کنزیوتیپ چیست؟ + نحوه استفاده از چسب کنزو

اگر یک بازی والیبال یا مسابقه دوچرخه‌سواری را تماشا کرده‌ باشید، احتمالاً کنزیوتیپ را دیده‌اید؛ چسب هایی از نوارهای رنگارنگ که روی شانه‌ها، زانوها، پشت و شکم ورزشکار چسبانده می شوند!

اما کنزیوتیپ چیست و چگونه باید آن را روی عضله بچسبانیم؟ این چسب عضله چه کاربردی دارد و در چه مواردی می‌توانیم از استفاده کنیم؟ ابتدا بهتر است کمی با این چسب پرکاربرد ورزشی آشنا شویم و سپس به‌سراغ چگونگی استفاده از آن برویم. با ما همراه باشید تا به جواب همه سوال‌های‌تان درباره کینزیوتیپ برسید.

کنزیوتیپ چیست؟

کینزیوتیپ را با نام‌های مختلفی مثل چسب عضله، چسب ورزشی، چسب کنزو یا تیپ ورزشی می‌شناسند. امروزه بیش از ۵۰ برند از این نوع چسب در بازار وجود دارد، اما محصول اصلی، نوار کینزیو یا چسب کینزیو، در اواخر دهه ۱۹۷۰ توسط دکتر کنزو کاز، یک متخصص کایروپراکتیک ژاپنی ساخته شد. کنزو به دنبال نواری بود که از پوست پشتیبانی کند.

چسب کنزوتیپ یک نوار پنبه‌ای الاستیک با چسب اکریلیک است که ظاهراً برای کاهش درد، کاهش ورم، بهبود عملکرد و ناتوانی ناشی از آسیب‌های ورزشی و انواع دیگر مشکلات کاربرد دارد.

تحقیقات نشان می‌دهد که در افراد مبتلا به درد مزمن اسکلتی عضلانی، این چسب‌های الاستیک ممکن است به تسکین درد کمک کند، اما نه بیشتر از سایر روش‌های درمانی، و هیچ مدرکی نشان نمی‌دهد که می‌تواند اثرات درمانی قطعی داشته‌باشد و برخی آن را یک درمان شبه علمی می‌دانند.

نوار کینزو برای چه مواردی استفاده می شود؟

نوار کینزو کاربردهای خاص زیادی دارد. فیزیوتراپ شما می‌تواند وضعیت فعلی و آسیب شما را ارزیابی کند و بگوید که در مورد شما استفاده‌ای دارد یا خیر. برخی از کاربردهای رایج چسب فیکس ورزشی را در این قسمت می‌آوریم.

۱. کمک به عملکرد حرکتی

چسب کنزو می‌تواند برای کمک به بهبود دامنه حرکتی و انقباض عضلانی استفاده شود؛ به خصوص اگر مشکلی در مفصل یا عضله دارید، چسباندن تیپ ورزشی می‌تواند مقداری عملکرد مفصل یا عضله را بهتر کرد.

۲. مهار و مدیریت درد

نوار کینزو می‌تواند برای کمک به کاهش درد و اسپاسم عضلانی که ممکن است پس از آسیب رخ دهد استفاده شود. چسباندن این نوار می‌تواند، ارسال سیگنال‌های عصبی درد به مغز را کاهش دهد و درد و اسپاسم عضلانی را بهبود بخشد.

۳. حمایت و ثبات مفصل

اگر شرایطی دارید که نیاز به نگه داشتن مفصل خاصی دارد، چسب کنزو ممکن است برای شما مناسب باشد. برای مثال کنزویوتیپ برای مواردی مانند سندرم استرس کشکک رانی، سندرم اصطکاک باند ایلیوتیبیال یا بی‌ثباتی شانه احتمالا مفید است و می‌تواند از مفصل شما حمایت و در عین حال امکان حرکت را برای شما فراهم کند.

۴. کاهش تورم

بسیاری از افراد، چسب تیپ را به عنوان نواری که بر بدن صدمه دیده میچسبانند، می‌شناسند. اگر تورم ناشی از جراحت یا آسیب دیدگی داشته‌اید، کنزیوتیپ ممکن است با کاهش فشار بین پوست و بافت‌های زیرین به کاهش تورم کمک کند.

این چسب مسیری برای عبور مایعات اضافی فراهم می‌کند. چسب کنزو گاهی برای کوفتگی‌های سطحی (کبودی) استفاده می‌شود.

۵. مدیریت بافت اسکار

پس از جراحی یا ضربه، ممکن است جای زخمی روی ناحیه آسیب دیده ایجاد شود. گاهی اوقات بافت زیر اسکار به پوست و فاسیای زیرین شما متصل می‌شود. این بافت اسکار می‌تواند تحرک طبیعی و دامنه حرکتی شما را محدود کند.

چسب عضله را می‌توان برای کشیدن آرام بافت اسکار استفاده کرد و کششی با شدت کم و طولانی مدت برای ساخت کلاژن ایجاد کرد. به طور کلی توصیه می‌کنیم، اگر آسیبی دیده‌اید، ابتدا با یک پزشک مشورت کنید سپس اقدامات لازم را انجامم دهید.

فواید نوار چسب کنزو چیست؟

از مهم ترین فواید نوار چسب کنزو این است که برای کمک به حرکت و کاهش درد و اسپاسم عضلانی استفاده می‌شود ولی فقط این نیست! کنزیوتیپ همچنین قابلیت انعطاف دارد و می‌تواند گردش خون را بهبود بخشد. دیگر فواید این چسب عبارت است از:

• یک مطالعه در سال ۲۰۱۸ به این نتیجه رسید که کینزیوتیپ همراه با تخلیه لنفاوی باعث بهبود احتقان مایع لنفاوی بعد از جراحی‌های مفصلی و همچنین بهبود گردش خون، تسکین درد و بهبود عملکرد حرکتی پس از جراحی می‌شود.

• ممکن است که گیرنده‌های مکانیکی را در پوست، ماهیچه‌ها و مفاصل، تحریک کرده و بازخورد حسی را به مغز ارائه دهد.

• کنزیوتیپ باعث مهار گیرنده‌های درد (مسیرهای درد) در عضلات، پوست و ساختارهای مفصلی شما می‌شود و در نتیجه درد و اسپاسم عضلانی کاهش می‌یابد.

کنزیوتیپ چگونه عمل می‌کند؟

چسب کنزو یا همان تیپ ورزشی باعث کشیدگیِ لایه سطحی پوست شده و فاصله بیشتری بین غشاء میانیِ پوست و عضله ایجاد خواهد کرد. اعتقاد پزشکان و فیزیوتراپ‌ها بر این است که این فاصله و فضای ایجاد شده باعث می‌شود تا فشار کمتری بر روی کانال‌های لنفاوی وارد شده و جریان لنف در ناحیه مورد نظر افزایش یابد.

از طرف دیگر فضای مابین عضله و لایه میانیِ پوست (دِرم) دارای عصب‌های زیادی بوده که اطلاعات را به مغز می‌فرستد؛ به‌عنوان مثال زمانی‌که دچار آسیب‌دیدگی شده‌اید، فضای بین اپیدرم و عضلات کمتر شده و گیرنده‌های حسی در یک نقطه متمرکز خواهند شد. پس با کوچک‌ترین تماس، سرما، فشار یا گرما بلافاصله شخص آسیب‌دیده احساس درد خواهد داشت. در نتیجه چسب تیپ با ایجاد فضای بیشتر، موجب پخش‌شدن گیرنده‌ها شده و دردتان کاهش خواهد یافت.

چگونه از چسبیدن نوار چسب کنزیو اطمینان داشته باشیم؟

شیوه کلی استفاده از این چسب بسیار آسان بوده و فقط کافی است که قبل از چسباندن آن روی بدن، کاملاً پوست‌تان را تمیز کنید. به خاطر داشته باشید که شیوه چسباندن و کندن برچسب‌ها از اهمیت زیادی برخوردار است.

۱. ابتدا نوار کنزیوتیپ را روی بخشی از بدن‌تان تست کنید!

بعضی از افراد نسبت به استفاده از این چسب‌ها حساسیت دارند و ممکن است پوست‌شان واکنش نشان دهد. به همین خاطر بهتر است ابتدا به مدت ۲۴ ساعت یک تکه چسب به بازویتان بچسبانید و صبر کنید تا از عدم حساسیت، اطمینان حاصل کنید.

۲. موهای اضافه‌ را کنار بزنید!

موهای روی سطح پوست، می‌تواند استفاده از کنزیوتیپ را دچار مشکل کند. به همین خاطر اگر پوست پر مویی دارید، حتماً موها را تراشیده (این کار باعث می‌شود تا کندن چسب از پوست دردناک نباشد) یا اگر موهای سرتان بلند است، حتماً با کش ببندید تا با چسب تماس پیدا نکند.

۳.پوست‌تان را به خوبی تمیر کنید!

قبل از اینکه چسب کنزیوتیپ را استفاده کنید، بهتر است ناحیه مورد نظرتان را کاملاً پاکسازی کرده و با آب و صابون بشویید.

۴. پوست‌تان را کاملا خشک کنید!

اجازه دهید تا ناحیه مورد نظر، کاملاً خشک شود؛ زیرا رطوبت باعث کاهش میزان چسبندگیِ چسب کنزو می‌شود. اگر بلافاصله بعد از ورزش می‌خواهید از چسب استفاده کنید و فرصت دوش گرفتن ندارید، حتماً عرق بدن‌تان را خشک کرده و ناحیه مورد نظر را تمیز کنید.

۵. یک ساعت قبل از ورزش کنزیوتیپ را بچسبانید!

دقت داشته باشید که چسب‌ها را حداقل یک ساعت قبل از تمرین یا مسابقه ورزشی، روی پوست خود بچسبانید؛ زیرا اگر همزمان با تمرین‌تان چسب را روی پوست بزنید، ممکن است که عرق باعث شل شدن و کاهش قدرت چسبندگیِ چسب کنزیوتیپ شود.

چگونگی استفاده از کنزیوتیپ

بهترین راه یادگیریِ استفاده از چسب کنزو، پرسش از یک فیزیوتراپ است؛ زیرا راه‌های متفاوتی برای چسباندن کنزیوتیپ وجود دارد که به سایز عضله و هدف شما بستگی دارد، اما به‌طور کلی می‌توانید از قوانین زیر استفاده کنید:

فرم برچسب‌زدن Y

در این مدل دور تا دور عضله هدف را با شکل Y باید چسب بزنید. این شیوه چسباندن کنزیوتیپ می‌تواند برای جلوگیری یا سهولت حرکت قسمت مورد نظر استفاده شود، اما نکته مهم این است که طول چسب باید طولانی‌تر از عضله مورد نظرتان باشد.

فرم برچسب‌زدن I

این مدل برچسب‌زدن که شبیه فرم I انگلیسی است، برای آسیب‌دیدگی‌های شدید و کمک به آسیب‌های رباطی مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این مدل باید چسب را به‌صورت خطی روی عضله هدف بچسبانید.

فرم برچسب‌زدن X

در این مدل، باید برچسب را به فرم X و ضربدری روی عضله هدف بچسبانید. این فرم، زمانی کاربرد دارد که رباط و خود عضله با انجام حرکت تغییر وضعیت می‌دهد. در این حالت، با تکان‌خوردن، عضله حرکت کرده و از این تغییرات ناگهانی حمایت خواهد نمود؛ به‌عنوان مثال می‌توانید برای عضلات لوزی شکلتان از این فرم برچسب‌زدن استفاده کنید.

فرم برچسب‌زدن شبکه‌ای/ پنکه‌ای

این مدل برچسب‌زدن شباهت زیادی با فرم X دارد. به این‌صورت که یک تکه از برچسب در وسط و روی عضلات قرار می‌گیرد و قسمت‌های دیگر مانند پره‌های پنکه در اطراف عضله چسبانده می‌شود.

مراحل چسباندن کنزیوتیپ روی پوست

حالا که اقدامات بالا را انجام دادید و پوست خود را آماده‌ی زدن چسب کردید، قدم به قدم با ما پیش بروید تا به درستی، چسب را روی پوست‌تان قرار دهید.

۱. به اندازه مورد نیازتان از چسب ببرید!

اگر از یک حلقه کامل کنزیوتیپ استفاده می‌کنید، به مقدار مورد نیازتان از چسب بریده و سپس قسمت‌های انتهای چسب را با قیچی به صورت دایره‌ای ببرید تا لبه‌های آن باعث جدا شدن و به اصطلاح ور آمدن چسب نشود.

۲. قبل از چسباندن چسب مفاصلتان را خم کنید!

اگر می‌خواهید کنزوتیپ را به مفصل‌هایی مثل زانو و آرنج بچسبانید، حتماً این کار را در حالت خمیده شروع کنید. اگر چسب را در حالتی بچسبانید که زانو یا آرنج کمترین کشیدگی را دارد، با کوچک‌ترین حرکتی چسب از دست یا پای‌تان جدا خواهد شد.

همیشه سعی کنید یک نقطه را به عنوان بخش مهار کننده در نظر بگیرید. یعنی حدوداً ۵ سانت از چسب را روی قسمتی از پوست بچسبانید که به هیچ وجه در حین تمرین و تحرک دچار کشیدگی نمی‌شود. این کار باعث می‌شود تا چسب دیرتر شل و یا کنده شود.

۳. نوار چسب را روی پوست بکشید!

بعد از اینکه یک نقطه را به‌عنوان بخش مهارکننده در نظر گرفتید، شروع به کشیدن چسب و چسباندن آن روی عضله یا در کنار آن کنید.

• اگر قصدتان کاهش درد عضلانی است، باید کشش چسب حدوداً ۱۵ تا ۲۵ درصد باشد؛
• اگر قصدتان بهبود عملکرد عضله است و می‌خواهید تحرک آن آسان‌تر شود، باید کشیدگیِ چسب را بین ۱۵ تا ۵۰ درصد در نظر بگیرید.

جدا کردن کنزیوتیپ

قبل از اینکه قصد جدا کردن چسب کنزو را داشته باشید، کافی است با مرطوب‌کردنِ چسب، جداسازی آن را راحت‌تر کنید. ۵ تا ۱۰ دقیقه قبل از کندنِ چسب، مقداری روغن بچه یا روغن‌های گیاهی را روی کنزیوتیپ بمالید. این کار باعث کاهش چسبندگی چسب‌ها و جدا‌ شدنِ آسان‌تر آن‌ها خواهد شد.

سخن پایانی

کنزیوتیپ دارای خاصیت چسبندگی و ارتجاعی است. این چسب برای حمایت از عضلات، تاندون‌ها، رباط‌ها و البته کاهش درد ورزشکاران استفاده می‌شود. در این مطلب همه چیز را درباره کنزیوتیپ گفتیم و نحوه استفاده از آن را نیز آموزش دادیم.

منابع : medicinenet – wikihow