اسپرولینا چیست و چه فایده ای برای لاغری و کاهش وزن دارد؟

این روزها اسم اسپیرولینا را به عنوان یک مکمل زیاد می‌شنویم و به نظر می‌رسد این مکمل طرفدارن زیادی پیدا کرده‌است. اما اسپرولینا دقیقا چیست و آیا آنقدر که می‌گویند مفید است؟

اسپرولینا یک جلبک دریایی است و شامل انواع ویتامین‌ها، مواد معدنی، آنتی اکسیدان‌ها و پروتئین می‌شود. در این مطلب از فیتامین درباره این موضوع با هم می‌خوانیم.

اسپرولینا چیست؟

اسپیرولینا یک جلبک دریایی به رنگ سبز آبی است که مملو از انواع ویتامین‌ها، مواد معدنی، آنتی اکسیدان‌ها و پروتئین است. این جلبک به عنوان یک غذای بسیار باارزش و غنی، تاریخچه طولانی دارد. این جلبک برای اولین بار توسط آزتک‌های باستانی به عنوان غذا خورده می‌شد. اما امروزه به عنوان یک مکمل توسط فضانوردان ناسا در مأموریت‌های فضایی و ورزشکاران مصرف می‌شود.

نکته مهم درباره اسپرولینا این است که حاوی پروتئین بیشتری نسبت به بسیاری از سبزیجات است و می‌تواند منبع پروتئینی خوبی برای وگان‌ها در نظر گرفته شود. با این حال، باید بدانید که این مکمل مقدار کافی اسیدهای آمینه که بدن شما برای عملکرد بهتر به آن نیاز دارد را، ندارد.

مکمل اسپرولینا به شکل پودر، کپسول و قرص موجود است و شما می توانید پودر را با اسموتی، سالاد و غیره مخلوط کنید. یک قاشق غذاخوری (۷ گرم) آن حاوی مواد مغذی زیر است:

• کالری: ۲۰.۳
• پروتئین: ۴ گرم
• چربی: ۰.۵ گرم
• کربوهیدرات: ۱.۷ گرم
• فیبر: ۰.۳ گرم
• کلسیم: ۸.۴ میلی گرم
• آهن: ۲ میلی گرم
• منیزیم: ۱۳.۶ میلی گرم
• فسفر: ۸.۳ میلی گرم
• پتاسیم: ۹۵ میلی گرم
• سدیم: ۷۳.۵ میلی گرم
• فولات: ۶.۶ میکروگرم (mcg)
• منگنز: ۰.۱ میلی گرم

خواص جلبک اسپیرولینا چیست؟

تحقیقات بسیاری به مزایا و فواید اسپیرولینا اشاره دارند و البته تحقیقات درباره فواید مکمل اسپرولینا برای «درمان‌های پزشکی» هنوز ادامه دارد و نیاز به مطالعات بیشتری است. موارد زیر برخی از خواص و فواید این جلبک سبز آبی هستند.

۱. کمک به درمان کولیت اولسراتیو

کولیت اولسراتیو یک بیماری التهابی روده (IBD) است که عمدتاً روده بزرگ را تحت تأثیر قرار می‌دهد. این بیماری می‌تواند خطر ابتلا به کم‌خونی، سرطان کولون و سایر بیماری‌ها را افزایش دهد.

اما یک مطالعه نشان داد افرادی که روزانه ۱ گرم اسپیرولینا مصرف کردند، پس از ۸ هفته علایم‌شان بهبود پیدا کرده و این ماده برای درمان کم خونی مفید بوده است. البته مطالعه بیشتر برای تأیید این نتایج ضروری است.

۲. بالا بردن ظرفیت آنتی ‌اکسیدانی

مطالعات نشان می‌دهند که مصرف روزانه ۱ تا ۸ گرم اسپیرولینا باعث افزایش سوپراکسید دیسموتاز (SOD) و ظرفیت آنتی‌اکسیدانی کل (TAC) می‌شود. ظرفیت آنتی‌اکسیدانی کل، به توانایی بدن در خنثی‌سازی رادیکال‌های آزاد گفته می‌شود که با مصرف روزانه اسپرولینا افزایش یافته بود. آنتی ‌اکسیدان برای جلوگیری از آسیب سلولی و محافظت از سلامت بدن ضروری است.

۳. اثرات مثبت برای ورزشکاران

ورزش شدید می‌تواند باعث التهاب، ضعیف شدن سیستم ایمنی و پایین آمدن عملکرد ورزشکار شود و در یک پژوهش، تاثیر اسپیرولینا بر این موارد، مورد مطالعه قرار گرفت. نتیجه این مطالعه نشان داد که اسپرولینا توانست باعث کاهش تغییرات سلولی مضر، کاهش التهاب و آسیب ماهیچه‌های اسکلتی و ریکاوری بهتر و سریع‌تر شود. پس می‌توان گفت اسپرولینا برای ورزشکاران فایده‌هایی دارد.

۴. بهبود فشار خون

در چند مطالعه جداگانه تاثیر مصرف اسپرولینا روی فشار خون بیماران بررسی شد. در این مطالعات از ۱ تا ۸ گرم اسپرولینا به مدت ۱۲ هفته به بیماران داده شد و نتیجه دلگرم کننده بود. کاهش فشار خون در افراد مبتلا به فشار خون بالا رخ داد.

۵. کنترل قند خون

تغییرات سریع و کنترل نشده قند خون به مرور زمان می‌تواند بر افراد مبتلا به دیابت نوع ۱ یا ۲، اختلالات خوردن و.. تأثیر منفی شدیدی داشته باشد. مطالعه‌ای که در سال ۲۰۲۳ منتشر شد، نشان می‌دهد که اسپیرولینا سطح قند خون را کاهش می‌دهد.

احتمالا دلیل این امر، محتوای پروتئین و فیبر بالای آن است. اما دانشمندان هنوز در حال بررسی روی این موضوع هستند.

۶. سطح کلسترول

بدن شما برای عملکرد درست خودش به کلسترول خوب نیاز دارد. چندین مطالعه روی سطح کلسترول پس از مصرف اسپرولینا نشان داد که کلسترول خوب خون افزایش و کلسترول بد کاهش یافته‌است.

۷. تاثیر مثبت بر پوست

اگرچه تحقیقات بیشتری مورد نیاز است، اما اسپیرولینا احتمالا به دلیل ترکیبات آنتی اکسیدانی زیادی که دارد برای پوست مفید است. اسپرولینا اثرات محافظتی و ترمیم کنندگی پوست را دارد و می‌تواند در کاهش التهاب و آسیب پوستی و تامین کلاژن پوست موثر باشد.

آیا اسپرولینا برای لاغری مفید است؟

این مکمل ممکن است از چند جهت به لاغری کمک کند. اولا این جلبک، یک منبع پروتئینی است. هضم پروتئین نیاز به زمان بیشتری دارد و شما با مصرف آن احساس سیری را تا مدت طولانی خواهید داشت.

همچنین اسپیرولینا ممکن است به افزایش متابولیسم پایه شما کمک کند. (افزایش متابولیسم پایه برای کاهش وزن مفید است). یک مطالعه کوچک نشان داد افرادی که روزانه ۶ گرم ار این مکمل مصرف کردند، اثرات متابولیکی مفیدی را در کنار کاهش وزن و سلامتی بیشتر تجربه کردند.

همچنین در یک مطالعه دیگر، دانشمندان اثر اسپیرولینا بر مدیریت وزن در افراد چاق را بررسی کردند و دیدند شرکت‌کنندگان پس از مصرف منظم این ماده حدود ۲ الی ۲.۵ کیلو کاهش وزن داشتند. با این حال، از نظر بالینی، خیلی نمی‌توان روی این نتایج حساب کرد و این مکمل را به عنوان یک معجزه‌ی لاغری به حساب آورد.

اسپیرولینا در بدنسازی چه فوایدی دارد؟

اسپرولینا یک منبع خوب از پروتئین‌های گیاهی است که می‌تواند به عضله سازی هم کمک کند. همچنین اسپرولینا سرشار از آهن است (۱۰۰ گرم اسپیرولینا حدود ۲۸ میلی گرم آهن دارد)؛ غیر از آهن مواد مغذی باارزش دیگری هم در اسپرولینا وجود دارند.

۵ ویتامین مهم برای ورزشکاران، ویتامین‌های C، B1، B2، B3 و B6 هستند که به طور مستقیم در فرآیند تامین انرژی و ریکاوری نقش دارند. به طور مثال خوشبختانه این جلبک دریایی حاوی تعداد زیادی گروه ویتامین B است که برای تامین انرژی و ریکاوری بهتر پس از ورزش مهم هستند. همچنین خواص ضدالتهابی اسپرولینا می‌تواند درد پس از تمرین را بهبود بخشد و زمان ریکاوری را کوتاه‌تر کند. اما با مصرف اسپرولینا دنبال معجزه و اتفاقات خاص در بدنسازی نباشید!

مقدار و روش مصرف اسپرولینا

در حال حاضر هیچ دوز «موثر» توصیه شده‌ای برای مصرف اسپیرولینا وجود ندارد و توصیه‌ها در این مورد متفاوت هستند.

مطالعات از ۱ تا ۱۰ گرم در روز تا شش ماه و ۱۹ گرم در روز تا دو ماه را مورد بررسی قرار داده‌اند و در مصرف با این شرایط خطر و آسیبی رخ نداده است. اما دستورالعمل کلی این است:

1. قبل از مصرف این جلبک با پزشک‌تان مشورت کنید؛
2. نوشته روی محصول را بخوانید و مطابق آن پیش بروید.

عوارض احتمالی مصرف اسپرولینا

این مکمل هم مثل تمام چیزهای دیگر می‌تواند در مواردی و برخی از افراد عوارضی داشته باشد. برخی از عوارض احتمالی آن عبارت است از:

• ممکن است در برخی افراد باعث عوارض جانبی مانند نفخ، یبوست یا واکنش‌های آلرژیک شود.
• ایمنی اسپیرولینا در افراد باردار یا شیرده ثابت نشده‌است. اگر باردار هستید یا قصد بارداری دارید یا در حال شیردهی هستید، قبل از استفاده از آن با پزشک خود صحبت کنید.
• ایمنی اسپیرولینا در کودکان ثابت نشده است. قبل از دادن آن به کودک‌تان با پزشک اطفال صحبت کنید.
• این جلبک در دریاچه‌ها رشد می‌کند و گاهی اوقات می‌تواند با سرب، سایر فلزات سنگین یا سموم موجود در آب، آلوده شود. پس خودتان اسپرولینا را از دریاچه برندارید و مصرف نکنید.
• افرادی که بیماری‌های خاصی دارند، ممکن است نیاز به اجتناب از آن داشته باشند.

سخن پایانی

اسپیرولینا یک جلبک دریایی به رنگ سبز آبی است. این جلبک دارای انواع ویتامین‌ها، مواد معدنی، آنتی اکسیدان‌ها و پروتئین است و خواص و فواید مختلفی برای سلامتی دارد. اسپرولینا می‌تواند برای لاغری و بدنسازی هم تا حدی مفید و موثر باشد.

منابع: verywellhealth – ozersnutrition