آشنایی با معروفترین سیستم های تمرینی بدنسازی دنیا و بعد هم انتخاب بهترین شیوه تمرینی، راهی است که برای عضلانیشدن و رسیدن به هدفتان باید انجام بدید.
گروه ورزشی فیتامین با معرفی پرطرفدارترین سیستم های تمرینی بدنسازی و برنامه ورزشی برای عضلهسازی سریع و ساخت یک بدن فوقالعاده، کار شما را راحت کرده، تا بتوانید بهترین برنامه بدنسازی را با توجه به شرایط و هدفتان انتخاب کنید. با ما همراه باشید تا بهطور کامل انواع سیستم تمرینی بدنسازی را به شما معرفی کنیم.
سیستم تمرینی فول بادی ۵x۵
متد تمرینی ۵x۵ یکی از محبوبترین برنامههای تمرینی در بدنسازی است که با هدف افزایش قدرت و حجم عضلات، طراحی شده است. در این برنامه تمرینی سه تمرین اصلی، گروهی از عضلات را هدف قرار داده (همزمان با یک حرکت، عضلات بالاتنه و پایینتنه را درگیر میکند) و باید هرکدام از این حرکات را در ۵ ست و ۵ تکرار انجام دهید.
در پایانِ هر یک از تمریناتِ این سبک برنامه بدنسازی هم میتوانید برای حرفهایترشدنِ برنامه، چند ست تمرین ایزوله، چاشنی تمرینتان کنید. البته این کار بهعنوان گزینهای اختیاری در این سیستم تمرینی در نظر گرفته شده است.
مکانیزم سیستم تمرینی ۵x۵
در این سبک تمرینی پرطرفدار، دفعات فرکانس تمرینیِ زیاد است. چون فیبرهای عضلانیِ بسیاری را یکروز در میان تحریک میکند. در نتیجه میزان ترشح تستوسترون بالا بوده و حجمگیریِ عضلات هم چشمگیر است. خیلی از افراد در حین انجام این برنامه احساس گرسنگی بیشتری میکنند، که این نکته طبیعت سیستم تمرین شدتی است.
سیستم ۵x۵ برای چه افرادی مناسب است؟
برنامه تمرینی پنج در پنج، برنامهای شدتی است. یعنی یک فرد مبتدی نمیتواند این برنامه تمرینی را انتخاب کند. چون باعث بیشتمرینی او خواهد شد. پس بهتر است که قبل از انتخاب این برنامه، حداقل ۳ تا ۶ ماه سابقه کار با وزنه داشته باشید، تا بدنتان آمادگیِ لازم برای انجام چنین تمریناتی بهدست آورد.
همچنین سبک تمرینی ۵×۵ به این شکل است که شما باید سه روز در هفته، سنگین وزنه بزنید و اگر رشته ورزشی سنگین دیگری را همراه با این برنامه تمرینی دنبال کنید، بیشک با خستگیِ بعد از تمرین مواجه خواهید شد.
نمونه برنامه بدنسازی سیستم تمرینی ۵×۵
تمرینات گروه A سیستم تمرینی ۵x۵
حرکت
تکرار
اسکوات هالتر از جلو
۵ ست، ۵ تکرار
پرس سینه با هالتر
۵ ست، ۵ تکرار
زیر بغل هالتر خم
۵ ست، ۵ تکرار
زیربغل سیمکش دست باز جلو
۲ ست، ۸ تکرار
نشر جانب دمبل
۲ ست، ۸ تکرار
دراز و نشست
۲ ست، ۱۵ تکرار
اسکوات هالتر از جلو
نحوه انجام حرکت
برای شروع حرکت، میله را در ارتفاع مناسب به شکلی که کمی پایینتر از خط سرشانه باشد قرار دهید؛
میله را بر روی ماهیچههای سرشانه و ترقوه قرار دهید؛
برای کنترل بیشتر، میله را با دستهای خود بهصورت ضربدری بگیرید؛
با استفاده از پاها و صاف کردن بالاتنه، میله را از روی جای خود بلند کنید؛
از محل دستگاه فاصله گرفته و در محل مناسب به گونهای قرار بگیرید که فاصله پاها به اندازه سرشانهها و شست پا کمی به سمت بیرون باشد؛
آرنجها و سر باید در تمام مدت انجام حرکت به سمت بالا باشد؛
این نقطه شروع حرکت خواهد بود؛
حال زانوها را خم کرده و پایین بروید؛ بهطوریکه میخواهید بر روی صندلی بنشینید؛
تا نقطهای که زاویه بین ماهیچه ساق و جلو پا کمتر از ۹۰ درجه شود، پایین بروید؛
پاها و زانو را همیشه در یک راستا نگه دارید؛
همزمان با انجام عمل بازدم (بیروندادنِ نفس) با وارد کردنِ فشار به زمین از ناحیه پاشنه یا میانه پا، پاهایتان را صاف کرده و میله را به نقطه شروع بازگردانید.
پرس سینه هالتر
نحوه انجام حرکت
ابتدا بر روی یک میز صاف دراز بکشید؛
فاصله دستها از هم در حد معمولی باشد، کمی بازتر از عرض شانه، به نحوی که در میانهی حرکت، یک زاویه ۹۰ درجه بین بازو و ساعد ایجاد شود؛
هالتر را از روی دستگاه جدا کرده و آن را مقابل سینه خود بگیرید؛ این نقطه شروع حرکت است؛
از این نقطه نفس خود را داخل دهید (عمل دَم) و بهآرامی هالتر را پایین بیاورید تا نقطهای که هالتر به سینه شما برسد؛
پس از مکثی مختصر، در حین بالا بردن هالتر به نقطه شروع خود، عمل بازدم را انجام دهید؛
(نفستان را بیرون دهید) روی استفاده از ماهیچه سینه خود تمرکز کنید، در بالاترین نقطه ماهیچه سینه را منقبض کنید و پس از کمی مکث، به آرامی به پایین برگردید؛
هالتر باید در همه حالت در کنترل شما باشد؛
زمانیکه تعداد مطلوب تکرار انجام دادید، هالتر را در جای خود بگذارید.
زیر بغل خم هالتر
نحوه انجام حرکت
در حالیکه کف دستها به سمت بدن است، هالتر را بگیرید؛
زانوها را اندکی خم کرده و بالاتنه را به سمت جلو متمایل کنید؛
در حالی که پشت را صاف نگه داشتهاید، بدن را از ناحیه کمر تا مرحلهای که تقریباً با زمین موازی باشد، خم کنید؛
سر خود را صاف نگه دارید تا نگاه شما به سمت جلو و روی زمین باشد؛
هالتر باید در مقابل شما در حالی که دستها با بدن و زمین زاویه عمود دارند، قرار داشته باشد؛ این نقطه شروع شما خواهد بود؛
بدون حرکت دادن بالاتنه، هالتر را به سمت خود بلند کنید؛
دقت کنید که آرنجها در کنار بدن قرار داشته باشند؛
(از بدنتان فاصله نگیرند) در بالاترین نقطه حرکت، ماهیچه پشت را منقبض کرده و لحظهای مکث کنید. بهآرامی به نقطه شروع بازگردید.
زیربغل سیمکش دست باز جلو
نحوه انجام حرکت
در حالیکه میله را در دست دارید به روی دستگاه کشش بنشینید؛
توجه کنید که قسمت نگه دارنده زانو را به ارتفاع مناسب تنظیم کنید؛
در حالیکه کف دستها به سمت جلو است و دستها بیشتر از عرض شانه باز است میله را در دست بگیرید؛
هر دو دست باید در کشیدگی کامل باشند؛
بالاتنه را کمی به عقب متمایل کنید، به صورتیکه انحنای کمی در کمر ایجاد شده و سینه به سمت بیرون برآمده شود؛ این نقطه شروع حرکت شما خواهد بود؛
حال، همزمان با انجام عمل دم (داخل کشیدن نفس) میله را تا جایی که کمی بالا سینه را لمس کند، پایین بیاورید؛
در حین پایین آوردن میله، دستهها را به سمت پایین حرکت دهید و ماهیچه را منقبض کنید؛
بالاتنه شما در حین انجام حرکت باید کاملا ثابت باشد و تنها دست ها باید حرکت کنند.
نشر جانب دمبل
نحوه انجام حرکت
برای اجرای این حرکت ابتدا صاف بایستید؛
دمبلها را در دو دست خود بگیرید؛
دستهایتان را کمی از آرنج خم کنید؛
دمبلها را به سمت طرفین تا حدی که دست و سرشانهها در یک راستا قرار گیرند بالا بیاورید؛
دستهایتان را به حالت اولیه برگردانید.
دراز نشست
نحوه انجام حرکت
برای انجام حرکت دراز نشست یا کرانچ روی زمین دراز بکشید؛
کف پاها روی زمین باشد؛
دستها بالا سر بهصورت کاملا کشیده قرار بگیرد؛
سعی کنید با بلند کردن بالاتنه از زمین و جدا کردن شانهها از زمین، دستهایتان را از بین پاها به سمت جلو رد کنید و سپس به مرحله شروع بازگردید؛
به هیچ عنوان ضربه سنگین وارد نکنید و بیشازحد توانایی خود به سمت بالا نیایید.
تمرینات گروه B سیستم تمرینی ۵x۵
حرکت
تکرار
اسکوات هالتر از جلو
۵ ست، ۵ تکرار
پرس سرشانه هالتر نشسته
۵ ست، ۵ تکرار
ددلیفت هالتر
۵ ست، ۵ تکرار
جلو بازو هالتر
۲ ست، ۸ تکرار
پشت بازو پرسی
۲ ست، ۸ تکرار
اسکوات هالتر از جلو
نحوه انجام حرکت
برای شروع حرکت، میله را در ارتفاع مناسب به شکلی که کمی پایینتر از خط سرشانه باشد قرار دهید؛
میله را بر روی ماهیچههای سرشانه و ترقوه قرار دهید؛
برای کنترل بیشتر، میله را با دستهای خود بهصورت ضربدری بگیرید؛
با استفاده از پاها و صاف کردن بالاتنه، میله را از روی جای خود بلند کنید؛
از محل دستگاه فاصله گرفته و در محل مناسب به گونهای قرار بگیرید که فاصله پاها به اندازه سرشانهها و شست پا کمی به سمت بیرون باشد؛
آرنجها و سر باید در تمام مدت انجام حرکت به سمت بالا باشد؛
این نقطه شروع حرکت خواهد بود؛
حال زانوها را خم کرده و پایین بروید؛ بهطوریکه میخواهید بر روی صندلی بنشینید؛
تا نقطهای که زاویه بین ماهیچه ساق و جلو پا کمتر از ۹۰ درجه شود، پایین بروید؛
پاها و زانو را همیشه در یک راستا نگه دارید؛
همزمان با انجام عمل بازدم (بیروندادنِ نفس) با وارد کردنِ فشار به زمین از ناحیه پاشنه یا میانه پا، پاهایتان را صاف کرده و میله را به نقطه شروع بازگردانید.
پرس سرشانه هالتر نشسته
نحوه انجام حرکت
ابتدا بر روی صندلی، در زیر هالتری که در ارتفاعی بالاتر از سر شما قرار گرفته، بنشینید؛ در حالیکه فاصله دستهایتان از عرض شانهها بیشتر و کف دستها به سمت جلو است، برای شروع هالتر را جلوی سینه بگیرید؛
هالتر را از جای خود بلند کرده و با کشیدن دستها آن را بالای سر خود نگه دارید؛
در طول انجام حرکت، بدن خود را صاف نگه دارید. این نقطه شروع حرکت خواهد بود؛
حال، همزمان با انجام عمل دم، هالتر را بهآرامی تا سطح سرشانه پایین بیاورید؛ سپس موقع بازدم، هالتر را به نقطه شروع بازگردانید.
ددلیفت هالتر
نحوه انجام حرکت
ابتدا وزنه را روی میله هالتر قرار دهید؛
میله را به اندازه عرض شانه در دست بگیرید؛
پاها کمتر از عرض شانه باز باشد؛
میله را مماس با بدن نگه دارید؛
شانهها باید متمایل به عقب، کمر کمی قوس و زانوها کمی خم باشند؛
این نقطه شروع حرکت خواهد بود؛
با حرکت دادن باسن خود به سمت عقب، وزنه را پایین بیاورید؛
وزنه را نزدیک بدن نگاه دارید؛
سر باید به سمت جلو و سرشانهها متمایل به عقب باشد؛
هنگام پایین رفتن کمی باسن را نیز به سمت پایین ببرید سپس به حالت اولیه بازگردید.
جلوبازو هالتر ایستاده
نحوه انجام حرکت
ابتدا میله هالتر را در دست گرفته و در حالیکه فاصله دستها به اندازه سرشانه است، صاف بایستید؛
کف دستها باید به سمت جلو و آرنجها باید نزدیک به بدن باشند؛ این نقطه شروع حرکت خواهد بود؛
حال همزمان با انجام عمل بازدم، میله را به سمت بالا حرکت داده و ماهیچه جلو بازو را منقبض کنید؛
در هنگام بالا آوردن میله تا جلوی شانه، قسمت بالای دستها را ثابت نگه دارید؛
در بالاترین نقطه لحظهای مکث کنید، سپس بهآرامی میله را به نقطه شروع باز گردانید.
پشت بازو پرسی
نحوه انجام حرکت
ابتدا روی میز پرس سینه دراز بکشید؛
برای جدا کردنِ هالتر از جای آن، دستها را نزدیک به هم قرار دهید؛
تقریبا هم عرض شانهها باشد یا هم عرض سینه باشد؛
پس از بلند کردنِ هالتر، دستهایتان را صاف نگه دارید؛ این نقطه شروع حرکت خواهد بود؛
سپس همزمان با انجام عمل دم (داخل کشیدن نفس)، هالتر را بهآرامی تا نزدیک وسط سینه پایین بیاورید؛
دقت کنید در هنگام پایین بردن، برای افزایش تاثیر بر روی ماهیچه پشت بازو، آرنجها را جمع و در کنار بدن نگه دارید؛
پس از مکثی مختصر در پایینترین نقطه، هالتر را به نقطه شروع بازگردانید؛
برای بالا بردن میله از ماهیچه پشت بازو استفاده کنید.
نکته تمرینی: تمرینات دسته A و B را سه روز در هفته (یک روز استراحت بین هر جلسه) بهصورت تناوبی انجام دهید. در تمرینات هسته بدن، بهتر است بین هر ست حداقل ۶۰ تا ۱۲۰ ثانیه استراحت کنید.
سیستم تمرینی پر حجم آلمانی
یکی دیگر از بهترین متدهای تمرینی برنامه بدنسازی، برنامه حجمدهیِ آلمانی است. مبدأ این سبک، آلمان است و بههمین دلیل به نام سیستم تمرینی پر حجم آلمانی معروف شده است. طراحی این برنامه به شکلی است که هر روز روی دو گروه از عضلات اصلی کار میشود.
عضله سازی با سیستم تمرینی حجمی آلمانی
این مدلِ تمرینی از نظر تعداد ست بالا، شبیه به سبک ۵×۵ است، اما از لحاظ تعداد تکرار با شیوه تمرینی ۵×۵ تفاوت دارد. همچنین تعداد تکرار آن در هر ست به ۱۰ یا ۱۵ هم میرسد، که درنتیجه این سبک تمرینی شوک جدیدی به بدن وارد کرده و عضلات را وادار به رشد میکند.
اگر میخواهید از انجام این برنامه نهایت استفاده را ببرید، بهتر است با انتخاب یک رژیم غذایی ورزشی به حجمگیری عضلاتتان کمک کنید. اگر از برنامه غذایی مناسبی هم کنار برنامه ورزشی استفاده کنید، عضلاتتان با سرعتی باورنکردنی حجیم خواهد شد. در غیراینصورت بعد از مدت کوتاهی، احتمال بروز تحلیل عضلانی وجود خواهد داشت.
چه افرادی از سیستم پرحجم آلمانی استفاده کنند؟
این متد تمرینی برای ورزشکارانی که سابقه ورزشی دارند، تأثیر فوقالعادهای خواهد داشت. اگر قصد انجام فعالیتهای سنگین و قدرتیِ دیگر در کنار این شیوه تمرینی را دارید (دقیقاً مشابه سبک ۵x۵)، شاید دچار مشکلات جدی شوید؛ چون بدن شما بعد از انجام این برنامه از این سیستم تمرینی بدنسازی نیاز به استراحت و ریکاوری دارد و یکی از شروط موفقیت در این برنامه، استراحت کافی است.
اگر به دنبال افزایش قدرت عضلانی باشید، به احتمال زیاد این برنامه بدنسازی مناسب شما نخواهد بود. چون برای افزایش قدرت عضلانی باید محدوده تکرار را کمتر از ۱۰ وزنه بزنید. اما در این برنامه، تکرارها به ۱۰ تا ۱۵ میرسد.
نمونه برنامه متد تمرینی پر حجم آلمانی
حرکت
تکرار
پرس سینه با دمبل
۱۰ ست، ۱۰ تکرار
زیربغل هالتر خم
۱۰ ست، ۱۰ تکرار
فلای دستگاه
۳ ست، ۱۰-۱۵ تکرار
پرس سینه دمبل
نحوه انجام حرکت
ابتدا یک جفت دمبل مناسب انتخاب کنید و روی نیمکت دراز بکشید؛
برای شروع حرکت باید دست صاف و کشیده باشد و دمبلها بالای سینه قرار داشته باشند؛
دمبلها را تا روی سینه پایین بیاورید و سپس بهآرامی وزنه به سمت بالا حرکت دهید؛
هنگام پایین آمدن، سعی کنید زاویه آرنج و بازوی شما یک زاویه ۹۰ درجه باشد؛
در قسمت بالاییِ حرکت سعی کنید آرنجهایتان کاملا صاف نشود تا فشار روی مفاصل شما انتقال پیدا کند.
زیر بغل خم هالتر
نحوه انجام حرکت
در حالیکه کف دستها به سمت بدن است، هالتر را بگیرید؛
زانوها را اندکی خم کرده و بالاتنه را به سمت جلو متمایل کنید؛
در حالی که پشت را صاف نگه داشتهاید، بدن را از ناحیه کمر تا مرحلهای که تقریباً با زمین موازی باشد، خم کنید؛
سر خود را صاف نگه دارید تا نگاه شما به سمت جلو و روی زمین باشد؛
هالتر باید در مقابل شما در حالی که دستها با بدن و زمین زاویه عمود دارند، قرار داشته باشد؛ این نقطه شروع شما خواهد بود؛
بدون حرکت دادن بالاتنه، هالتر را به سمت خود بلند کنید؛
دقت کنید که آرنجها در کنار بدن قرار داشته باشند؛
(از بدنتان فاصله نگیرند) در بالاترین نقطه حرکت، ماهیچه پشت را منقبض کرده و لحظهای مکث کنید. بهآرامی به نقطه شروع بازگردید.
فلای دستگاه
نحوه انجام حرکت
ابتدا روی دستگاه پروانه (باترفلای) کمر صاف و به پشت دستگاه چسبیده قرار بگیرید؛
دستههای دستگاه را به گونهای تنظیم کنید که در زمان در دست گرفتنِ آنها دستها اندکی کشیده باشند؛
دستها باید با زمین موازی و آرنجها اندکی خم باشند. این نقطه شروع شما خواهد بود؛
حال همزمان دستها به یکدیگر نزدیک و عضلات سینه را منقبض کنید؛
سپس به آرامی به نقطه شروع بازگردید.
سیستم تمرینی عضلات مجزا
سیستم تمرینی بدنسازی بعدی سبک عضلات مجزا است که بهطور کلی به دو بخش بالاتنه-پایینتنه تقسیم میشود. در این متد، به ازای هر دو روز تمرین، یک روز استراحت داشته و هر عضله حداقل دو بار در هفته درگیر خواهد شد.
مزایای سیستم تمرینی عضلات مجزا
یکی از مهمترین مزیتهای متدِ عضلات مجزا، این است که شامل حرکات ایزوله میشود و میتوانید فقط روی یکی از عضلات مورد نظرتان در طول دوره کار کنید. متأسفانه در این سیستم تمرینی زمان استراحت زیاد، و روزهای تمرین کم است. در نتیجه عضلهسازی و تغییراتتان به میزان تلاش شما بستگی دارد. فقط در صورتیکه وقتتان محدود باشد، استفاده از این برنامه تمرینی را پیشنهاد میکنیم.
سبک تمرینی عضلات مجزا مناسب کدام افراد است؟
این سیستم تمرینی بدنسازی حرفهای، گزینه خوبی برای ورزشکارانی است که بهتازگی دمبل دست گرفتهاند. زمان استراحت در این برنامه تمرینی زیاد است و میتوانید برای شروع، در روزهای کمتری تمرین کنید.
بدنسازان حرفهای هم میتوانند با شدتیکردن و افزایش تعداد تکرارها، این برنامه تمرینی را برای خودشان شخصیسازی کنند تا میزان عضلهسازیشان بیشتر از قبل شود.
یکی از بزرگترین مزایای سبک تمرینی عضلات مجزا این است که برای ورزشکاران سطح مبتدی هم کاربردی بوده و تنها کافی است که تعداد ستهای تمرین خود را کاهش دهید و حواستان به وزنهها باشد.
نمونه برنامه سیستم تمرینی عضلات مجزا
حرکت
تکرار
اسکوات با هالتر
۴ ست، ۵ تکرار
لانگز با دمبل
۳ ست، ۸ تکرار
پشت پا ایستاده تک
۲ ست، ۱۰ تکرار
پشت پا خوابیده دستگاه
۲ ست، ۱۰ تکرار
ساق پا ایستاده
۲ ست، ۱۰ تکرار
اسکوات هالتر از جلو
نحوه انجام حرکت
برای شروع حرکت، میله را در ارتفاع مناسب به شکلی که کمی پایینتر از خط سرشانه باشد قرار دهید؛
میله را بر روی ماهیچههای سرشانه و ترقوه قرار دهید؛
برای کنترل بیشتر، میله را با دستهای خود بهصورت ضربدری بگیرید؛
با استفاده از پاها و صاف کردن بالاتنه، میله را از روی جای خود بلند کنید؛
از محل دستگاه فاصله گرفته و در محل مناسب به گونهای قرار بگیرید که فاصله پاها به اندازه سرشانهها و شست پا کمی به سمت بیرون باشد؛
آرنجها و سر باید در تمام مدت انجام حرکت به سمت بالا باشد؛
این نقطه شروع حرکت خواهد بود؛
حال زانوها را خم کرده و پایین بروید؛ بهطوریکه میخواهید بر روی صندلی بنشینید؛
تا نقطهای که زاویه بین ماهیچه ساق و جلو پا کمتر از ۹۰ درجه شود، پایین بروید؛
پاها و زانو را همیشه در یک راستا نگه دارید؛
همزمان با انجام عمل بازدم (بیروندادنِ نفس) با وارد کردنِ فشار به زمین از ناحیه پاشنه یا میانه پا، پاهایتان را صاف کرده و میله را به نقطه شروع بازگردانید.
لانگ دمبل
نحوه انجام حرکت
دو دمبل در دستانتان نگه دارید؛
یک گام به سمت جلو بردارید؛
یک پا جلو و یک پا در عقب بدن قرار میگیرد؛
دستها کنار بدن بهصورت کشیده قرار داشته باشد؛
به سمت پایین حرکت کنید تا جایی که زانوی پای عقبی به زمین برخورد نکند و زانوی پای جلویی از شست پا بیرون نزند؛
سپس بالا آمده و در همان حالت دوباره اجرا حرکت را اجرا کنید؛
در هنگام پایین رفتن بدن کاملا صاف و عمود بر زمین باشد؛
به هیچوجه رو به جلو خم نشوید؛
پس از اتمام برای پای دیگر نیز تکرار کنید.
پشت پا ایستاده تک
نحوه انجام حرکت
برای انجام این حرکت از دستگاه جلوپا استفاده خواهیم کرد؛
زیرا بعضی از باشگاهها دستگاه پشت پا ایستاده را ندارند؛
برای شروع باید ران به صندلی دستگاه چسبیده باشد؛
اکنون پَد را تا جایی که پشت ساق قرار بگیرد پایین ببرید، آن را قفل کنید؛
با دستان خود محل نشستن یا همان تکیهگاه را بگیرید؛
در تمام مدت ران به پَد چسبیده باشد و تنها از یک پا استفاده کنید بنابراین پا را مستقیم بالا ببرید؛ حرکت را آرام و کنترل شده انجام دهید؛
انگشت شستتان باید به سمت پایین اشاره داشته باشد؛
پاها را بالا ببرید، باید این بخش از عضله پشت پا بهخوبی فعال شود؛
اشتباه متداول استفاده از وزنه بسیار سنگین است و اشتباه شماره دو این است که پا را از پَد جدا کنند؛
پا را به پَد بچسبانید، و وزنه را مستقیما بالا ببرید؛
اگر نمیتوانید این مراحل را انجام دهید وزنه سبکتری انتخاب کرده و تمرین را بهدرستی انجام دهید.
پشت پا خوابیده دستگاه
نحوه انجام حرکت
ابتدا دستگاه را با توجه به قد خود تنظیم کرده، سپس روی دستگاه دراز بکشید؛
پَدِ پایینی دستگاه باید پشت پای شما و چند سانتیمتر زیر ساق قرار گرفته باشد؛
بالاتنه را بهصورت صاف و ثابت روی دستگاه نگه دارید و مطمئن شوید که پاها کاملا کشیده هستند؛
حال دستههای کناری دستگاه را گرفته و انگشت پاها را صاف کنید؛ این نقطه شروع شما خواهد بود؛
بدون تکاندادنِ رانها، پاها را تا جای ممکن بالا بیاورید؛
در بالاترین نقطه لحظهای مکث کرده سپس پاها را به نقطه شروع بازگردانید.
ساق ایستاده
نحوه انجام حرکت
ابتدا پاهایتان را کنار هم به اندازه عرض شانهها باز نگه دارید؛
شما میتوانید روی یک لبه کم ارتفاع و یا سکو بایستید تا کشش بیشتری را حین اجرای حرکت تجربه کنید؛
دستهایتان را به کمرتان نگه دارید؛
سعی کنید روی پنجههایتان بالا و پایین بروید؛
برای حفظ تعادل میتوانید دستهایتان را به یک تکیهگاه نگه دارید.
نکته: تعداد حرکاتی که برای این تمرینات میتوانید انتخاب کنید بینهایت است. تعداد تکرارها و ستها هم کاملاً بستگی به هدف و آمادگیِ بدنیتان دارد.
سیستم تمرینی بدنسازی کل بدن/فول بادی
به توضیح برنامه تمرینی کل بدن میرسیم که برنامه بدنسازی فیتامین هم این سبک تمرینی فوقالعاده را پیش گرفته است. در این مدل تمرینی برای هر گروه عضلانی سه حرکت مجزا در نظر گرفته شده و ستهای مشخصی برای هرکدام تعیین شده است.
عضلهسازی با سیستم تمرینی فول بادی
با این برنامه قطعاً به عضلهسازی میرسید، اما در این مدل تمرینی نمیشود هیچکدام از عضلات بدن را بهصورت اختصاصی تمرین دهید و مجبورید کل گروه عضلانی را موقع تمرین درگیر کنید.
نمونه سیستم تمرینی کل بدن
حرکت
تکرار
اسکوات هالتر
۳ ست، ۶ تکرار
پرس سینه با دمبل
۳ ست، ۸ تکرار
ساق پا نشسته
۲ ست، ۱۵ تکرار
جلو بازو با هالتر
۲ ست، ۱۰ تکرار
پشت بازو نشسته
۲ ست، ۱۰ تکرار
پرس سرشانه دمبل
۲ ست، ۱۰ تکرار
اسکوات هالتر از جلو
نحوه انجام حرکت
برای شروع حرکت، میله را در ارتفاع مناسب به شکلی که کمی پایینتر از خط سرشانه باشد قرار دهید؛
میله را بر روی ماهیچههای سرشانه و ترقوه قرار دهید؛
برای کنترل بیشتر، میله را با دستهای خود بهصورت ضربدری بگیرید؛
با استفاده از پاها و صاف کردن بالاتنه، میله را از روی جای خود بلند کنید؛
از محل دستگاه فاصله گرفته و در محل مناسب به گونهای قرار بگیرید که فاصله پاها به اندازه سرشانهها و شست پا کمی به سمت بیرون باشد؛
آرنجها و سر باید در تمام مدت انجام حرکت به سمت بالا باشد؛
این نقطه شروع حرکت خواهد بود؛
حال زانوها را خم کرده و پایین بروید؛ بهطوریکه میخواهید بر روی صندلی بنشینید؛
تا نقطهای که زاویه بین ماهیچه ساق و جلو پا کمتر از ۹۰ درجه شود، پایین بروید؛
پاها و زانو را همیشه در یک راستا نگه دارید؛
همزمان با انجام عمل بازدم (بیروندادنِ نفس) با وارد کردنِ فشار به زمین از ناحیه پاشنه یا میانه پا، پاهایتان را صاف کرده و میله را به نقطه شروع بازگردانید.
پرس سینه دمبل
نحوه انجام حرکت
ابتدا یک جفت دمبل مناسب انتخاب کنید و روی نیمکت دراز بکشید؛
برای شروع حرکت باید دست صاف و کشیده باشد و دمبلها بالای سینه قرار داشته باشند؛
دمبلها را تا روی سینه پایین بیاورید و سپس بهآرامی وزنه به سمت بالا حرکت دهید؛
هنگام پایین آمدن، سعی کنید زاویه آرنج و بازوی شما یک زاویه ۹۰ درجه باشد؛
در قسمت بالاییِ حرکت سعی کنید آرنجهایتان کاملا صاف نشود تا فشار روی مفاصل شما انتقال پیدا کند.
ساق نشسته هالتر
نحوه انجام حرکت
ابتدا وی لبه نیمکت بنشینید؛
یک هالتر با وزنه مناسب انتخاب کنید؛
روی ران خود یک حوله قراردهید و هالتر را روی آن بگذارید؛
زیر انگشتان پاهایتان هم یک استپ قرار دهید؛
سعی کنید با نوک پنچه به سمت بالا وزنه را حرکت دهید.
جلوبازو هالتر ایستاده
نحوه انجام حرکت
ابتدا میله هالتر را در دست گرفته و در حالیکه فاصله دستها به اندازه سرشانه است، صاف بایستید؛
کف دستها باید به سمت جلو و آرنجها باید نزدیک به بدن باشند؛ این نقطه شروع حرکت خواهد بود؛
حال همزمان با انجام عمل بازدم، میله را به سمت بالا حرکت داده و ماهیچه جلو بازو را منقبض کنید؛
در هنگام بالا آوردن میله تا جلوی شانه، قسمت بالای دستها را ثابت نگه دارید؛
در بالاترین نقطه لحظهای مکث کنید، سپس بهآرامی میله را به نقطه شروع باز گردانید.
پشت بازو نشسته دمبل تک
نحوه انجام حرکت
ابتدا یک دمبل مناسب را انتخاب کرده و روی نیمکت بنشینید؛
با یک دست دمبل را گرفته و بالای سربرده، آرنجها ثابت و به سمت پایین خم کنید؛
نگذارید آرنجها زیادی به سمت بیرون باز شوند؛
بازویتان باید نزدیک سرتان قرار داشته باشد؛
سپس آرنجها را باز کنید و صاف کنید؛
سعی کنید آرنج به سمت عقب و جلو حرکت نکند؛
پس از اتمام حرکت را برای دست دیگر نیز اجرا کنید.
پرس سرشانه دمبل ایستاده
نحوه انجام حرکت
در حالیکه فاصله پاها به اندازه عرض شانه است در هر دست خود یک دمبل گرفته و بایستید؛
دمبل را تا نزدیک سر بالا ببرید، آرنجها باز و زاویه حدود ۹۰ درجه داشته باشند؛ این نقطه شروع شما خواهد بود؛
حال بدون آنکه به سمت عقب متمایل شوید و یا از پاها کمک بگیرید؛
آرنجها را صاف کرده تا دمبلها را بالای سر ببرید، لحظهای مکث کرده سپس بهآرامی به نقطه شروع بازگردید.
سیستم تمرینی بدنسازی FST-7
متد تمرینی FST-7 یکی از سیستم های تمرینی در برنامه بدنسازی است که تمرینات پیچیده و انفجاری دارد. ویژگی منحصربهفرد متد تمرینی FST-7 این است که بهعنوان حرکت آخر و تکمیلکننده برنامه، از حرکات تکمفصلی یا دستگاهی استفاده میشود و تعداد ستهای پیشبینیشده، ۷ ست با ۱۰ تکرار است.
هدف سبک تمرینی FST-7
هدف اصلی این متد تمرینی کشش روکش نازک بافت ارتباطی عضلات با نام (FASICA) است که بدون شک همان تمرین آخری (۷ ست) این کار را برایتان انجام خواهد داد. انجام این سبک تمرینی بعد از مدتی باعث افزایش متابولیسم و انعطافپذیریِ بدنتان هم میشود.
کدام افراد میتوانند از سیستم تمرینی FST-7 استفاده کنند؟
این سبک تمرینی حرفهای است، پس به هیچوجه مناسب افراد تازهکار نیست.
شروع این برنامه تمرینی با خودتان است، و تمامشدنش با خدا! شاید از شنیدن این حرف تعجب کنید، ولی این متد تمرینی بینهایت قدرتی و حرفهای بوده (برای همین برای تازهکاران مناسب نیست) و بدنتان به این سبک عادت میکند. بعد از رسیدن به این مرحله هم، دیگر رهاسازیِ تمرین کار چندان سادهای نخواهد بود.
نمونه سیستم تمرینیFST-7
حرکت
تکرار
جلو بازو دمبل ایستاده
۳ یا ۴ ست، ۸ تا ۱۲ تکرار
جلوبازو چکشی
۳ ست، ۸ تا ۱۲ تکرار
جلو بازو سیمکش طنابی
۷ ست، ۸ تا ۱۲ تکرار
پرس سینه هالتر دست جمع
۳ یا ۴ ست، ۸ تا ۱۲ تکرار
پشت بازو پرسی
۳ یا ۴ ست، ۸ تا ۱۲ تکرار
کشش پشت بازو بالای سر با سیمکش
۷ ست، ۸ تا ۱۲ تکرار
ساق پا نشسته
۳ یا ۴ ست، ۸ تا ۱۲ تکرار
ساق پا ایستاده
۷ ست، ۸ تا ۱۲ تکرار
جلوبازو دمبل ایستاده
نحوه انجام حرکت
ابتدا دمبلها را کنار بدن در دست بگیرید؛
کف دستها رو به جلو و دستهایتان کشیده و صاف باشد؛
صاف بایستید؛ آرنجها کنار بدن ثابت باشد و دمبلها را به سمت بالا حرکت دهید؛
تا جایی دمبلها را بالا بیاورید که آرنجهایتان حرکت رو به جلو نداشته باشد؛
سپس به آرامی به سمت پایین حرکت کنید.
جلوبازو دمبل چکشی
ابتدا دمبلها را در دست گرفته و در حالیکه دستها صاف هستند بایستید؛
آرنجها باید در کنار و کف دستها رو به بدن شما باشد؛ این نقطه شروع خواهد بود؛
دست خود به حالت چکش به سمت بالا برده تا ماهیچه جلو بازو منقبض گردد؛
دقت کنید که قسمت آرنج ثابت بوده و دمبل را تا مقابل شانه بالا بیاورید؛
در بالاترین نقطه لحظهای مکث کرده سپس بهآرامی دمبل را به نقطه شروع بازگردانید.
جلوبازو سیمکش طنابی
نحوه انجام حرکت
ابتدا طناب را به دستگاه سیمکش در حالیکه قرقره در پایین قرار دارد متصل کنید؛
سپس مقابل دستگاه در فاصله سی سانتیمتری آن بایستید؛
طناب را به گونهای در دست بگیرید که کف دستها به سمت یکدیگر باشد؛
در حالیکه قوس طبیعی کمر خود را حفظ کرده اید صاف بایستید؛
در تمام مدت انجام تمرین آرنجها را کمی جلوتر از بدن ثابت نگه دارید؛
در حالی که بازوها ثابت هستند، تنها ساعد باید متحرک باشد؛ این نقطه شروع شما خواهد بود؛
با استفاده از ماهیچه جلو بازو و بدون حرکت دادن آرنجها دستها را تا جایی که ساعد به جلوبازو برسد بالا بیاورید؛
پس از مکثی مختصر در بالاترین نقطه، ماهیچههای جلوبازو را منقبض کرده و به آرامی وزنه را به نقطه شروع بازگردانید.
پرس سینه هالتر
نحوه انجام حرکت
ابتدا بر روی یک میز صاف دراز بکشید؛
فاصله دستها از هم در حد معمولی باشد، کمی بازتر از عرض شانه، به نحوی که در میانهی حرکت، یک زاویه ۹۰ درجه بین بازو و ساعد ایجاد شود؛
هالتر را از روی دستگاه جدا کرده و آن را مقابل سینه خود بگیرید؛ این نقطه شروع حرکت است؛
از این نقطه نفس خود را داخل دهید (عمل دَم) و بهآرامی هالتر را پایین بیاورید تا نقطهای که هالتر به سینه شما برسد؛
پس از مکثی مختصر، در حین بالا بردن هالتر به نقطه شروع خود، عمل بازدم را انجام دهید؛
(نفستان را بیرون دهید) روی استفاده از ماهیچه سینه خود تمرکز کنید، در بالاترین نقطه ماهیچه سینه را منقبض کنید و پس از کمی مکث، به آرامی به پایین برگردید؛
هالتر باید در همه حالت در کنترل شما باشد؛
زمانیکه تعداد مطلوب تکرار انجام دادید، هالتر را در جای خود بگذارید.
پشت بازو پرسی
نحوه انجام حرکت
ابتدا روی میز پرس سینه دراز بکشید؛
برای جدا کردنِ هالتر از جای آن، دستها را نزدیک به هم قرار دهید؛
تقریبا هم عرض شانهها باشد یا هم عرض سینه باشد؛
پس از بلند کردنِ هالتر، دستهایتان را صاف نگه دارید؛ این نقطه شروع حرکت خواهد بود؛
سپس همزمان با انجام عمل دم (داخل کشیدن نفس)، هالتر را بهآرامی تا نزدیک وسط سینه پایین بیاورید؛
دقت کنید در هنگام پایین بردن، برای افزایش تاثیر بر روی ماهیچه پشت بازو، آرنجها را جمع و در کنار بدن نگه دارید؛
پس از مکثی مختصر در پایینترین نقطه، هالتر را به نقطه شروع بازگردانید؛
برای بالا بردن میله از ماهیچه پشت بازو استفاده کنید.
پشت بازو بالای سر با سیمکش
نحوه انجام حرکت
ابتدا ارتفاع قرقره سیمکش را تا ارتفاع سرخود تنظیم کنید؛
پشت به دستگاه بایستید و میله صاف را به دستگاه وصل کنید و دستگیره را گرفته و بالای سر خود نگه دارید؛
کمی به سمت جلو خم شوید و سرتان را پایین نگه دارید؛
خود را محکم نگه دارید و تعادلتان را حفظ کنید؛
آرنجها را به سمت جلو باز کنید و تحرک زیادی نداشته باشد؛
آرنجها خم باشد و سپس دستهایتان را به سمت بالا و جلو باز کنید و سپس به حالت اولیه بازگردید.
ساق نشسته هالتر
نحوه انجام حرکت
ابتدا وی لبه نیمکت بنشینید؛
یک هالتر با وزنه مناسب انتخاب کنید؛
روی ران خود یک حوله قراردهید و هالتر را روی آن بگذارید؛
زیر انگشتان پاهایتان هم یک استپ قرار دهید؛
سعی کنید با نوک پنچه به سمت بالا وزنه را حرکت دهید.
ساق ایستاده
نحوه انجام حرکت
ابتدا پاهایتان را کنار هم به اندازه عرض شانهها باز نگه دارید؛
شما میتوانید روی یک لبه کم ارتفاع و یا سکو بایستید تا کشش بیشتری را حین اجرای حرکت تجربه کنید؛
دستهایتان را به کمرتان نگه دارید؛
سعی کنید روی پنجههایتان بالا و پایین بروید؛
برای حفظ تعادل میتوانید دستهایتان را به یک تکیهگاه نگه دارید.
سیستم تمرینی هرمی
متد تمرینی هرمی، یکی از شیوههای شناختهشده بدنسازی برای افزایش قدرت و عضلهسازی بهصورت همزمان است. در اصل، برنامه هرمی مجموعهای از ستهای تمرینی است که ابتدا تمرین خود را با وزنه سبک و تکرارهای بالا شروع کرده و آرام آرام به سمت وزنههای سنگینتر با تکرارهای کمتر خواهید رفت.
مکانیسم سیستم تمرینی هرمی
با اینکه سیستم تمرینی هرمی برای افزایش قدرت و استقامت فوقالعاده است، ولی کاربرد زیادی برای افزایش حجم و سایز عضلاتتان نخواهد داشت. این مدل تمرینی باعث میشود تا در ستهای ابتدایی به شکست و خستگی نرسیده و در ستهای پایانی هم، دیگر نیروی زیادی برایتان باقی نماند. از طرفی خستگی و به اصطلاح کمآوردنِ عضلات، یکی از نکات مهم برای افزایش سایز و اندازهگیریِ عضلات است.
مزیت سیستم تمرینی هرمی
برنامه تمرینی هرمی با توجه به تعداد ست انتخابیِ خود شما یا مربیتان، از نظر زمانی بینهایت به صرفه است. همچنین با توجه به نتیجه آن، به کمترین زمان نیاز دارد. چون ستهای اولیه تمرین هرمی برای گرمکردنِ بدن است و دیگر نیازی به تمرینات گرمکردنِ بدن نخواهید داشت.
نمونه برنامه بدنسازی با سیستم تمرینی هرمی
حرکت
تکرار
پرس سینه با هالتر
۳ ست، ۱۵، ۱۲، ۱۰، ۸، ۶ تکرار
پرس بالا سینه هالتر
۴ ست، ۱۲، ۱۰، ۸، ۸ تکرار
پرس سینه پارویی کاهشی
۳ ست، ۱۲، ۱۰، ۸ تکرار
فلای با دمبل
۳ ست، ۱۵، ۱۲، ۱۰ تکرار
پرس سینه هالتر
نحوه انجام حرکت
ابتدا بر روی یک میز صاف دراز بکشید؛
فاصله دستها از هم در حد معمولی باشد، کمی بازتر از عرض شانه، به نحوی که در میانهی حرکت، یک زاویه ۹۰ درجه بین بازو و ساعد ایجاد شود؛
هالتر را از روی دستگاه جدا کرده و آن را مقابل سینه خود بگیرید؛ این نقطه شروع حرکت است؛
از این نقطه نفس خود را داخل دهید (عمل دَم) و بهآرامی هالتر را پایین بیاورید تا نقطهای که هالتر به سینه شما برسد؛
پس از مکثی مختصر، در حین بالا بردن هالتر به نقطه شروع خود، عمل بازدم را انجام دهید؛
(نفستان را بیرون دهید) روی استفاده از ماهیچه سینه خود تمرکز کنید، در بالاترین نقطه ماهیچه سینه را منقبض کنید و پس از کمی مکث، به آرامی به پایین برگردید؛
هالتر باید در همه حالت در کنترل شما باشد؛
زمانیکه تعداد مطلوب تکرار انجام دادید، هالتر را در جای خود بگذارید.
پرس بالاسینه هالتر
نحوه انجام حرکت
وزنه مناسب بر روی هالتر قرار دهید؛
در حالیکه پاها صاف و بر روی زمین قرار دارند یا روی محل قرارگیری پاها گذارده شده، روی میز بالاسینه دراز بکشید؛
کمر باید قوس داشته و سرشانه ها به سمت عقب کشیده شده باشند؛
میله را روی بخش بالایی سینه که مشخص شده پایین بیاورید؛
سپس از روی دستگاه جدا کرده و در حالیکه دستها کاملاً کشیدهاند، در بالای سینه نگه دارید؛ این نقطه شروع حرکت خواهد بود؛
میله را با خم کردن آرنجها پایین ببرید و در تمام مدت وزنه را در کنترل خود داشته باشد؛
آرنجها باید کمی متمایل به داخل بدن قرار گرفته باشند؛
پس از اینکه میله بدن شما را کمی لمس کرد، آن را به نقطه شروع بازگردانید.
فلای دستگاه
نحوه انجام حرکت
ابتدا روی دستگاه پروانه (باترفلای) کمر صاف و به پشت دستگاه چسبیده قرار بگیرید؛
دستههای دستگاه را به گونهای تنظیم کنید که در زمان در دست گرفتنِ آنها دستها اندکی کشیده باشند؛
دستها باید با زمین موازی و آرنجها اندکی خم باشند. این نقطه شروع شما خواهد بود؛
حال همزمان دستها به یکدیگر نزدیک و عضلات سینه را منقبض کنید؛
سپس به آرامی به نقطه شروع بازگردید.
سیستم تمرینی هرمی معکوس
سیستم تمرینی هرمی معکوس کاملا برعکس سیستم تمرینی هرمی است، نام دیگرش هرمی نزولی است؛ چراکه به ترتیب، از سنگینیِ وزنهها کاسته میشود. این سیستم تمرینی، یکی از رایجترین سیستمهای تمرینی در بدنسازی حرفهای و نیمه حرفهای است و از این سیستم برای به حداکثر رساندنِ توانایی در حجم و قدرت عضله استفاده میکنند. این سیستم تمرینی یک محرک رشد بسیار قدرتمند برای عضلات است.
در این سیستم شما اولین ست را با سنگینترین وزنه، ولی تعداد تکرار پایین آغاز میکنید؛ سپس پس از استراحت، هر ست بعدی را با وزنه سبکتر اما تعداد بالاتر میزنید. و به همین ترتیب، به صورت نزولی پیش میروید. اگر میخواهید این سیستم را امتحان کنید، باید دو نکته را در ذهن داشته باشید: یک، حتما گرمکردن تخصصی آن را یاد بگیرید. دو، شما باید یک بدنساز با سابقه تمرین با وزنه سنگین باشید.
شوک دادن به عضلات برای به حداکثر رسیدنِ رشد فیبرهای عضلانی و رسیدن به نقطه اوج رشد عضلات، ازجمله نکات مثبت این روش تمرینی در بدنسازی است.
سیستم تمرینی هرمی معکوس به کدام افراد پیشنهاد نمیشود؟
این برنامه برای همه مناسب نیست. تنها کسانی که عضلاتشان به اندازه کافی، قوی است و سابقه ورزشی حرفهای دارند؛ میتوانند از این برنامه استفاده کنند. در نتیجه به مبتدیان و حتی نیمهحرفهایها پیشنهاد نمیشود.
نمونه سیستم تمرینی هرمی معکوس
پرس سینه
ست اول: ۴-۶ تکرار با سنگینترین وزنه
ست دوم: ۶-۸ تکرار با وزنه کمی سبکتر از ست قبلی
ست سوم: ۸-۱۰ تکرار با وزنه سبکتر
پرس سینه دمبل
نحوه انجام حرکت
ابتدا یک جفت دمبل مناسب انتخاب کنید و روی نیمکت دراز بکشید؛
برای شروع حرکت باید دست صاف و کشیده باشد و دمبلها بالای سینه قرار داشته باشند؛
دمبلها را تا روی سینه پایین بیاورید و سپس بهآرامی وزنه به سمت بالا حرکت دهید؛
هنگام پایین آمدن، سعی کنید زاویه آرنج و بازوی شما یک زاویه ۹۰ درجه باشد؛
در قسمت بالاییِ حرکت سعی کنید آرنجهایتان کاملا صاف نشود تا فشار روی مفاصل شما انتقال پیدا کند.
سیستم تمرینی رست پاز یا استراحت توقف (rest pause)
سیستم تمرینی رست پاز یا همان استراحت توقف، چیست؟ سیستم تمرینی استراحت توقف این است که از حداکثر توانایی عضلات شما برای رشد سریع استفاده میکند. این سیستم تمرینی توسط جو ویدر ابداع شده و برای بدنسازان پاور که دچار توقف رشد عضلانی شدهاند، مورد استفاده قرار میگیرد.
در سیستم رست پاز یا همان استراحت-وقفه شما پس از گرمکردن تخصصی، یک ست را تا نزدیک به ناتوانی تکرار میکنید. پس از یک استراحت کوتاه (که مدت زمان استراحت برای هر عضله و هر هدف متفاوت است)، ست بعدی را میزنید، به همین ترتیب تا پایان تمرین پیش میروید.
نکته مثبت سیستم تمرینی رست پاز
افزایش تراکم تمرین، حداکثر تأثیرگذاریِ تمرین، جلوگیری از توقف رشد عضلات، به چالشکشیدنِ تارهای عضلانی، و افزایش پمپاژ خون به عضلات برای عملکرد بیشتر ازجمله نکات مثبت این سیستم تمرینی است.
نکات تمرینی سیستم استراحت توقف
نکته مهمی که در سیستم رست اند پاز وجود دارد، این است که استفاده از این سیستم تمرینی باید منطقی و متعادل باشد، و حتما توسط مربی حرفهای و آشنا به انواع سیستمها و فیزیولوژی ورزشی نوشته شود.
در سیستمِ استراحت وقفه، شما حداکثر فشار را به عضلات بدن خود وارد میکنید که اگر بهصورت متعادل و منطقی باشد کارآیی و رشد عضلات شما را تا حد خیلی زیادی بهبود میبخشد؛ اما اگر بهصورت غلط استفاده شود، شما دچار تمرینزدگی یا آسیب خواهید شد.
نمونه سیستم تمرینی رست پاز
ست
تکرار
ست اول
۸ تکرار – یک استراحت ۱۵ ثانیهای
ست دوم
۴ تکرار – یک استراحت ۱۵ ثانیهای
ست سوم
۲ تکرار – یک استراحت ۱۵ ثانیهای
ست چهارم
۱ تکرار – یک استراحت ۱۵ ثانیهای
سیستم تمرینی نگاتیو (تکرارهای منفی)
اگر فرد بدنساز تکرارهای منفیاش را بهدرستی انجام دهد، قدرت اولیه او به چالش کشیده میشود. در نتیجه هورمونهای رشد بیشتری از غده هیپوفیز ترشح شده و سایز عضلات او بیشتر خواهد شد.
اسم این تکنیک جدید را ۳۰-۱۰-۳۰ گذاشتهاند که عدد ۳۰ اول به ۳۰ ثانیه تکرار منفی آرام، عدد ۱۰ به ۱۰ تکرار مثبت/منفی کاملاً کنترلشده (۱ ثانیه بالا، ۲ ثانیه پایین) و ۳۰ ثانیه آخر به ۳۰ ثانیه تکرار منفی پایانی اشاره دارد. بهطور تقریبی، کل ست ۹۰ ثانیه طول میکشد که ۷۰ ثانیه آن وقف انقباضات منفی میشود.
مزایا سیستم تمرینی نگاتیو
سیستم تمرینی نگاتیو یا همان تکرارهای منفی یکی از بهترین روشها برای هایپروتروفی عضلانی است. انجام برنامه تمرینی یک بار در هفته کمک میکند تا تمرکز بیشتری روی تمریناتتان داشته باشید و سعی کنید نتیجه بهتری بگیرید.
برنامه تمرینی که براساس سیستم تمرینی نگاتیو تنظیم شده باشد، سطح استقامت عضلانی ورزشکار را تا حد چشمگیری افزایش میدهد.
هرکسی میتواند از سیستم تمرینی نگاتیو استفاده کند. فقط مثل سایر برنامههای بدنسازی حتما باید زیر نظر مربی باتجربه و حرفهای انجام شود.
نمونه سیستم تمرینی نگاتیو در برنامه بدنسازی
حرکت
تکرار
پشت پا دستگاه
3 ست ۸ تایی
اسکوات هالتر
3 ست ۸ تایی
ساق پا دستگاه
3 ست ۸ تایی
زیربغل سیم کش
3 ست ۸ تایی
پرس سینه هالتر
3 ست ۸ تایی
جلوبازو هالتر
3 ست ۸ تایی
پرس سرشانه دمبل
3 ست ۸ تایی
جلو بازو دمبل چکشی
3 ست ۸ تایی
پشت پا خوابیده دستگاه
نحوه انجام حرکت
ابتدا دستگاه را با توجه به قد خود تنظیم کرده، سپس روی دستگاه دراز بکشید؛
پَدِ پایینی دستگاه باید پشت پای شما و چند سانتیمتر زیر ساق قرار گرفته باشد؛
بالاتنه را بهصورت صاف و ثابت روی دستگاه نگه دارید و مطمئن شوید که پاها کاملا کشیده هستند؛
حال دستههای کناری دستگاه را گرفته و انگشت پاها را صاف کنید؛ این نقطه شروع شما خواهد بود؛
بدون تکاندادنِ رانها، پاها را تا جای ممکن بالا بیاورید؛
در بالاترین نقطه لحظهای مکث کرده سپس پاها را به نقطه شروع بازگردانید.
اسکوات هالتر از جلو
نحوه انجام حرکت
برای شروع حرکت، میله را در ارتفاع مناسب به شکلی که کمی پایینتر از خط سرشانه باشد قرار دهید؛
میله را بر روی ماهیچههای سرشانه و ترقوه قرار دهید؛
برای کنترل بیشتر، میله را با دستهای خود بهصورت ضربدری بگیرید؛
با استفاده از پاها و صاف کردن بالاتنه، میله را از روی جای خود بلند کنید؛
از محل دستگاه فاصله گرفته و در محل مناسب به گونهای قرار بگیرید که فاصله پاها به اندازه سرشانهها و شست پا کمی به سمت بیرون باشد؛
آرنجها و سر باید در تمام مدت انجام حرکت به سمت بالا باشد؛
این نقطه شروع حرکت خواهد بود؛
حال زانوها را خم کرده و پایین بروید؛ بهطوریکه میخواهید بر روی صندلی بنشینید؛
تا نقطهای که زاویه بین ماهیچه ساق و جلو پا کمتر از ۹۰ درجه شود، پایین بروید؛
پاها و زانو را همیشه در یک راستا نگه دارید؛
همزمان با انجام عمل بازدم (بیروندادنِ نفس) با وارد کردنِ فشار به زمین از ناحیه پاشنه یا میانه پا، پاهایتان را صاف کرده و میله را به نقطه شروع بازگردانید.
ساق ایستاده دستگاه
نحوه انجام حرکت
دستگاه را در ارتفاع مناسب تنظیم کنید؛
سرشانهها را در قسمت مناسب قرار داده و پاهایتان را به گونهای تنظیم کنید که شست پاها به سمت جلو متمایل باشند؛
قسمت پنجه پا روی دستگاه قرار گیرد و پاشنهها آزاد باشند؛
با صاف کردنِ بدن، بایستید؛
زانوهایتان باید همیشه کمی خم باشد، دقت کنید که زانوهایتان نباید قفل شوند؛ این نقطه شروع حرکت خواهد بود؛
در جای ممکن بر روی پنجههای پا بلند شوید؛
دقت کنید در طول حرکت، زانوها نباید حرکت کنند و همچنین نباید خم شوند؛
در بالاترین نقطه لحظهای مکث کنید و بهآرامی به نقطه شروع بازگردید.
زیربغل سیمکش دست جمع
نحوه انجام حرکت
ابتدا روی نیمکت دستگاه قرار بگیرید؛
زانوهای خود را زیر تشک دستگاه قرار دهید؛
دست را به اندازه کمتر از عرض شانه روی دستگیره تنظیم کنید و سپس به سمت بدن و پایین بکشید؛
دسته را تا روی سینه پایین بیاورید؛
برای انقباض بهتر آرنجها را به سمت پایین و عقب بدن حرکت دهید و سپس به حالت اولیه بازگردید؛
برای سختترشدن حرکت کف دست به سمت جلو باشد.
پرس سینه هالتر
نحوه انجام حرکت
ابتدا بر روی یک میز صاف دراز بکشید؛
فاصله دستها از هم در حد معمولی باشد، کمی بازتر از عرض شانه، به نحوی که در میانهی حرکت، یک زاویه ۹۰ درجه بین بازو و ساعد ایجاد شود؛
هالتر را از روی دستگاه جدا کرده و آن را مقابل سینه خود بگیرید؛ این نقطه شروع حرکت است؛
از این نقطه نفس خود را داخل دهید (عمل دَم) و بهآرامی هالتر را پایین بیاورید تا نقطهای که هالتر به سینه شما برسد؛
پس از مکثی مختصر، در حین بالا بردن هالتر به نقطه شروع خود، عمل بازدم را انجام دهید؛
(نفستان را بیرون دهید) روی استفاده از ماهیچه سینه خود تمرکز کنید، در بالاترین نقطه ماهیچه سینه را منقبض کنید و پس از کمی مکث، به آرامی به پایین برگردید؛
هالتر باید در همه حالت در کنترل شما باشد؛
زمانیکه تعداد مطلوب تکرار انجام دادید، هالتر را در جای خود بگذارید.
جلوبازو هالتر ایستاده
نحوه انجام حرکت
ابتدا میله هالتر را در دست گرفته و در حالیکه فاصله دستها به اندازه سرشانه است، صاف بایستید؛
کف دستها باید به سمت جلو و آرنجها باید نزدیک به بدن باشند؛ این نقطه شروع حرکت خواهد بود؛
حال همزمان با انجام عمل بازدم، میله را به سمت بالا حرکت داده و ماهیچه جلو بازو را منقبض کنید؛
در هنگام بالا آوردن میله تا جلوی شانه، قسمت بالای دستها را ثابت نگه دارید؛
در بالاترین نقطه لحظهای مکث کنید، سپس بهآرامی میله را به نقطه شروع باز گردانید.
پرس سرشانه دمبل ایستاده
نحوه انجام حرکت
در حالیکه فاصله پاها به اندازه عرض شانه است در هر دست خود یک دمبل گرفته و بایستید؛
دمبل را تا نزدیک سر بالا ببرید، آرنجها باز و زاویه حدود ۹۰ درجه داشته باشند؛ این نقطه شروع شما خواهد بود؛
حال بدون آنکه به سمت عقب متمایل شوید و یا از پاها کمک بگیرید؛
آرنجها را صاف کرده تا دمبلها را بالای سر ببرید، لحظهای مکث کرده سپس بهآرامی به نقطه شروع بازگردید.
جلوبازو دمبل چکشی
ابتدا دمبلها را در دست گرفته و در حالیکه دستها صاف هستند بایستید؛
آرنجها باید در کنار و کف دستها رو به بدن شما باشد؛ این نقطه شروع خواهد بود؛
دست خود به حالت چکش به سمت بالا برده تا ماهیچه جلو بازو منقبض گردد؛
دقت کنید که قسمت آرنج ثابت بوده و دمبل را تا مقابل شانه بالا بیاورید؛
در بالاترین نقطه لحظهای مکث کرده سپس بهآرامی دمبل را به نقطه شروع بازگردانید.
نکته: در این نمونه تمرینی ۸ حرکت ورزشیای که در آن از تکنیک تمرینی ۳۰-۱۰-۳۰ برای نوجوانان بدنساز استفاده شده را آوردهایم.
یکی از سیستم های تمرینی بسیار موثر و فوق العاده در بدنسازی، سیستم تمرینی دراپ ست است. این سیستم آنقدر میتواند روی عضله سازی و تحریک و رشد عضلات، موثر باشد که بسیاری از مربیان از آن برای شکستن فلات عضلانی و دادن شوک به عضله استفاده میکنند.
اما دراپ ست دقیقا چیست؟ دراپ ست یک سیستم تمرینی خاص است که شما با مقدار مشخصی وزنه، ست اول را شروع میکنید و با تعداد مشخصی، حرکت را انجام میدهید (و یا به دستور مربی این ست تا حد ناتوانی انجام میشود). پس از یک استراحت خیلی کوتاه (که حتی میتواند کلا این استراحت حذف شود و وجود نداشته باشد) به سراغ ست دوم میروید. ست دوم را هم با تعداد تکرار مشخصی باید انجام دهید . تمام! میتوانید سراغ تمرین بعدی بروید.
عضلهسازی با سیستم تمرینی دراپ ست
در دراپ ست مهم است که وزنهها سنگین باشد؛ اما نه تا حدی که تکنیک و فرم اجرا، فدای سنگین زدن شود. تعداد کمتر به شکل درست و صحیح، بهتر و موثرتر از تعداد زیاد به شکل نادرست و اشتباه است. اثر این سیستم روی عضله سازی به خوبی اثبات شده و شوک قابلتوجهی به عضله وارد میکند؛ طوریکه روز بعد از تمرین، بدندرد شدیدی در انتظار شماست.شما میتوانید در نحوه انجام تمرین با سیستم دراپ ست خلاق باشید. فقط لازم است که هوشمندانه و زیر نظر مربی-کارشناس خود تمرین کنید.
موثرترین تمرینات دراپ ست
برخی از تمریناتی که با سیستم دراپ ست قابل انجام هستند و بهخوبی هم نتیجه میدهند، به این ترتیب است:
اسکات
پرس سینه
جلوپا ماشین
جلوبازو هالتر
پشت بازو دمبل
پشت پا خوابیده
انواع تمرینات دیپ
سیستم تمرینی بدنسازی سوپرست (Super set)
سوپرست سیستم تمرینی بعدی است که معرفی میکنیم. در این سیستم تمرینی قدرتی شما خیلی سریع از یک تمرین به تمرین بعد میروید و هر دو تمرین پشت سرهم و بدون فاصله اجرا میشوند. در این سیستم شما هیچ استراحتی بین دو تمرین ندارید و حتی برای آب نوشیدن هم متوقف نمیشوید. البته بعد تمام شدن تمرین دوم میتوانید استراحت کنید.
به عنوان مثال، بیایید در نظر بگیریم که فلای دمبل و پرس سینه را قرار است بهصورت سوپرست انجام دهید. شما در ابتدا ۱۰ تکرار (به عنوان مثال) پرس سینه میزنید و سپس بلافاصله از روی نیمکت بلند میشوید و سراغ فلای دمبل میروید. ۱۰ تکرار فلای دمبل هم میزنید و حالا وقت دارید تا استراحت کنید. این نمونه یک ست از تکنیک سوپر ست بود.
اگر قصد انجام این سیتم تمرینی را دارید، لازم است که به نکات زیر توجه کنید:
تعداد تکرارها، سنگینی وزنه، مقدار استراحت، تعداد ست و نوع تمرین همه و همه به نظر مربی شما بستگی دارد.
از آنجایی که سوپرست یک تکنیک پیش خستگی است، مقدار وزنهای که میتوانید بلند کنید به طور قابلتوجهی کمتر از زمانی است که فقط یک تمرین دارید.
به خاطر داشته باشید سوپرست انرژی زیادی از شما میگیرد و باید با حجم کم، شروع کنید. بنابراین اگر در این سیستم تمرینی بیتجربه هستید، با حجم مناسب شروع کنید.
وقتی به آن عادت کردید، میتوانید هر چند وقت یکبار، یک یا دو سوپرست دیگر به برنامهتان اضافه کنید.
اگر قبلاً این روش را امتحان نکردهاید، لازم است که مربی برایتان برنامه تنظیم کند و حین انجام آن، کنار شما باشد؛ چراکه ممکن است به کمک نیاز داشتهباشید. برای این منظور میتوانید از کارشناسان و مربیان فیتامین کمک بگیرید. هم برنامهای مناسب شما طراحی میکنند و هم تا انتهای مسیر کنارتان هستند و به سوالات شما پاسخ خواهند داد.
تمرینات رایج سیستم تمرینی سوپر ست
برخی از تمرینهایی که میتوان بهصورت سوپرست اجرا کرد، به این ترتیب است:
جلوپا ماشین + پشت پا خوابیده
جلو بازو لاری + دیپ روی زمین
سرشانه هالتر نشسته
فلای + پرس سینه خوابیده
زیربغل هالتر خم + پلاور (پول آور)
اسکات
جلوپا دستگاه
نحوه انجام حرکت
ابتدا وزنه مناسب را انتخاب کرده، پاها را در محل مناسب قرار داده، روی دستگاه جلو پا بنشینید و دستگیرههای دستگاه را بگیرید؛ این نقطه شروع حرکت خواهد بود؛
باید محل قرار گرفتن پا را به گونه ای تنظیم کنید که پَد، روی مچ پای شما قرار بگیرد؛
دقت کنید که بین جلو پا و ساق زاویه ۹۰ درجه تشکیل شود؛
در حالیکه بدن شما ثابت است، با استفاده از ماهیچه جلو پا، پاهای خود را به حالت کشیده در آورید؛
در بالاترین نقطه لحظهای مکث کنید، بهآرامی به نقطه شروع بازگردید؛
پشت پا خوابیده دستگاه
نحوه انجام حرکت
ابتدا دستگاه را با توجه به قد خود تنظیم کرده، سپس روی دستگاه دراز بکشید؛
پَدِ پایینی دستگاه باید پشت پای شما و چند سانتیمتر زیر ساق قرار گرفته باشد؛
بالاتنه را بهصورت صاف و ثابت روی دستگاه نگه دارید و مطمئن شوید که پاها کاملا کشیده هستند؛
حال دستههای کناری دستگاه را گرفته و انگشت پاها را صاف کنید؛ این نقطه شروع شما خواهد بود؛
بدون تکاندادنِ رانها، پاها را تا جای ممکن بالا بیاورید؛
در بالاترین نقطه لحظهای مکث کرده سپس پاها را به نقطه شروع بازگردانید.
جلوبازو لاری دستگاه
نحوه انجام حرکت
ابتدا بر روی دستگاه جلوبازو لاری بنشینید؛
پشت بازوهای خود را بر روی پَد قرار داده و دستهها را به گونهای که کف دستها به سمت بالا باشد بگیرید؛
دقت کنید که آرنجها روی پَد قرار داشته باشند؛ این نقطه شروع شما خواهد بود؛
حال، با استفاده از جلوبازو دستهها را بالا بیاورید، در کل مدت انجام این حرکت نیمه بالای دستها باید ثابت روی پَد قرار داشته باشد؛
زمانیکه به بالاترین نقطه حرکت رسیدید، دستهها را بهآرامی به نقطه شروع بازگردانید؛
دقت کنید که مفاصل شانه و آرنج و مچ دست باهم در یک راستا باشد.
دیپ روی زمین
نحوه انجام حرکت
روی زمین طوری قرار بگیرید که دستهایتان پشت بدنتان بهصورت تکیهگاه باشد؛
کف دستها روی زمین قرار گیرد؛
نوک انگشتان روبه جلو باشد بدن از روی زمین کاملا جداباشد زانوها کمی خم باشد؛
در همین حالت سعی کنید به سمت پایین بروید و آرنجها را خم کنید و سپس بالا بیایید.
پرس سرشانه هالتر نشسته
نحوه انجام حرکت
ابتدا بر روی صندلی، در زیر هالتری که در ارتفاعی بالاتر از سر شما قرار گرفته، بنشینید؛ در حالیکه فاصله دستهایتان از عرض شانهها بیشتر و کف دستها به سمت جلو است، برای شروع هالتر را جلوی سینه بگیرید؛
هالتر را از جای خود بلند کرده و با کشیدن دستها آن را بالای سر خود نگه دارید؛
در طول انجام حرکت، بدن خود را صاف نگه دارید. این نقطه شروع حرکت خواهد بود؛
حال، همزمان با انجام عمل دم، هالتر را بهآرامی تا سطح سرشانه پایین بیاورید؛ سپس موقع بازدم، هالتر را به نقطه شروع بازگردانید.
فلای دستگاه
نحوه انجام حرکت
ابتدا روی دستگاه پروانه (باترفلای) کمر صاف و به پشت دستگاه چسبیده قرار بگیرید؛
دستههای دستگاه را به گونهای تنظیم کنید که در زمان در دست گرفتنِ آنها دستها اندکی کشیده باشند؛
دستها باید با زمین موازی و آرنجها اندکی خم باشند. این نقطه شروع شما خواهد بود؛
حال همزمان دستها به یکدیگر نزدیک و عضلات سینه را منقبض کنید؛
سپس به آرامی به نقطه شروع بازگردید.
پرس سینه دمبل روی زمین
نحوه انجام حرکت
برای اجرای این حرکت روی زمین دراز بکشید و زانوهایتان خم و کف پاهای خود را روی زمین نگه دارید؛
یک جفت دمبل مناسب انتخاب کنید؛
در ابتدای حرکت باید دست صاف و کشیده باشد و دمبلها بالای سینه قرار داشته باشند؛
دمبلها را تا روی سینه پایین بیاورید و سپس بهآرامی وزنه به سمت بالا حرکت دهید؛
هنگام پایین آمدن سعی کنید زاویه آرنج و بازوی شما یک زاویه ۹۰ درجه باشد؛
در قسمت بالایی حرکت سعی کنید آرنجهایتان کاملا صاف نشود تا فشار روی مفاصل شما انتقال پیدا کند.
زیر بغل خم هالتر
نحوه انجام حرکت
در حالیکه کف دستها به سمت بدن است، هالتر را بگیرید؛
زانوها را اندکی خم کرده و بالاتنه را به سمت جلو متمایل کنید؛
در حالی که پشت را صاف نگه داشتهاید، بدن را از ناحیه کمر تا مرحلهای که تقریباً با زمین موازی باشد، خم کنید؛
سر خود را صاف نگه دارید تا نگاه شما به سمت جلو و روی زمین باشد؛
هالتر باید در مقابل شما در حالی که دستها با بدن و زمین زاویه عمود دارند، قرار داشته باشد؛ این نقطه شروع شما خواهد بود؛
بدون حرکت دادن بالاتنه، هالتر را به سمت خود بلند کنید؛
دقت کنید که آرنجها در کنار بدن قرار داشته باشند؛
(از بدنتان فاصله نگیرند) در بالاترین نقطه حرکت، ماهیچه پشت را منقبض کرده و لحظهای مکث کنید. بهآرامی به نقطه شروع بازگردید.
پلاور دمبل
نحوه انجام حرکت
یک دمبل با وزن متوسط انتخاب کنید؛
روی نیمکت یا یک تخت باریک بهصورت کامل دراز بکشید؛
دمبل را با هر دو دست گرفته و در حالیکه دستها خم هستند در بالای سینه نگه دارید؛
کف دستها باید زیر دمبل قرار گرفته باشند؛ این نقطه شروع شما خواهد بود؛
در حالیکه دستها خم هستند، وزنه را در حرکتی منحنیوار تا پشت سر پایین ببرید؛
تا محلی که کشش را در عضلات زیربغل خود حس کنید وزنه را پایین ببرید؛
وزنه را در همان مسیر منحنی وار به نقطه شروع بازگردانید.
اسکوات ایستا
نحوه انجام حرکت
صاف بایستید و پاهایتان را به اندازه عرض شانه باز کنید؛
دستها جلوی بدن بهصورت کشیده یا کنار گوشها جمع شوند؛
به حالت نشستن روی صندلی پایین بروید، طوری که پشتتان کاملا صاف و سروسینه شما رو به بالا باشد؛
زانوهایتان از نوک پنجه شما بیرون نزد؛
در همین حالت به اندازهای که مربی تعیین کرده، بمانید و سپس به حالت اولیه برگردید.
سیستم تمرینی جاینت ست (Giant set)
جاینت ست یا ستهای غولآسا به نوعی سیستم تمرینی سنگین و پیشرفته اشاره دارد که برای بدنسازان حرفهای استفاده میشود. با این سیستم رشد عضلانی شما تا حد زیادی تحریک میشود. اما جاینت ست یا همان ستهای غول آسا هیچ ربطی به وزنه های خیلی سنگین ندارد. بلکه کلمه غول مربوط به سوپرستهای بزرگی است که از شما میخواهد که تعدادی تمرین (حداقل چهار) را به ترتیب متوالی و بدون استراحت در بین آنها انجام دهید. شما میتوانید یک جاینت ست را بر روی یک گروه عضلانی خاص متمرکز کنید، یا میتوانید تمرین را فول بادی کنید.
از آنجایی که جاینت ست یک نوع تمرین سخت و غولآسا است، استفاده از وزنههای سبکتر و در عوض تمرکز بر فرم و تکنیک مفیدتر است.
نمونه تمرین برای جاینت ست
در اینجا یک نمونه تمرین برای یک جاینت ست فول بادی را برایتان میآوریم:
بارفیکس
پشت بازو دیپ
اسکات
پرس پا
هر کدام را با ۱۰ تکرار انجام دهید!
نکته: اگر جاینت ست را در چهار تا پنج ست اجرا کنید، برابر با ۱۶ تا ۲۰ ست انفرادی است. اگر بین هر ست جاینت سه دقیقه استراحت کردید، باید بتوانید کل تمرین را در حدود ۳۰ دقیقه به پایان برسانید.
سیستم تمرینی استریپ ست (Strip set)
استریپ ست تا حدودی شبیه دراپ ست است. در این سیستم شما به یار کمکی و میله هالتر و صفحه وزنه نیاز دارید. اما با دمبل یا دستگاه بدنسازی نیز اجرا شدنی است.
این شیوه با اجرای یک ست در تکرار مشخص شده انجام میشود، اما پس از پایان ست، یار کمکی وزنهها را کاهش میدهد و شما دوباره ست بعدی را با تعداد مشخص تکرار میکنید. تعداد تکرارها گاه بسته به نظر مربی میتواند «تکرار تا حد ناتوانی» باشد. در این سیستم تمرینی فشار وارده به عضله بسیار شدید است و باعث رشد حداکثری عضله میشود.
سیستم تمرینی تکرار تا ناتوانی (Train to Failure)
تکرار تا ناتوانی، همانطور که از اسم آن پیداست به معنای تمرین تا حدی است که عضله تحت تمرین به معنای واقعی کلمه دچار ناتوانی و شکست باشد و شما از نظر فیزیکی نمیتوانید یک تکرار دیگر را با فرم درست اجرا کنید. به عبارتی به شکست عضله رسیدهاید.
ورزشکاران و بدنسازان معمولی احتیاجی به این سیستم ندارند و نباید این کار را انجام دهند. رسیدن عضله به ناتوانی کار واقعا سخت و بسیار دردناکی است.
در صورتی که مبتدی و یا نیمه حرفهای باشید استفاده از این سیستم به بدن و ذهن شما آسیب وارد میکند و در حقیقت احتیاجی هم به این کار نیست. کسانی که به این روش تمرین میکنند، معمولاً بدنسازان مسابقهای، پاورلیفترها و یا ورزشکاران بسیار بسیار حرفهای هستند.
مثالی برای سیستم تمرینی تکرار تا ناتوانی
فرض کنید در برنامه تمرینی شما نوشته شده: ۳ ست در ۱۰ تکرار جلوبازو. چطور سیستم تکرار تا ناتوانی را باید در این برنامه پیاده کنید؟
با انتخاب وزنهای که با تکرار دهم، عضله دیگر به ناتوانی رسیده باشد و بعد از آن قادر به انجام هیچ تکراری نیستید.
جلوبازو دمبل ایستاده
نحوه انجام حرکت
ابتدا دمبلها را کنار بدن در دست بگیرید؛
کف دستها رو به جلو و دستهایتان کشیده و صاف باشد؛
صاف بایستید؛ آرنجها کنار بدن ثابت باشد و دمبلها را به سمت بالا حرکت دهید؛
تا جایی دمبلها را بالا بیاورید که آرنجهایتان حرکت رو به جلو نداشته باشد؛
سپس به آرامی به سمت پایین حرکت کنید.
سیستم تمرینی دایرهای (Circuit training)
یکی دیگر از سیستم های تمرینی، ستهای دایرهای است. در این سیستم شما چند نوع تمرین مختلف را پشت سر هم و بدون استراحت انجام میدهید و وقتی یک دور تمرین تمام شد، فرصت استراحت دارید. این تمرینات میتواند متمرکز بر یک گروه عضلانی و یا فول بادی باشد.
سیستم تمرینی افزودنی یا افزایشی، به افزایش وزنهها در هر ست اشاره دارد. در این سیستم نکتهای که مطرح است وزنههاست که باید در هر ست افزایش یابد؛ اما تعداد تکرارها میتواند ثابت یا رو به کاهش باشد. همچنین بین ستها استراحتی مجاز نیست.
نمونه تمرین برای ست افزودنی
اسکات با وزنه ۴۰ کیلویی: ست اول ۱۲ تکرار
اسکات با وزنه ۵۵ کیلویی: ست دوم ۱۰ تکرار
اسکات با وزنه ۷۰ کیلویی: ست سوم ۸ تکرارچ
اسکوات دمبل
نحوه انجام حرکت
ابتدا یک جفت دمبل مناسب انتخاب کنید؛
پاهایتان به اندازه عرض شانهها باز باشد؛
بدنتان کاملا صاف باشد و دمبلها را کنار بدن خود نگه دارید؛
سعی کنید سر و سینه خود را بالا نگه دارید؛
اکنون به سمت پایین حرکت کنید، بدون اینکه به جلو خم شوید و یا زانوهایتان از هم باز شود و یا از نوک انگشتان پایتان بیرون بزند.
سیستم تمرینی ستهای ۲۱ (Method 21s)
در ست های ۲۱ شما اساساً عضله را با سه دامنه حرکتی مختلف (ROM) در یک ست هدف قرار میدهید. هدف این است که در مجموع ۲۱ تکرار را با تقسیم ست به سه قسمت اجرا کنید. ۷ تکرار اول در نیمه پایینی ROM (=دامنه حرکتی)، ۷ تکرار دوم روی نیمه بالایی رام (=دامنه حرکتی) و ۷ تکرار آخر روی دامنه حرکتی کامل انجام میشود.
هدف این سیستم این است که با تکرارهای ناتمام و تمام (کامل) در یک ست، یعنی با تمرین دادن به عضله به روشی که اصلا به آن عادت ندارد، عضله را شوکه کنید.
عدد ۲۱ در اینجا یک عدد نمادین است و لزوما احتیاجی نیست ۲۱ تکرار باشد. ممکن است در هر ست ۵ تکرار داشته باشید یا حتی ۹ تکرار. اما نظام این سیستم تمرینی یکی است.
نمونه تمرین برای ست ۲۱
اکنون یک مثال برای این سیتم تمرینی میزنیم تا به طور کامل بتوانید آن را بشناسید.
همه با جلوبازو هالتر آشنا هستید. فرض کنید مربی تمرین جلوبازو هالتر را در قالب سیستم ستهای ۲۱ به شما داده است. در ۷ تکرار اول میله هالتر را تا نیمه راه بالا میآورید (یعنی از عمد تمرین را کامل انجام نمیدهید) جایی که در آن مفصل تا نیمه به بالا باز است – نقطه ای که در آن ساعد شما تقریباً موازی با زمین است- . پس از تکمیل ۷ تکرار اول، مستقیماً وارد ست ۷ تایی بعدی میشوید، که از نیمه راه شروع میشود تا خم شدن عضله دوسر کامل شود، در نتیجه مفصل اکنون بسته است. سپس ۷ تکرار کامل را انجام می دهید – از پایین به بالا.
دستکاری تکرارها و دامنه حرکتی، هر دو روشی برای تنظیم متغیرهای تمرین برای تحریک و تشویق عضله به رشد هستند، به خصوص اگر روتین شما تکراری و بی فایده شده باشد. فاز اولیه بر کشش تأکید دارد. ۷ تکرار وسط بر روی اوج انقباض تمرکز میکنند و ۷ تکرار پایانی اجرای کامل تمرین است.
جلوبازو هالتر ایستاده
نحوه انجام حرکت
ابتدا میله هالتر را در دست گرفته و در حالیکه فاصله دستها به اندازه سرشانه است، صاف بایستید؛
کف دستها باید به سمت جلو و آرنجها باید نزدیک به بدن باشند؛ این نقطه شروع حرکت خواهد بود؛
حال همزمان با انجام عمل بازدم، میله را به سمت بالا حرکت داده و ماهیچه جلو بازو را منقبض کنید؛
در هنگام بالا آوردن میله تا جلوی شانه، قسمت بالای دستها را ثابت نگه دارید؛
در بالاترین نقطه لحظهای مکث کنید، سپس بهآرامی میله را به نقطه شروع باز گردانید.
سیستم تمرینی ستهای متوالی
ستهای متوالی سیستم تمرینی جدیدی است. در این سیستم شما تمرینات مختلفی مربوط به یک عضله (یا گروه عضلانی) را پشت سر هم انجام میدهید. باید از هر تمرین یک ست انجام شود و سپس خیلی سریع بدون استراحت (یا استراحت در حد چند ثانیه بسیار کوتاه) به سراغ تمرین بعدی بروید و همینطور ستهای متوالی از تمرینات مختلف مربوط به یک عضله را کامل کنید. پس از اتمام ستهای متوالی میتوانید ۱۲۰ ثانیه استراحت کنید و سپس ستهای متوالی را دوباره از سر بگیرید. مهم است که وزنهها خیلی سنگین نباشد و در حد متوسط باشد؛ چراکه این سیستم بسیار پرفشار است.
نمونه تمرین برای ست متوالی
انجام ستهای متوالی برای عضله پشت بازو
پشت بازو سیم کش ۱۰ تکرار
پشت بازو کیک بک ۱۰ تکرار
پشت بازو دیپ پارالل ۱۰ تکرار
پس از تکمیل یک ست متوالی این تمرینات استراحت کوتاهی داشته باشید و سپس به سراغ ست بعدی بروید.
پشت بازو سیمکش
نحوه انجام حرکت
ابتدا سیمکش را در بالاترین نقطه قرار داده و میله صاف را به آن متصل کنید؛
در حالیکه فاصله دستها به اندازه سرشانه است و کف دستها به سمت پایین قرار دارد، آن را در دست بگیرید؛
باید در حالیکه ایستادهاید، بدن شما کمی به سمت جلو متمایل شده باشد؛
نیمه بالای دستهایتان باید به بدن نزدیک و نسبت به زمین زاویه عمود داشته باشد؛
ساعدتان هم باید مقابل دستگاه سیمکش باشد؛ این نقطه شروع حرکت خواهد بود؛
همزمان با انجام عمل بازدم (بیروندادن نفس) با استفاده از ماهیچه پشت بازو، میله را تا محلی که به پاها برسد و دستها کاملا کشیده شوند، پایین ببرید؛
نیمه بالای دست شما باید در همه حال ثابت باقی بماند؛
پس از مکثی مختصر در پایین ترین نقطه همزمان با انجام عمل دم (داخل کشیدن نفس) میله را بهآرامی به نقطه شروع بازگردانید.
پشت بازو کیک بک دمبل روی نیمکت
نحوه انجام حرکت
ابتدا یک دمبل را با دست راست خود بگیرید، و با قرار دادنِ زانو و دست سمت چپ روی نیمکت، تعادل خود را حفظ کنید؛ پای سمت راست باید دور از بدن و کف آن به صورت کامل روی زمین قرار داشته باشد؛ سپس در حالیکه بالاتنه به سمت جلو خم شده، دمبل را در حالیکه کف دست به سمت بدن است، نگه دارید؛ بازو باید در کنار بدن و موازی با سطح زمین باشد؛ آرنج هم باید خمیده و در پشت بدن قرار داشته باشد، این شروع حرکت است؛ اکنون بدون حرکت دادن بازو، نفس را بیرون داده و با استفاده از عضلات پشت بازو، دمبل را تا جاییکه دست صاف شود عقب ببرید؛ انقباض را برای لحظهای حفظ کنید، سپس همزمان با داخل کشیدنِ نفس، دمبل را به محل شروع بازگردانید؛ در این تمرین تنها ساعد باید متحرک باشد، بنابراین مطمئن شوید دیگر اعضا ثابت هستند؛ زمانیکه تعداد تکرارها با دست راست به پایان رسید، تعداد برابری تکرار را با سمت چپ انجام دهید.
دیپ پارالل
نحوه انجام حرکت
برای شروع روی دستگاه پارالل قرار بگیرید؛
در نقطه شروع بدن خود را در حالی دستها کشیده و مفاصل تقریبا قفل هستند بالا نگه دارید؛
بالاتنه کاملا صاف و سرتان نیز بالا باشد؛ بهآرامی پایین بروید؛
بالاتنه باید صاف و آرنجها در کنار بدن قرار داشته باشند؛
این به شما کمک میکند ماهیچه پشت بازو بیشتر درگیر شود؛
حداقل تا محلی که بازو با ساعد زاویه نود درجه تشکیل دهد پایین بروید؛
سپس فشار کف دستها و با استفاده از پشت بازوها بدن خود را به نقطه شروع بازگردانید.
سیستم تمرینی ست های فرسودگی (Burn out set)
ستهای فرسودگی یا همان burnout sets ، مجموعهای از تمرینات هستند که معمولاً با وزنههای سبک انجام میشوند. ستهای فرسودگی معمولاً با وزنهای شروع میشوند که ۷۵ درصد وزنی است که میتوانید هنگام انجام یک تمرین بلند کنید. هنگامی که تمرین را تا حد ناتوانی و سوزش با استفاده از ۷۵ درصد حداکثر وزن خود انجام دادید، میتوانید وزنه را کمی کاهش دهید و تمرین را تا زمان خستگی بعدی انجام دهید. Burnout sets در تحریک رشد بیشتر عضلانی موثرترین هستند، با این حال، توجه به این نکته مهم است که ستهای فرسودگی را نباید هر روز انجام داد، زیرا ممکن است که در معرض خطر تمرین زدگی و آسیب دیدن قرار بگیرید.
نکته: قبل از اینکه سوپرستها و ستهای فرسودگی را در برنامه تناسب اندام خود بگنجانید، مهم است که بدانید هر دوی این تکنیکها روش های تمرینی پیشرفتهای محسوب میشوند و باید با خیال راحت آنها را انجام دهید. اگر در حال برنامه ریزی برای اجرای سوپر ستها و ست های فرسودگی در باشگاه یا خانه هستید، بهتر است که از وزنههای آزاد استفاده کنید و همچنین یار کمکی داشته باشید.
مثالی برای ست فرسودگی
اسکات با دمبل ۵۰ پوندی ۱۲ تکرار
اسکات با دمبل ۳۵ پوندی – تکرار تا جایی که نتوانید ادامه دهید
اسکوات دمبل
نحوه انجام حرکت
ابتدا یک جفت دمبل مناسب انتخاب کنید؛
پاهایتان به اندازه عرض شانهها باز باشد؛
بدنتان کاملا صاف باشد و دمبلها را کنار بدن خود نگه دارید؛
سعی کنید سر و سینه خود را بالا نگه دارید؛
اکنون به سمت پایین حرکت کنید، بدون اینکه به جلو خم شوید و یا زانوهایتان از هم باز شود و یا از نوک انگشتان پایتان بیرون بزند.
برنامه بدنسازی و ورزشی فیتامین
برنامه بدنسازی آنلاین فیتامین کاملاً شخصیسازیشده، حرفهای و طبق مدل بدنی، سابقه ورزشی و هدف هر شخص طراحی میشود. این برنامه ورزشی براساس بهترین اصول تمرینی مثل تکنیک سوپرست و سیستم تمرین هرمی طراحی میشود. تمرینات برنامه فیتامین، بهصورت ۳ روز در هفته طرحریزی شده، که در هر جلسه تمرینی در کمترین زمان ممکن، تمامی عضلاتتان درگیر خواهد شد.
عضله سازی با برنامه بدنسازی
برنامه بدنسازی فیتامین شامل تمرینات کل بدن است که همه عضلات شما را در هر جلسه تمرینی درگیر میکند و ۱۰۰ درصد تضمینی شما را به عضلهسازی و استایل ورزشکاری میرساند. یکی از مزایای برنامه فیتامین این است که میتوانید در کنار تمرینات خود از برنامه رژیم غذایی ورزشی فیتامین هم استفاده کنید و در هر صورت صاحب یک برنامه اختصاصیِ فوقِحرفهای و عضلهساز شوید.
مزایای برنامه بدنسازی فیتامین
این برنامه برای همه افراد از مبتدی تا پیشرفته مناسب است و فوقالعاده عمل میکند. همچنین انتخاب روزهای تمرینی و محل تمرین بر عهده خودتان و براساس زمان آزادتان است و شما میتوانید در محل کار، منزل و یا در باشگاه تمرینات فیتامین را انجام دهید. این برنامه بدنسازی برای همه مناسب است چون:
پرداخت هزینه کمتر از نصف؛
انتخاب نوع برنامه از مبتدی تا پیشرفته؛
امکان انتخاب مکان ورزش (باشگاهی یا خانگی)؛
امکان انتخاب رژیم غذایی ورزشی طبق نوع برنامه ورزشی؛
دسترسی آنلاین به برنامه ورزشی در همه شهرهای ایران؛
پشتیبانی دائمی برای مشاوره با متخصصان ورزشی باتجربه؛
بهرهمندی از مربی خصوصی – آموزش یک به یک (مربی به ورزشکار)؛
مجموعه تمرینات جذاب، متنوع و چالشی متناسب با فرم بدنیِ هر فرد؛
انتخاب زمان انجام تمرینات ورزشی، محدود به ساعت کاریِ باشگاه نیست و میتوانید حتی ۱۱ شب یا ۴ صبح تمریناتتان را شروع کنید.
نمونه برنامه بدنسازی فیتامین
برنامه بدنسازی فیتامین ترکیبی از چند سیستم تمرینی است که شامل سوپرست – تری ست ـ هرمی – پیش خستگی و پس خستگی است. با برنامه تمرینی فیتامین شما میتوانید طبق شرایط جسمانی، سابقه ورزشی و اهدافتان، بهترین تمرینات را انجام دهید و درکمترین زمان به نتیجه دلخواهتان خواهید رسید.
جلسه اول
حرکت
تکرار
پرس سینه هالتر
۳ ست با ۸-۱۲ تکرار
پرس بالاسینه هالتر
۳ ست با ۸-۱۲ تکرار
فلای دستگاه
۳ ست با ۸-۱۲ تکرار
شناسوئدی
۳ ست با ۸-۱۲ تکرار
پشت بازو پرسی* پشت بازوهالتر خوابیده
۳ ست با ۸-۱۲ تکرار
جلوبازوهالتر * جلوبازو دمبل
۳ ست با ۸-۱۲ تکرار
کرانچ
۳ ست با ۸-۱۲ تکرار
پرس سینه هالتر
نحوه انجام حرکت
ابتدا بر روی یک میز صاف دراز بکشید؛
فاصله دستها از هم در حد معمولی باشد، کمی بازتر از عرض شانه، به نحوی که در میانهی حرکت، یک زاویه ۹۰ درجه بین بازو و ساعد ایجاد شود؛
هالتر را از روی دستگاه جدا کرده و آن را مقابل سینه خود بگیرید؛ این نقطه شروع حرکت است؛
از این نقطه نفس خود را داخل دهید (عمل دَم) و بهآرامی هالتر را پایین بیاورید تا نقطهای که هالتر به سینه شما برسد؛
پس از مکثی مختصر، در حین بالا بردن هالتر به نقطه شروع خود، عمل بازدم را انجام دهید؛
(نفستان را بیرون دهید) روی استفاده از ماهیچه سینه خود تمرکز کنید، در بالاترین نقطه ماهیچه سینه را منقبض کنید و پس از کمی مکث، به آرامی به پایین برگردید؛
هالتر باید در همه حالت در کنترل شما باشد؛
زمانیکه تعداد مطلوب تکرار انجام دادید، هالتر را در جای خود بگذارید.
پرس بالاسینه هالتر
نحوه انجام حرکت
وزنه مناسب بر روی هالتر قرار دهید؛
در حالیکه پاها صاف و بر روی زمین قرار دارند یا روی محل قرارگیری پاها گذارده شده، روی میز بالاسینه دراز بکشید؛
کمر باید قوس داشته و سرشانه ها به سمت عقب کشیده شده باشند؛
میله را روی بخش بالایی سینه که مشخص شده پایین بیاورید؛
سپس از روی دستگاه جدا کرده و در حالیکه دستها کاملاً کشیدهاند، در بالای سینه نگه دارید؛ این نقطه شروع حرکت خواهد بود؛
میله را با خم کردن آرنجها پایین ببرید و در تمام مدت وزنه را در کنترل خود داشته باشد؛
آرنجها باید کمی متمایل به داخل بدن قرار گرفته باشند؛
پس از اینکه میله بدن شما را کمی لمس کرد، آن را به نقطه شروع بازگردانید.
فلای دستگاه
نحوه انجام حرکت
ابتدا روی دستگاه پروانه (باترفلای) کمر صاف و به پشت دستگاه چسبیده قرار بگیرید؛
دستههای دستگاه را به گونهای تنظیم کنید که در زمان در دست گرفتنِ آنها دستها اندکی کشیده باشند؛
دستها باید با زمین موازی و آرنجها اندکی خم باشند. این نقطه شروع شما خواهد بود؛
حال همزمان دستها به یکدیگر نزدیک و عضلات سینه را منقبض کنید؛
سپس به آرامی به نقطه شروع بازگردید.
شنا سوئدی
نحوه انجام حرکت
روی زمین طوری قرار بگیرید که کف دستها و نوک انگشتان پاهایتان روی زمین باشد؛
بالاتنه را در حالیکه دستها کشیده و در فاصله حدود ۹۰ سانتی متری یکدیگر قرار دارند بالا نگه دارد؛
تا جاییکه ناحیه سینه هنوز به زمین نرسیده، پایین بروید؛
بالاتنه را به نقطه شروع بازگردانده و ماهیچه سینه را منقبض کنید؛
پس از مکثی مختصر در بالاترین نقطه، شما میتوانید دوباره پایین رفته و به تعداد مورد نیاز حرکت را تکرار کنید.
پشت بازو پرسی
نحوه انجام حرکت
ابتدا روی میز پرس سینه دراز بکشید؛
برای جدا کردنِ هالتر از جای آن، دستها را نزدیک به هم قرار دهید؛
تقریبا هم عرض شانهها باشد یا هم عرض سینه باشد؛
پس از بلند کردنِ هالتر، دستهایتان را صاف نگه دارید؛ این نقطه شروع حرکت خواهد بود؛
سپس همزمان با انجام عمل دم (داخل کشیدن نفس)، هالتر را بهآرامی تا نزدیک وسط سینه پایین بیاورید؛
دقت کنید در هنگام پایین بردن، برای افزایش تاثیر بر روی ماهیچه پشت بازو، آرنجها را جمع و در کنار بدن نگه دارید؛
پس از مکثی مختصر در پایینترین نقطه، هالتر را به نقطه شروع بازگردانید؛
برای بالا بردن میله از ماهیچه پشت بازو استفاده کنید.
پشت بازو هالتر خوابیده روی نیمکت
نحوه انجام حرکت
روی زمین به پشت بخوابید؛
میله را به اندازه عرض شانهها بگیرید؛
دستها صاف و عمود بر بدن باشد؛
آرنج ثابت باشد و میله را پشت سر بیاورید؛
سپس دستها را صاف و به حالت اولیه باز گردانید.
جلوبازو هالتر ایستاده
نحوه انجام حرکت
ابتدا میله هالتر را در دست گرفته و در حالیکه فاصله دستها به اندازه سرشانه است، صاف بایستید؛
کف دستها باید به سمت جلو و آرنجها باید نزدیک به بدن باشند؛ این نقطه شروع حرکت خواهد بود؛
حال همزمان با انجام عمل بازدم، میله را به سمت بالا حرکت داده و ماهیچه جلو بازو را منقبض کنید؛
در هنگام بالا آوردن میله تا جلوی شانه، قسمت بالای دستها را ثابت نگه دارید؛
در بالاترین نقطه لحظهای مکث کنید، سپس بهآرامی میله را به نقطه شروع باز گردانید.
جلوبازو دمبل ایستاده
نحوه انجام حرکت
ابتدا دمبلها را کنار بدن در دست بگیرید؛
کف دستها رو به جلو و دستهایتان کشیده و صاف باشد؛
صاف بایستید؛ آرنجها کنار بدن ثابت باشد و دمبلها را به سمت بالا حرکت دهید؛
تا جایی دمبلها را بالا بیاورید که آرنجهایتان حرکت رو به جلو نداشته باشد؛
سپس به آرامی به سمت پایین حرکت کنید.
کرانچ
نحوه انجام حرکت
در حالیکه کف پاهایتان بر روی زمین است، دراز بکشید؛
دستهای خود را کنار گوشهایتان قرار دهید، به گونهای که آرنجهایتان به سمت داخل متمایل باشند؛
این نقطه شروع شما خواهد بود؛
شانههایتان را بهآرامی از زمین بلند کنید؛
در حالیکه قسمت پایین کمر روی زمین قرار گرفته، شانهها باید کمی از زمین فاصله بگیرند؛
در بالاترین نقطه حرکت، ماهیچه شکم را منقبض کرده و لحظهای مکث کنید؛ سپس بهآرامی به نقطه شروع بازگردید؛
دقت کنید که بدون ضربه، حرکت را انجام دهید و تا جایی از زمین بلند شوید که به کمرتان فشار وارد نیاید؛
فاصله چانه تا سینه به اندازه یک سیب باشد و در همان وضعیت ثابت بماند.
جلسه دوم
حرکت
تکرار
قایقی
۳ ست با ۸-۱۲ تکرار
زیربغل سیمکش دست باز
۳ ست با ۸-۱۲ تکرار
زیربغل هالترخم * فیس پول
۳ ست با ۸-۱۲ تکرار
زیربغل خم دمبل تک روی نیمکت
۳ ست با ۸-۱۲ تکرار
پرس سرشانه دمبل
۳ ست با ۸-۱۲ تکرار
پرس سرشانه دستگاه
۳ ست با ۸-۱۲ تکرار
نشرجانب دمبل * نشرخم دمبل
۳ ست با ۸-۱۲ تکرار
فیله کمر روی تشک
۳ ست با ۸-۱۲ تکرار
قایقی
نحوه انجام حرکت
ابتدا بر روی دستگاه بنشینید؛
سپس پای خود را در محل مناسب تعبیه شده بگذارید؛
پاها را کمی خم کنید، اما نباید قفل باشند؛
سپس در حالیکه حالت طبیعی کمر خود را حفظ کردهاید، به سمت جلو خم شده و دستهها را بگیرید؛
در حالیکه دستها کشیده هستند، بدن را تا جاییکه بالاتنه با پاها زاویه ۹۰ درجه پیدا کند به عقب حرکت دهید؛
کمر باید کمی قوس داشته باشد و سینه باید بالا نگه داشته شوند؛
در حالیکه وزنه را نگه داشتهاید باید کشش خوبی در زیربغلهای خود حس کنید. این نقطه شروع حرکت است؛
حال با ثابت نگهداشتنِ بالاتنه، دسته را به سمت شکم خود بکشید و آرنجها را نزدیک به بدن نگه دارید؛
دقت کنید که همزمان با کشیدنِ دسته به سمت شکم نفس خود را بیرون دهید؛
در این مرحله باید سرشانهها را به سمت عقب کشیده شده باشند؛
در نقطه پایان حرکت، لحظهای مکث کرده سپس بهآرامی دسته را به نقطه شروع بازگردانید.
زیربغل سیمکش دست باز جلو
نحوه انجام حرکت
در حالیکه میله را در دست دارید به روی دستگاه کشش بنشینید؛
توجه کنید که قسمت نگه دارنده زانو را به ارتفاع مناسب تنظیم کنید؛
در حالیکه کف دستها به سمت جلو است و دستها بیشتر از عرض شانه باز است میله را در دست بگیرید؛
هر دو دست باید در کشیدگی کامل باشند؛
بالاتنه را کمی به عقب متمایل کنید، به صورتیکه انحنای کمی در کمر ایجاد شده و سینه به سمت بیرون برآمده شود؛ این نقطه شروع حرکت شما خواهد بود؛
حال، همزمان با انجام عمل دم (داخل کشیدن نفس) میله را تا جایی که کمی بالا سینه را لمس کند، پایین بیاورید؛
در حین پایین آوردن میله، دستهها را به سمت پایین حرکت دهید و ماهیچه را منقبض کنید؛
بالاتنه شما در حین انجام حرکت باید کاملا ثابت باشد و تنها دست ها باید حرکت کنند.
زیر بغل خم هالتر
نحوه انجام حرکت
در حالیکه کف دستها به سمت بدن است، هالتر را بگیرید؛
زانوها را اندکی خم کرده و بالاتنه را به سمت جلو متمایل کنید؛
در حالی که پشت را صاف نگه داشتهاید، بدن را از ناحیه کمر تا مرحلهای که تقریباً با زمین موازی باشد، خم کنید؛
سر خود را صاف نگه دارید تا نگاه شما به سمت جلو و روی زمین باشد؛
هالتر باید در مقابل شما در حالی که دستها با بدن و زمین زاویه عمود دارند، قرار داشته باشد؛ این نقطه شروع شما خواهد بود؛
بدون حرکت دادن بالاتنه، هالتر را به سمت خود بلند کنید؛
دقت کنید که آرنجها در کنار بدن قرار داشته باشند؛
(از بدنتان فاصله نگیرند) در بالاترین نقطه حرکت، ماهیچه پشت را منقبض کرده و لحظهای مکث کنید. بهآرامی به نقطه شروع بازگردید.
فیس پول طنابی (سیمکش)
نحوه انجام حرکت
در حالیکه قرقره سیمکش در نقطه بالا و روبهروی صورت قرار دارد و دستگیره طنابی به آن متصل است، رو به سیمکش بایستید؛
برای شروع باید کف دستها روبه هم باشد؛
وزنه را مستقیماً به سمت صورت خود بکشید و در این حین دستها را از یکدیگر باز کنید؛
آرنجها را بالا و موازی با سطح زمین نگه دارید.
زیربغل خم تک دست دمبل روی نیمکت
نحوه انجام حرکت
برای اجرای این حرکت کمی خم شوید؛
طوریکه باسن به عقب متمایل شده و زانوها کمی خم باشند، ولی از پنجهها بیرون نزند؛
با یک دست دمبل بگیرید و دست دیگر راروی یک تکیهگاه یا نیکمت بگیرید؛
برای این تمرین میتوانید برای حفظ ثبات بدن خود، زانو و دست مخالف را روی نیمکت قرار دهید؛
پای سمت چپ باید دور از بدن و کف آن به صورت صاف روی زمین قرار داشته باشد؛
سپس در حالیکه بالاتنه با سطح زمین موازی است، با دست چپ خود یک دمبل را بگیرید؛
کف دست باید به سمت بدن شما باشد و دست شما باید کاملا کشیده باشد، کمر را صاف نگه دارید، این محل شروع است؛
اکنون همزمان با بالابردن دمبل تا کنار باسن آرنج را کمی عقب تر از بالاتنه ببرید؛
بازوهایتان را نزدیک به بدن خود نگه دارید، و در پایان دامنه حرکت، عضلات پشت را منقبض کنید؛
انقباض را برای لحظه ای حفظ کنید؛
همزمان با صاف نگه داشتن کمر، دمبل را به محل شروع بازگردانید؛
زمانی که تعداد تکرارها با دست چپ به پایان رسید، تعداد تکرار مشابهی را با دست راست خود انجام دهید.
پرس سرشانه دمبل ایستاده
نحوه انجام حرکت
در حالیکه فاصله پاها به اندازه عرض شانه است در هر دست خود یک دمبل گرفته و بایستید؛
دمبل را تا نزدیک سر بالا ببرید، آرنجها باز و زاویه حدود ۹۰ درجه داشته باشند؛ این نقطه شروع شما خواهد بود؛
حال بدون آنکه به سمت عقب متمایل شوید و یا از پاها کمک بگیرید؛
آرنجها را صاف کرده تا دمبلها را بالای سر ببرید، لحظهای مکث کرده سپس بهآرامی به نقطه شروع بازگردید.
پرس سرشانه دستگاه
نحوه انجام حرکت
ابتدا بر روی دستگاه پرس سرشانه بنشینید؛
دستگیرههای کنار خود را گرفته، آرنجها را خم و در یک راستا با بالاتنه خود، نگه دارید؛ این نقطه شروع حرکت خواهد بود؛
دستگیرهها را با صاف کردن دستها، بالا ببرید؛
در بالاترین نقطه لحظهای مکث کرده، سپس دستگیرهها را به نقطه شروع بازگردانید.
نشر جانب دمبل
نحوه انجام حرکت
برای اجرای این حرکت ابتدا صاف بایستید؛
دمبلها را در دو دست خود بگیرید؛
دستهایتان را کمی از آرنج خم کنید؛
دمبلها را به سمت طرفین تا حدی که دست و سرشانهها در یک راستا قرار گیرند بالا بیاورید؛
دستهایتان را به حالت اولیه برگردانید.
نشر خم دمبل
نحوه انجام حرکت
یک جفت دمبل انتخاب کنید؛
از کمر خم شوید بهطوریکه پشتتان صاف و سر و سینه خود را بالا نگه دارید؛
مقداری زانوهایتان نیز خم باشد؛
بدنتان موازی زمین باشد؛
کف دستهایتان رو به هم باشد؛
دستهایتان را آویزان و دقیقا جلوی زانوها و نزدیک بدنتان قرار دهید؛
سعی کنید دستها را از هم دور و در راستای موازی زمین بالا ببرید؛
سپس به حالت اولیه برگردید.
فیله کمر خوابیده روی تشک
نحوه انجام حرکت
ابتدا به شکم روی زمین دراز بکشید؛
دستها به صورت کشیده در جلوی بدن یا کنار بدن قرار گیرند؛
به صورت همزمان سعی کنید سر و سینه و پاهای خود را مقداری از زمین بلند کنید؛
سپس به حالت اولیه برگردید.
جلسه سوم
حرکت
تکرار
جلو پا دستگاه
۳ ست با ۸-۱۲ تکرار
پرس پا خوابیده * هاگ دستگاه
۳ ست با ۸-۱۲ تکرار
پشت پا ماشین خوابیده
۳ ست با ۸-۱۲ تکرار
کیک بک دستگاه
۳ ست با ۸-۱۲ تکرار
هیپ تراست
۳ ست با ۸-۱۲ تکرار
ساق ایستاده
۳ ست با ۸-۱۲ تکرار
جلوپا دستگاه
نحوه انجام حرکت
ابتدا وزنه مناسب را انتخاب کرده، پاها را در محل مناسب قرار داده، روی دستگاه جلو پا بنشینید و دستگیرههای دستگاه را بگیرید؛ این نقطه شروع حرکت خواهد بود؛
باید محل قرار گرفتن پا را به گونه ای تنظیم کنید که پَد، روی مچ پای شما قرار بگیرد؛
دقت کنید که بین جلو پا و ساق زاویه ۹۰ درجه تشکیل شود؛
در حالیکه بدن شما ثابت است، با استفاده از ماهیچه جلو پا، پاهای خود را به حالت کشیده در آورید؛
در بالاترین نقطه لحظهای مکث کنید، بهآرامی به نقطه شروع بازگردید؛
پرس پا دستگاه
نحوه انجام حرکت
برای انجام این تمرین روی دستگاه پرس پا قرار گرفته و در حالی که فاصله پاها به اندازه سرشانه است، پاها را روی دستگاه قرار دهید؛
دستگاه را از حالت قفل خارج کرده و تا جایی که پاها کاملا کشیده شوند، آن را به سمت بالا فشار دهید؛
زانوها را قفل نکنید؛
این نقطه شروع حرکت خواهد بود؛
حال همزمان با انجام عمل دم (داخل کشیدن نفس) تا جایی که جلو پا و ساق زاویه نود درجه تشکیل دهند، پاها را به سمت داخل جمع کنی؛
حال با وارد کردن نیرو به دستگاه از طریق پاشنه پا، قسمت متحرک دستگاه را به نقطه شروع بازگردانید.
ساق هاگ
نحوه انجام حرکت
ابتدا بهصورت برعکس بر روی دستگاه قرار بگیرید و سینه را به تشک دستگاه بچسبانید؛
پاهای خود را طوری قرار دهید که انگشتان پاهایتان روی لبه پایین صفحه باشند؛
سپس انگشتان پاهایتان را به سمت بالا فشار دهید تا صفحه را از جای خود جدا کرده و دستگاه را از حالت قفل خارج نکنید تا امنیت حفظ شود؛
در تمام مدت، بدنتان را کاملا صاف نگه دارید و سینه و شکمتان را به نیمکت دستگاه بچسبانید؛ این محل شروع شما خواهد بود؛
اکنون با استفاده از عضلات ساق، انگشتان پا را به سمت بالا حرکت بدهید، تا وزنهها در بیشترین جای ممکن بالا بروند. سپس به وضعیت اولیه بازگردید؛
پس از کامل کردن تعداد تکرارها، دستگاه را در قرار دهید.
پشت پا خوابیده دستگاه
نحوه انجام حرکت
ابتدا دستگاه را با توجه به قد خود تنظیم کرده، سپس روی دستگاه دراز بکشید؛
پَدِ پایینی دستگاه باید پشت پای شما و چند سانتیمتر زیر ساق قرار گرفته باشد؛
بالاتنه را بهصورت صاف و ثابت روی دستگاه نگه دارید و مطمئن شوید که پاها کاملا کشیده هستند؛
حال دستههای کناری دستگاه را گرفته و انگشت پاها را صاف کنید؛ این نقطه شروع شما خواهد بود؛
بدون تکاندادنِ رانها، پاها را تا جای ممکن بالا بیاورید؛
در بالاترین نقطه لحظهای مکث کرده سپس پاها را به نقطه شروع بازگردانید.
کیک بک ایستاده پا صاف دستگاه
نحوه انجام حرکت
ابتدا طوری روی دستگاه بایستید که پد دستگاه، پایین ساق پای شما قرار گیرد؛
اکنون پای خود را بهصورت صاف به عقب ببرید؛
دقت کنید که بالاتنهتان ثابت بماند؛
پس از تمریندادن یک پا، حرکت را برای پای دیگر نیز انجام دهید.
هیپ تراست هالتر
نحوه انجام حرکت
ابتدا برای قرارگیری در نقطه شروع روی زمین بنشنید؛
به گونهای که نیمکت پشت سر شما قرار داشته باشد؛
یک هالتر را روی پاهای خود قرار دهید؛
اگر از پَد دور هالتر استفاده کنید، در انجام این تمرین کمتر اذیت خواهید شد؛
هالتر را چرخانده تا دقیقا بالای لگن قرار بگیرد، سپس به نیمکت تکیه دهید؛
طوریکه پس از قرار دادنِ دستها سرشانهها بالای آن قرار بگیرند؛
دقت کنید که هیچ فشاری نباید روی شانهها و بازوهای شما باشد و شما باید با عضلات پشتی به نیمکت تکیه کنید؛
با بلند کردن لگن هالتر را بالا ببرید و باسن را مقبض کنید؛
بدن و وزن شما باید با ثابت نگه داشتن سرشانهها و پاها ثابت باقی بماند.
ساق ایستاده
نحوه انجام حرکت
ابتدا پاهایتان را کنار هم به اندازه عرض شانهها باز نگه دارید؛
شما میتوانید روی یک لبه کم ارتفاع و یا سکو بایستید تا کشش بیشتری را حین اجرای حرکت تجربه کنید؛
دستهایتان را به کمرتان نگه دارید؛
سعی کنید روی پنجههایتان بالا و پایین بروید؛
برای حفظ تعادل میتوانید دستهایتان را به یک تکیهگاه نگه دارید.
سخن پایانی
بدنسازان با توجه به اهداف و ویژگیهای جسمانیشان با سیستم های تمرینی مختلفی کار میکنند. این سیستم ها شباهت و تفاوتهایی با یکدیگر دارند. در این مطلب همه اطلاعات را درباره انواع سیستم های تمرینی مختلف به شما گفتهایم. همچنین در آخر یک برنامه بدنسازی پیشنهاد دادهایم که از سیستمهای تمرینی به صورت ترکیبی استفاده میکند.
برای انتخاب سیستم تمرینی مناسب خودتان، پیشنهاد میکنم که حتما مطلب بالا را با دقت بخوانید و بهترین تصمیم را بگیرید.