یوگا چیست؟ فواید یوگا برای سلامتی ذهن و جسم

روزبه‌روز فواید یوگا این ورزش خاص و جذاب، بیشتر از قبل، دوست‌دارانش را شیفته خود می‌کند. فواید ورزش یوگا انقدر فوق‌العادست که با انجام تمریناتش جزء جدانشدنی زندگی‌تان خواهد شد. اول لازم است که بدانید یوگا چیست و چگونه باید این ورزش پرطرفدار را شروع کنید.

در ادامه این مطلب از فیتامین به طور کامل به فواید یوگا و تمرینات آن می‌پردازیم. همچنین به‌طور کامل درباره یوگا چیست و فواید ورزش یوگا صحبت خواهیم کرد. شما برای شروع این ورزش به مطلب پیش رو نیاز خواهید داشت.

ورزش یوگا چیست؟

ورزش یوگا به هفت هزار سال پیش باز می‌گردد. این ورزش هزاران سال است که وجود دارد و حالا بسیار در جهان فراگیر شده و طرفدار دارد به طوری‌که می‌تواند پدیده قرن ما باشد. این ورزش در حقیقت یک آیین معنوی است؛ مجموعه‌ای از رشته تمرینات ذهنی، جسمی و روحانی برای بالا بردنِ کیفیت زندگی. این ساده‌ترین تعریفی بود که از یوگا می‌توانیم ارائه دهیم.

در یوگا تمرینات جسمی، تمرکزی، تنفس عمیق و رها سازیِ ذهن تمرین می‌شود تا افراد به آرامش و مراقبه دست پیدا کنند. البته جالب است بدانید که به ورزش مدیتیشن هم مرتبط است. یعنی هرچه فرد در تمرینات یوگا شرایط بهتری داشته باشد، در مدیتیشن نیز موفق‌تر خواهد بود.

مردان یوگاکار (یوگی) و زنان یوگاکار (یوگینی) این ورزش را با استفاده از وضعیت‌های بدنی مختلف، تمرینات تنفسی، تمرکز، ریلکسیشن و دیگر تمرینات ورزش یوگا مغز و بدنشان را به یکدیگر متصل می‌کنند. یوگا به‌عنوان یک ورزش در سراسر جهان به یک تجارت چند میلیارد دلاری تبدیل شده است که شامل کلاس‌ها، دوره‌های مربی‌گری، کتاب، فیلم‌های آموزشی و لباس و تجهیزات آن از جمله تشک‌ است. در این مطلب از فیتامین به تاریخچه و فواید یوگا به‌عنوان ورزش اشاره می‌کنیم و قرار نیست مکتب فلسفی و عرفانی یوگا را بررسی کنیم.

تاریخچه یوگا : آرامش و مراقبه به سبک هندوها

یوگا حدود ۵۰۰۰ هزار سال پیش در شمال هندوستان پدید آمد. این دانش اسرارآمیز و شگفت‌انگیز که از راهبان کهن هندی برای ما به جا مانده، فقط یک ورزش نیست! بلکه فقط بخشی از آن تمرینات جسمی است. راهبان هندی در اواخر دهه ۱۸۹۰ دانش خود از یوگا را به جهان غرب گسترش دادند. تعالیم مدرن یوگا از دهه ۱۹۷۰ در کشورهای غربی محبوبیت زیادی پیدا کرد.

یوگا به‌عنوان یک مکتب فلسفی اهداف معنوی و عرفانی زیادی دارد و یکی از اصلی‌ترین اهداف آن، اتحاد روح انسان با روح الهی بود. همان‌طورکه از اسم آن برمی‌آید. اسم این ورزش به زبان‌های مختلف به این‌صورت است: سانسکریت  योग ، انگلیسی “yoke” و فارسی هم “یوج” است. این واژه به معنای اتصال، یکی شدن، یگانگی و پیوستن است.

انواع یوگا

انواع مختلفی از این ورزش و بسیاری از رشته‌ها در این آیین معنوی وجود دارد. اما فقط اضافه کردنِ تمرینات فیزیکی به روتین زندگی، می‌تواند باعث تقویت استقامت، قدرت، آرامش، انعطاف پذیری و به‌طور خلاصه «حال خوب» ما شود. یوگای مدرن به‌عنوان یک ورزش روی قدرت، چابکی و تنفس عمیق تمرکز دارد.

چنین تمریناتی می‌تواند به شما کمک کند که ذهن و جسم آرام و سالم‌تری داشته باشید و از زندگی خود بیشتر لذت ببرید. این ورزش شامل سبک‌های تمرینی زیادی می‌شود و هر فرد براساس اهداف و سطح آمادگی جسمانی خود، سبک مناسب‌اش را انتخاب می‌کند.

۱. آشتانگا

در این نوع تمرینات ورزش یوگا از آموزه‌های یوگای باستان استفاده می شود. این سبک یوگا در دهه ۱۹۷۰ در جهان غرب محبوب شد. یوگای آشتانگا مجموعه‌ای از حرکات و تمرینات همراه با تکنیک های تنفسی خاص است.

۲. بیکرام

بیکرام یوگا که به اسم “یوگای داغ” هم شناخته می شود، مجموعه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای از ۲۶ حالت چالش‌برانگیز است که در یک اتاق گرم با دمای بالا انجام می‌شود. دمای استاندارد این اتاق‌ها نزدیک به ۱۰۵ درجه فارنهایت و رطوبت ۴۰٪ است.

۳. هاتا

هاتا یک اصطلاح عمومی برای تمرینات پایه‌ای و اصلی ورزش یوگا است. در این نوع چند سری تکنیک‌های تنفسی نیز آموزش داده می‌شود. کلاس‌های هاتا معمولاً به عنوان مقدمه‌ای ملایم برای کسانی‌که تا به حال تجربه کلاس یوگا نداشته‌اند استفاده می‌شود.

۴. یانگار

نوعی یوگا که از لوازم جانبی مانند آجر، بند و صندلی استفاده می کند تا به شما کمک کند بدن خود را در یک راستای مناسب و تراز صحیح قرار دهید.

۵. کوندالینی

کوندالینی یک سیستم مراقبه است که هدف آن آزاد کردن انرژی فرو خورده است. یک کلاس یوگا کوندالینی به طور معمول با شعار‌های آرام‌بخش شروع می‌شود و با آواز تمام می‌شود. در این بین آساناها و تمرینات مختلفی هم با هدف مراقبه انجام می‌شود.

۶. یوگای قدرتی

در اواخر دهه ۱۹۸۰ مربیان غربی یوگا سبک جدیدی را با تمرینات پایه یوگا ترکیب کردند و یوگای قدرتی را ایجاد کردند. در این سبک تمرینات سرعتی و با شدت بالاتر انجام می‌شود که تا حدی خاصیت عضله‌ سازی دارد.

۷. یوگای بارداری

این نوع که بهتر است به آن بگوییم آمادگی برای زایمان از تمریناتی مخصوص مادران باردار و با توجه به شرایط آن‌ها استفاده می‌کند تا کمک کند در طول بارداری، از شرایط بهتری برخوردار باشند و ضمن زایمان آسان‌تر، پس از زایمان هم زودتر به فرم خود برگردند.

فواید یوگا برای بدن

این ورزش مزایای زیادی دارد که به دو دسته فواید جسمی و فواید ذهنی تقسیم می‌شود. در ادامه فواید جسمی آن را بررسی می‌کنیم که عبارتند از:

۱. بهبود بیماری

بسیاری از افراد برای بهبود کیفیت زندگی خود از یوگا به عنوان یک درمان مکمل در کنار درمان‌های متداول پزشکی استفاده می‌کنند. برخی شواهد نشان می‌دهد که این ورزش می‌تواند کیفیت زندگی افراد با شرایط زیر را بهبود بخشد:

• سرطان پروستات
  طبق تحقیقات، شرکت در یک کلاس یوگا دو بار در هفته در طول درمان سرطان پروستات، خستگی را کاهش می‌دهد و عملکرد جنسی و مجاری ادراری را تا حد زیادی بهبود می‌بخشد.
  
• سکته مغزی
  ورزش یوگا می‌تواند تعادل و عملکرد حرکتی بعد از سکته مغزی را بهبود بخشد، حتی اگر فرد پس از مدت طولانی از سکته مغزی شروع به تمرین کند.
  
• روماتیسم مفصلی
  شرکت در دوره‌های ورزش یوگا می‌تواند علائم و دردهای جسمی و روانی در افراد مبتلا به آرتریت روماتوئید بهبود بخشد و همچنین التهاب را کاهش دهد. تحقیقات اولیه برای نقش یوگا در بهبود کیفیت زندگی در بسیاری از شرایط امیدوار کننده است. با این حال، اگر شما در دوره درمان بیماری خاصی هستید، بهتر است پیش از شروع ورزش، با پزشکتان مشورت کنید.

2. انعطاف پذیری و تعادل

بعضی افراد فقط با هدف انعطاف‌ پذیری بدن سراغ این ورزش می‌آیند. چون انعطاف‌پذیری، یکی از اولین و بارزترین فواید یوگاست. احتمالا در جلسه اول قادر به لمس انگشتان پاهایتان نخواهید بود؛ اما ناامید نشوید، جلسه به جلسه پیشرفت چشمگیری خواهید داشت.

آساناها اغلب تمرینات آرام، تمرکزی و به‌خصوص کششی هستند. چنین تمریناتی اگر به طور منظم ادامه داشته باشد، انعطاف‌پذیریِ عضلات و دامنه حرکتی مفاصل را تا حد زیادی بهبود می‌بخشند. فقط روزی بیست دقیقه تمرینات ورزش یوگا برای افراد شرکت‌کننده در پژوهش ژورنال NCBI کافی بود تا پس از ۳ ماه تغییرات قابل توجهی در انعطاف‌پذیری و همچنین تعادلشان مشاهده شود. جالب این که افراد حاضر در این پژوهش افراد مسن بودند. چنین تاثیراتی به خصوص برای افراد مسن بسیار مهم‌تر و ضروری‌تر است.

3. قدرت عضلانی

درست است که کسی با هدف قوی تر کردن عضلات خود، به انجام ورزش یوگا روی نمی‌آورد؛ اما این ورزش، در بهبود قدرت عضلانی بی‌تأثیر نخواهد بود؛ البته باید بدانید که ورزش یوگا به تنهایی برای قوی‌تر شدن عضلات کافی نیست. اما شک نداشته باشید که کمک خواهد کرد تا به هدفتان یعنی داشتن بدنی لاغرتر و بدون چربی برسید.

4. بهبود تنفس

به تمرینات تنفسی که در ورزش یوگا انجام می‌دهید، پرایاناما گفته می‌شود؛ اجرایی نمودن این تمرینات تنفسی، به مرور زمان باعث می‌شود تا کیفیت تنفس شما بهتر شده و در نتیجه ظرفیت شش‌هایتان را افزایش خواهد داد. این افزایش حجم شش‌ها بر اثر انجام تمرینات یوگا باعث می‌شود تا هوای ورودی به شش‌ها بیشتر شده و در نتیجه اکسیژن بیشتری به مغز و باف‌های بدنتان برسد.

5. کم کردن و ثابت شدن وزن

تحقیقات صورت گرفته نشان می‌دهد که هرچند تمرینات یوگا، آرام و بدون جنب و جوش است. اما بعد از مدتی باعث لاغر شدن فرد می‌شود. اگر دنبال کاهش وزن و لاغری هستید لازم است که با برنامه‌ای حرفه‌ای پیش بروید.

دنبال یه راه سالم برای کاهش وزن میگردی؟

با برنامه ورزشی کاهش وزن فیتامین بدون عوارض و بیماری وزنت رو کم کن!

دریافت برنامه

۶. سلامت قلب

از دیگر فواید ورزش یبه بهبود سلامت قلب کمک خواهد کرد؛ شاید این پرسش پیش بیاید که چگونه چنین چیزی امکان پذیر است؟ انجام ورزش یوگا، استرس را کاهش داده و با پایین آوردن فشار خون، خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی را کم می‌کند؛ بنابراین اگر می‌خواهید قلبی سالم داشته و به بیماری‌های قلبی و عروقی دچار نشوید، باید در هفته، حداقل ۱۵۰ دقیقه ورزش کنید.

۷. محافظت در برابر آسیب و ریکاوری

ورزشکاران در تمامی رشته‌های ورزشی، برای جلوگیری از آسیب در ورزش و ریکاوری بعد از آن، به سمت انجام ورزش یوگا روی می‌آورند؛ هدف این ورزش موثر برعکس تمرینات بدنسازی، بازیابی بدن و بهبود عملکرد عضلات است.

فواید یوگا برای ذهن

ورزش یوگا تاثیراتی مثبتی بر ذهن و روان انسان می گذارد که این فواید شامل:

۱. بهبود افسردگی

طبق آمارهای جهانی درصد بالایی از مردم کشورمان از افسردگی رنج می برند. اگرچه دارو و جلسات مشاوره، از روشهای رایج درمان افسردگی است، اما برای درمان کافی نیست. یوگا به عنوان یک درمانِ مکمل، نتایج امیدوار کننده‌ای دارد.

پژوهش‌ها نشان می دهد اضافه کردن تمرینات منظم یوگا به روتین زندگی افراد می تواند افسردگی را واقعا کاهش دهد. حتی در مواردی که داروهای ضدافسردگی تاثیری روی حال افراد ندارد، یوگا با کاهش علائم و رنج‌های افسردگی به کمک افراد می‌آید چراکه روشی راحت و ارزان برای تأمین آرامش است.

۲. تحریک عملکرد مغز

براساس چندین تحقیق ، یوگا عملکرد مغز را تحریک کرده و سطح انرژی مغز را بالا می‌برد. تحقیقات در زمینه تاثیر یوگا روی عملکرد مغزی زیاد انجام شده و همه نشان از تاثیرات مثبت یوگا روی مغز دارند! برای مثال یوگا عملکردهای اجرایی مغز مثل پاسخ‌های عاطفی، فعالیت های مغزی مربوط به رفتارهای هدفمند، سرعت پاسخ گویی مغز، دقت و حافظه را بهبود می‌بخشد؛ همانطور که روی روحیه و خلق و خو اثرات خوبی داشت.

تحقیقات دیگر نشان می دهد که یوگا می تواند انعطاف پذیری ذهنی و حافظه را در میان افراد مسن بهبود بخشد.

۳. کاهش استرس

بسیاری از افراد، برای کاهش استرس خود به انجام ورزش یوگا روی می آورند؛ طبق بررسی های انجام گرفته، تأثیر این تمرینات بسیار شگفت انگیز و غیرقابل باور بوده است؛ این درحالی است که استرس، عامل اصلی بسیاری از بیماری هاست؛ پس هیچ وقت نباید استرس بی مورد و درمان نشده را همین طور به حال خود رها کرد.

۴. تمرکز و تعادل بیشتر

از تمرینات بسیار مفید برای پرورش قوه تمرکز، ورزش یوگا است؛ ایجاد هماهنگی که در انجام ورزش یوگا وجود دارد، باعث افزایش میزان تمرکز و توانایی مغز شده و به مرور زمان تمرکز ذهنی شما را افزایش خواهد یافت.

۵. بهبود روحیه

همان طور که انجام ورزش، با آزاد سازی اندورفین حال تان را خوب می کند؛ یوگا نیز همین تأثیر را بر روی بدن دارد. همچنین یوگا به عنوان مسکنی طبیعی شناخته شده که محققان بر این باورند که با انجام این ورزش، مغز برای ترشح اندورفین تحریک شده و این ترشحات موجب بهبود خلق و خوی فرد ورزشکار می شود.

۶. بهبود کیفیت خواب

آیا شما هم از آن دسته افراد هستید که در ساعات انتهایی شب، خوابتان نمی‌برد؟ داشتن الگوی بد خواب می تواند باعث خستگی، آشفتگی و نداشتن کارآیی لازم در طول روز شود. انجام تمرینات یوگا، علاوه بر اینکه باعث می شود تا صبح ها آرام تر و بانشاط تر باشید، موجب می شود تا شب ها نیز خواب راحت تری را تجربه کنید.

۷. غلبه بر مشکلات

غصه خوردن و تلاش برای فراموشی مشکلات پیش آمده، همیشه کاری دشوار و زمان بر بوده است. تجربه نشان داده که انجام ورزش یوگا، راهبرد بسیار خوب و کارسازی برای مقابله با ضربه روحی و دیگر تجربیات دردناک زندگی، مثل فوت عزیزان و تصادف است.

سخن پایانی

در این مطلب از فیتامین به فواید یوگا و معرفی انواع آن می‌پردازیم. برای این‌که بدانید سراغ کدام نوع این ورزش بروید، لازم است که در ابتدا بدانید یوگا چیست و با انواع آن و فواید ورزش یوگا آشنا شوید. برای آشنایی و شروع این ورزش فوق‌العاده، خواندنِ این مطلب کمک بزرگی به شما خواهد کرد.

منابع : medicalnewstoday – yogajournal