یکی از آسیب‌های رایج در ورزش و یا حتی زندگی روزمره کشیدگی عضلات است. کشیدگی عضله، می‌تواند به صورت خفیف و شدید اتفاق بیفتد. کشیدگی‌های جزئی رایج است و پس از مدت کوتاهی برطرف می‌شود. در این مطلب می‌خواهیم با این عارضه و علایم و دلایلش به طور کامل آشنا شویم و بهترین راهکارها را برای درمان کشیدگی عضلات را به شما معرفی کنیم.
کشیدگی عضلات چیست؟
کشیدگی عضلانی آسیبی است که به فیبرهای عضلانی شما وارد می‌شود. اگر عضله را فراتر از محدوده نرمالش، کشش دهید (بکشید) یا کاری کنید که خیلی سخت یا سریع کار کند، ممکن است آن را تحت فشار زیادی قرار دهید که آسیب ببیند.
کشیدگی‌های جزئی ممکن است فقط باعث کشش بیش از حد عضله یا تاندون شود، در حالی که آسیب‌های شدیدتر ممکن است، شامل پارگی جزئی یا کامل در این بافت‌ها باشد. کشیدگی عضلات، رایج است و می‌تواند برای هر ماهیچه‌ای در بدن شما اتفاق بیفتد اما معمولاً در قسمت پایین کمر و در عضلات پشت ران (همسترینگ) رخ می‌دهد.
تفاوت گرفتگی و کشیدگی عضلات
گرفتگی عضلانی و کشیدگی عضلانی، هر دو دردناک هستند و آزار دهنده؛ اما فرق‌شان چیست؟
کشیدگی عضلانی و اسپاسم عضلانی دو حالت متفاوت هستند که می توانند بر عضلات تاثیر بگذارند. همان‌طور که گفتیم کشیدگی عضلانی به وضعیتی اطلاق می‌شود که در آن عضله یا تاندون به دلیل استفاده بیش از حد یا وارد شدن نیروی زیاد به آن کشیده شده یا حتی پاره می‌شود. علائم رایج کشیدگی عضلات شامل درد، سفتی، ضعف و تورم است.
از سوی دیگر، اسپاسم عضلانی به معنای انقباض غیرارادی عضله است. اسپاسم عضلانی می‌تواند ناشی از عوامل مختلفی از جمله کم آبی بدن، عدم تعادل الکترولیت‌ها، آسیب عصبی و خستگی عضلانی باشد. این اتفاق اغلب به طور ناگهانی رخ می‌دهد و می‌تواند دردناک باشد.
این گرفتگی‌ها ممکن است چند ساعت تا چند روز هم طول بکشند. اگر گرفتگی عضلانی شدید باشد، می‌تواند منجر به پارگی واقعی در برخی از فیبرهای ماهیچه‌ای شود. علائم اسپاسم عضلانی شامل درد ناگهانی شدید، گرفتگی و مشکل در حرکت عضله آسیب دیده است.
اسپاسم (گرفتگی) عضلانی به خودی خود برطرف می‌شود، یا می‌تواند طولانی شود، اما اغلب در نهایت با کمی ماساژ ملایم یا کشش آرام می‌شود. اما کشیدگی عضلانی عموماً بر نحوه عملکرد عضله تأثیر می‌گذارند و احتمالاً هر بار که عضله به طور فعال استفاده می‌شود باعث درد می‌شود.
علائم کشیدگی عضلات
علائم کشیدگی عضلانی بسته به شدت آسیب شما متفاوت است، اما به طور کلی شامل موارد زیر می‌شود:
- درد
- تورم
- ضعف عضلانی
- از دست دادن دامنه حرکتی
- حساسیت هنگام لمس عضله
- کبودی (ممکن است تا ۲۴ ساعت طول بکشد تا بتوانید کبودی کامل را ببینید)
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
کشیدگی‌های خفیف را می‌توان در خانه با استراحت درمان کرد. اگر علائم شما با وجود درمان بدتر شد؛ به خصوص اگر درد شما غیرقابل تحمل شد، یا بی حسی یا گزگز را تجربه کردید، به پزشک مراجعه کنید.
دلایل کشیدگی عضلات
دلایل زیادی وجود دارد که ممکن است باعث کشیدگی عضله شود. کشیدگی‌های حاد می‌تواند ناشی از یک حادثه باشد، مانند بلند کردن یک وسیله سنگین؛ اما کشیدگی‌های عضلانی خفیف و یا مزمن می‌تواند ناشی از صدمات مکرر باشد، زمانی که شما با انجام حرکات یکسان و مکرر به عضله فشار وارد می‌کنید. به طور کلی کشیدگی عضلات می‌تواند به دلایل زیر اتفاق بیفتد:
- سقوط
- آسیب‌های ورزشی
- حرکت یا چرخش ناگهانی عضله
- وارد شدن ضربه سنگین به عضله
- انجام یک حرکت که فراتر از توان عضله است
- اضافه وزن و فشار ناشی از وزن اضافه به بدن
- خستگی یا ضعف عضله یا عدم آمادگی عضله
- انجام یک حرکت تکراری در دفعات مکرر – چه در محل کار یا در حین ورزش
در چه مواقعی کشیدگی عضلات اتفاق میفتد؟
احتمال آسیب رساندن به ماهیچه‌ها در موارد و مواقع زیر بیشتر است. بنابراین در این مواقع بیشتر مراقب باشید و نکات ایمنی را رعایت کنید.
- عدم کشش یا گرم کردن بدن قبل از ورزش: انجام حرکات کششی قبل از ورزش به تدریج میزان فشاری که به عضلات خود وارد می‌کنید را افزایش می‌دهد.
- فقدان انعطاف پذیری: اگر خیلی انعطاف‌پذیر نیستید، ماهیچه‌های شما (و فیبرهای موجود در آنها) سفت‌تر هستند و این باعث می‌شود که آنها بیشتر مستعد کشیدگی شوند.
اگر نمی‌دانید دقیقا بعد از گرفتگی عضلات چه باید بکنید تا زودتر مشکل برطرف شود، حتما با مربیان فیتامین مشورت کنید. آنها به شما کمک می‌کنند و بهترین راهکارها برای رسیدن به هدف‌تان را پیش پای‌تان می‌گذارند.
عوامل خطرساز برای کشیدگی عضلانی
فعالیت در ورزش‌هایی مانند فوتبال، راگبی، هاکی، بوکس و ورزش‌های رزمی، می‌تواند خطر کشیدگی عضلات را افزایش دهد. اما غیر از این مورد، برخی از عوامل دیگر که می‌توانند در ایجاد کشیدگی عضلات نقش داشته باشند عبارتند از:
- ضعف عضلانی: ماهیچه‌هایی که ضعیف هستند یا قدرت کافی ندارند بیشتر در معرض کشیدگی قرار دارند.
- استفاده بیش از حد از عضله یا تاندون: استفاده زیاد از عضلات از طریق حرکات تکراری، مانند حرکاتی که در ورزش یا سرکارتان انجام می‌شود، می‌تواند خطر کشیدگی عضله را افزایش دهد.
- خستگی: ماهیچه‌های خسته بیشتر تحت فشار قرار می‌گیرند؛ زیرا کمتر قادر به جذب شوک و فشار هستند.
- انعطاف پذیری پایین: اگر عضلات شما انعطاف‌پذیر نیستند، ممکن است در حین فعالیت بدنی بیشتر مستعد فشار باشند.
- تکنیک نامناسب: استفاده از فرم نامناسب در حین ورزش یا سایر فعالیت‌های بدنی می‌تواند فشار غیرضروری به عضلات وارد کرده و خطر کشیدگی را افزایش دهد.
- دمای سرد: دمای سرد می‌تواند باعث سفت شدن ماهیچه‌ها شود، که می‌تواند آنها را مستعد کشیدگی کند.
- سن: با افزایش سن، ماهیچه‌های ما ضعیف‌تر می‌شوند و خطر کشیدگی و آسیب را افزایش می‌دهند.
پیشگیری از کشیدگی عضلانی
راهکارهای زیر به شما کمک می‌کند تا احتمال آسیب دیدگی‌تان را بسیار پایین بیاورید. پس برای حفظ سلامتی خودتان حتما به نکات زیر توجه کنید.
قبل از تمرین، گرم کنید!
بهترین راه برای جلوگیری از کشیدگی عضلات، کشش و گرم کردن بدن قبل از ورزش است. افزایش انعطاف پذیری کلی شما نیز از عضلات شما در برابر آسیب‌های بعدی محافظت می‌کند.
بعد از تمرین سرد کنید!
همچنین حتما بعد از ورزش سرد کنید. پس از ورزش به تدریج سطح فعالیت خود را کاهش دهید تا زمانی که تنفس و ضربان قلب‌تان به حالت عادی بازگردد و در حالی که عضلات‌تان هنوز گرم هستند، حرکات کششی ملایم را انجام دهید.
کفش و لباس مناسب بپوشید!
سعی کنید که همیشه از وسایل ورزشی و لباس‌های مناسب استفاده کنید. حتما کفش ورزشی مناسب بپوشید و در صورت فرسودگی آن را تعویض کنید.
حتما ریکاوری کافی داشته باشید!
وقتی خسته هستید یا درد دارید، ورزش نکنید. روزهای استراحت و ریکاوری منظمی بین جلسات تمرینی خود داشته باشید؛ همان‌طور که گفتیم یکی از عوامل به وجود آمدن کشیدگی عضلات، استفاده بیش از حد عضله است.
فعالیت‌های خود را متعادل کنید تا انواع مختلف ورزش مانند ورزش‌های قلبی عروقی (هوازی)، تمرینات قدرتی و انعطاف پذیری را در برنامه‌تان داشته باشید. اگر هم درد یا گرفتگی عضلانی دارید استراحت کنید و تا درد، برطرف نشده به ورزش برنگردید.
تشخیص کشیدگی عضلات
معمولاً خودتان متوجه می‌شوید که آیا بعد از یک فعالیت، عضله‌ای را تحت فشار قرار داده‌اید یا نه، زیرا بلافاصله یا مدت کوتاهی پس از آن احساس درد می‌کنید. در بیشتر موارد، احتمالاً نیازی به مراجعه به یک متخصص مراقبت‌های بهداشتی نخواهید داشت. ممکن است بتوانید علائم خود را در خانه با استفاده از اقدامات مراقبتی که در ادامه ذکر می‌کنیم مدیریت کنید.
اما اگر مطمئن نیستید که چه چیزی باعث علائم شما شده است یا خیلی دردتان شدید است یا بهتر نمی‌شود، با فیزیوتراپیست یا پزشک عمومی تماس بگیرید.
یک فیزیوتراپیست یا پزشک عمومی می‌تواند با معاینه فیزیکی و پرسیدن سؤالاتی در مورد علائم، کشیدگی عضلانی را تشخیص دهد.
معمولاً نیازی به انجام آزمایشات بیشتر برای فشار عضلانی نخواهید داشت. اما گاهی اوقات، اگر آسیب بسیار شدید است یا علت آن مشخص نیست، شاید نیاز به انجام آزمایشی مانند سونوگرافی یا تصویربرداری MRI داشته باشید.
درمان خانگی کشیدگی عضلانی
اگر درد شدید نیست و توانایی حرکت دارید (که اکثر موارد همین گونه است) می‌توانید کشیدگی عضلانی را در خانه درمان کنید، موارد زیر راهکارهای درمان کشیدگی عضلات در خانه هستند:
- استراحت: از فعالیت هایی که باعث درد، تورم یا ناراحتی می شود خودداری کنید. اما از تمام فعالیت‌های بدنی اجتناب نکنید.
- بستن: برای کمک به کاهش تورم، عضله کشیده شده را با یک باند تمییز ببندید تا تورم متوقف شود؛ اما نه خیلی سفت. حتما قبل از خواب بانداژ را باز کنید.
- یخ: یک کیسه یخ که در یک حوله پیچیده شده است را روی نقطه دردناک قرار دهید. تقریباً هر دو ساعت یکبار، هربار به مدت ۲۰ دقیقه این کار ار تکرار کنید.
- بالا نگهداشتن: در صورت امکان، عضله آسیب دیده خود را بالاتر از قلب خود نگه دارید. برای مثال اگر عضله ساق پا کشیده شده، دراز بکشید و پای خود را روی یک بالش قرار دهید.
درمان پزشکی
همان‌طور که گفتیم برای درمان کشیدگی عضلات “معمولا” احتیاجی به مداخله پزشکی نیست و در خانه با استراحت بهبود می‌یابد، اما گاهی اوقات ممکن است کشیدگی آنقدر شدید باشد که با استراحت در منزل بهتر نشود، یا حتی منجر به آسیب‌های دیگری گردد. در این شرایط لازم است که به پزشک مراجعه کنید. اگر عضله خود را به طور کامل پاره کرده‌اید، ممکن است برای ترمیم آن نیاز به عمل جراحی داشته باشید.
فیزیوتراپی برای فشار عضلانی
اگر کشیدگی عضلات شما خیلی شدید است یا مدام عود می‌کند، فیزیوتراپی ممکن است به تقویت عضلات آسیب دیده کمک کند.
فیزیوتراپی، برنامه‌ای از تمرینات را برای تقویت و کشش تدریجی عضلات به شما می‌دهد. این تمرینات به نوع آسیب شما و شدت آن بستگی دارد.
جراحی برای کشیدگی عضلات
معمولاً برای کشیدگی عضلانی نیازی به جراحی نخواهید داشت. اما اگر آسیب شما شدید باشد یا عضله کاملاً پاره شده باشد، ممکن است برای ترمیم آن نیاز به عمل جراحی داشته باشید. پزشک عمومی شما را به یک جراح ارتوپد ارجاع می‌دهد که به شما توضیح می‌دهد که به چه نوع جراحی نیاز دارید. به احتمال زیاد به جراحی نیاز دارید اگر:
- بهبود نمی‌یابید؛
- علائم شما بدتر می شود؛
- علائم جدیدی پیدا می‌کنید؛
- علائم‌تان وخیم شده‌اند.
نوع عمل مورد نیاز شما به محل پارگی و عضله درگیرتان بستگی دارد. احتمالاً پس از جراحی برای بازگشت به حالت عادی باید به فیزیوتراپیست مراجعه کنید.
بهبودی عضله کشیده شده چقدر طول می‌کشد؟
اینکه چه مدت طول می کشد تا یک عضله کشیده شده، ریکاوری شود، به میزان آسیب دیدگی شما بستگی دارد. همچنین بستگی به این دارد که آیا اجازه دارید تمرین داشته باشید یا خیر.
ممکن است چند هفته طول بکشد تا بتوانید به طور معمول راه بروید و ممکن است مدت بیشتری طول بکشد تا به ورزش بازگردید. اگر آسیب بسیار بدی دارید، ممکن است ماه ها طول بکشد تا به طور کامل بهبود پیدا کنید.
سخن پایانی
کشیدگی عضلات وقتی اتفاق میفتد که به یک عضله فشار زیادی بیاید و یا بیش از حد همیشگی‌اش کشیده شود. این اتفاق رایچ و معمولا به راحتی قابل درمان است. در این مطلب همه چیز را درباره کشیدگی عضلات گفتیم و راه‌های مختلف درمان آن را نیز معرفی کردیم.
منابع: mayoclinic– bupa– clevelandclinic
سلام بسیار عالی کامل و جامع بود
عالی بود ممنون
سلام
با تشکر از شما
خیلی عالی توضیح داده بودید
سپاس از همراهی تون
باتشکر عالییییییی
بسیارعالی منظمم وواضح توضیح داده شده ممنون وسپاسگزارم ازراهنماییتون👏👏💐🙏
تشکر صمد عزیز