آیا انجام دادن ورزش برای چشم هم می‌تواند خوب و مفید باشد؟ بله؛ همه می‌دانیم که ورزش می‌تواند سلامت قلب و عروق، آمادگی جسمانی و قدرت بدنی ما را بهبود ببخشد. اما شاید کمتر کسی بداند ورزش حتی برای بینایی هم مفید خواهد بود.
امروزه اپتومتریست‌ها و چشم پزشکان، غیر از راهکارهای تخصصی مراقبتی، و انجامِ ورزش برای چشم را هم پیشنهاد می‌دهند. اگر می‌خواهید بدانید چگونه ورزش برای چشم مفید است و چه ورزش‌هایی برای بهبود چشم‌ها تاثیر بیشتری دارند، این مطلب را تا انتها بخوانید!
آیا ورزش کردن به تقویت بینایی چشم کمک می‌کند؟ آیا ورزش برای چشم مفید است؟
بله! مطالعات چند دهه گذشته نشان می‌دهد که «ورزش» می‌تواند خطر ابتلا به آب مروارید (تیرگی و کدر شدن عدسی چشم) ، گلوکوم یا آب سیاه (اختلالات چشمی مربوط به عصب بینایی) و حتی دژنراسیون ماکولا (تخریب قسمت حساس به نور شبکیه چشم) مرتبط با سن را کاهش دهد. دقت کنید که ورزش کردن مشکلات بینایی مانند نزدیک بینی یا دوربینی (یا دیگر بیماری‌هایی که نام بردیم) را برطرف و درمان نمی‌کند، اما می‌تواند خطر ابتلا را کاهش دهد.
ورزش همچنین می‌تواند شانس ابتلا به بیماری‌هایی مانند دیابت نوع ۲ را کاهش دهد (دیابت نوع دو بر بینایی تاثیر مخربی دارد). ورزش منظم، همراه با یک رژیم غذایی سالم، می‌تواند خطر ابتلا به فشار خون و کلسترول بالا را کاهش دهد که این دو مورد (فشار خون و کلسترول بالا) می‌توانند بر بینایی شما تأثیر منفی بگذارد.
چطور ورزش باعث پیشگیری یا بهبود بیماری‌های چشم می شود؟
ورزش می‌تواند برخی از مشکلات چشمی (مانند خستگی چشم، فشار چشم، پرش پلک یا افتادگی پلک) را بهبود ببخشد یا حتی از بروز این مشکلات پیشگیری کند، اما به تنهایی نمی‌تواند اثر درمانی داشته باشد. ورزش برای چشم به دلایل زیر مفید است؟
- افزایش گردش خون
- کاهش التهاب و فشار روی چشم
- تقویت عضلات پلک (در بعضی موارد) و کنترل قند خون و فشار خون
همین که ورزش کنید، گردش خون در سراسر بدن و از جمله چشم‌ها افزایش می‌یابد و اکسیژن و مواد مغذی بهتر و بیشتر به چشمانتان می‌رسد. همچنین ورزش منظم می‌تواند به پایین آوردن التهاب در بدن کمک کند. التهاب مزمن با بسیاری از بیماری‌های چشم، مثل دژنراسیون ماکولا (تخریب قسمت حساس به نور شبکیه چشم) مرتبط است. در نهایت اینکه ورزش در کنترل قند خون و فشار خون موثر است که هردو از عوامل خطر برای بیماری‌های چشمی هستند.
نقش ورزش در پیشگیری یا بهبود پرش پلک
پرش پلک یک اسپاسم خفیف در یکی یا هردو پلک چشم است و اگر دلیلش خستگی باشد، ممکن است با ورزش چشم بهتر شود.
نکته: پرش پلک ممکن دلایل دیگر مثل اختلالات عصبی یا خراش برداشتن قرنیه داشته‌باشد، در این صورت ورزش برای چشم تاثیری ندارد و باید فقط به پزشک متخصص برای بهبود و درمان مراجعه کنید.
نقش ورزش در پیشگیری یا بهبود خستگی چشم
ممکن است به علت نگاه کردن بیش از حد به اسکرین (گوشی، لپ تاپ، تلویزیون) عضلات چشم‌تان خسته شود؛ در این شرایط ورزش برای چشم به برطرف شدن این خستگی‌ها و پیشگیری از عوارضش کمک می‌کند.
نقش ورزش در پیشگیری یا بهبود افتادگی پلک
در صورتی که افتادگی پلک به دلیل ضعف عضلات پلک یا خستگی مزمن باشد، با ورزش چشم کمی بهبودی حاصل می شود.
نقش ورزش در پیشگیری یا بهبود فشار چشم
ورزش‌های هوازی با شدت متوسط می‌توانند فشار داخل چشم را کاهش دهند و در عوض جریان خون به شبکه را افزایش دهند؛ در نتیجه عصب بینایی در شرایط بهتری قرار می‌گیرد.
نکته: در ورزش یوگا، حرکات وارو و روی سر ایستادن را انجام ندهید که فشار داخل چشم را بیشتر می‌کند.
نقش ورزش در پیشگیری یا بهبود گلوکوم یا آب سیاه
تحقیقات نشان می‌دهد ورزش‌های کم شدت باعث کاهش قابل توجه فشار چشم، که عامل اصلی آب سیاه است، می‌شود. یکی از راه‌های درمان گلوکوم یا آب سیاه، کاهش فشار چشم است که با ورزش‌های هوازی کم شدت به دست می‌آید.
نقش ورزش در پیشگیری یا بهبود آب مروارید
یک مطالعه مفصل در سال ۲۰۱۳ نشان داد که پیاده‌روی قدرتی به کاهش خطر ابتلا به آب مروارید کمک می‌کند! مطالعه دیگری در سال ۲۰۱۶ همچنین به این واقعیت اشاره کرد که کمبود فعالیت بدنی ممکن است که خطر ابتلا به آب مروارید را افزایش دهد! پس اهمیت ورزش برای چشم بسیار بالاست.
نقش ورزش در پیشگیری یا بهبود دژنراسیون ماکولا (تخریب قسمت حساس به نور شبکیه چشم)
در مطالعه دیگری درباره تاثیر ورزش برای چشم، محققان ۴۰۰۰ سالمند را به مدت ۱۵ سال تحت نظر گرفتند. آن‌ها دریافتند افرادی که سه بار یا بیشتر در هفته ورزش می‌کنند کمتر به تخریب قسمت حساس به نور شبکیه چشم مبتلا می‌شوند. این تخریب باعث رشد عروق خونی در زیر شبکیه و نشت خون و مایع به داخل چشم و در نهایت از دست دادن بینایی می‌شود.
چند نمونه تمرین چشم برای تقویت ماهیچه چشم
تمرین و ورزش برای چشم می‌تواند «بخشی» از درمان‌های بینایی باشد؛ به نوعی مثل فیزیوتراپی برای چشم! اپتومتریست شما ممکن است یک برنامه تمرین چشم به شما بدهد تا بهبود بینایی، سهولت حرکات چشم، تحریک مرکز بینایی مغز و کمک به تمرکز شما کرده باشد. در ادامه یک سری از این تمرینات را می‌آوریم؛ اما همیشه مشورت با متخصص پیش از شروع «ورزش‌هایی که جنبه درمانی دارد» بهترین کار است.
- چرخاندن چشم: کره چشم خود را از یک جهت به سمت دیگر بچرخانید. به سمت راست نگاه کنید و سپس به آرامی به چپ نگاه کنید. ورزش دادن ماهیچه‌های کوچک چشم باعث می‌شود خون بیشتر پمپاژ شود.
- چشمک زدن: ۱۰-۱۵ بار سریع چشمک بزنید. سپس چشمان خود را ببندید و به مدت ۲۰ ثانیه استراحت کنید. این تمرین را چند بار در روز تکرار کنید. به یاد داشته باشید که هر زمان که به اسکرین خیره می‌شوید، حتما پلک بزنید تا چشمان خود را مرطوب نگه دارید.
- تغییر تمرکز: یک مداد جلوی صورت خود بگیرید و آن را دور ببرید و آرام نزدیک کنید. به این ترتیب نقطه تمرکز چشم خود را تغییر داده‌اید و چشمانتان سالم‌تر می‌مانند.
- رعایت قانون ۲۰-۲۰-۲۰ : وقتی روی یک کار چشمی متمرکز هستید (مثل گلدوزی، کار با رایانه و…)، هر ۲۰ دقیقه مکث کنید و به مدت ۲۰ ثانیه روی چیزی که ۲۰ متر دورتر است تمرکز کنید.
- گذاشتن کف دست روی چشم: به آرامی کف دست‌هایتان را روی چشم‌های بسته‌تان قرار دهید تا زمانی که تمام تصاویر سیاه شوند. نکته: به هیچ وجه قرار نیست به چشم فشار وارد کنید؛ دستانتان هم تمییز باشد.
- نگاه کردن به عدد ۸ انگلیسی: یک عدد بزرگ ۸ انگلیسی را تصور کنید که حدود ۵ فوت جلوتر از شماست. به آرامی آن را با چشمان خود چندین بار ترسیم کنید. سپس به سمت دیگر بروید.
سخن پایانی
ورزش برای چشم مفید و موثر است و می‌تواند خطر ابتلا به آب مروارید و خستگی چشم را کاهش دهد. در واقع می‌تواند تاثیر مثبتی بر علایمی که با افزایش سن برای چشم ایجاد می‌شوند، داشته باشد و نمی‌تواند برای مشکلاتی مثل نزدیک یا دور بینی کاری کند. در این مطلب از فواید مختلف ورزش برای چشم گفتیم و چندین تمرین مخصوص برای تقویت چشم و بینایی معرفی کردیم.
منابع: webmd – eyecaresolutionsatl
دیدگاهتان را بنویسید