قرص ملاتونین چیست؟ کاربردها، عوارض و نحوه مصرف

اگر شما هم مدت‌ها بی‌خوابی را تجربه کرده باشید، احتمالا اطرافیان به شما قرص ملاتونین را پیشنهاد کرده‌اند! قرص ملاتونین قرصی است که برای کمک به درمان مشکلات خواب و همچنین پرواززدگی استفاده می‌شود اما مصرف اشتباه آن نه‌تنها به خواب باکیفیت کمکی نمی‌کند بلکه آرامش را از شما خواهد گرفت! در این مقاله فیتامین به طور کامل و جامع درباره موارد زیر صحبت می‌کنیم.

• ملاتونین چیست
• عوارض قرص ملاتونین
• نحوه مصرف قرص ملاتونین

قرص ملاتونین چیست؟

ابتدا بیایید ببینیم ملاتونین چیست. ملاتونین هورمونی برای تنظیم چرخه شبانه‌روزی بدن است که به‌طور طبیعی در بدن ترشح می‌شود اما داروسازان این هورمون را به‌صورت مصنوعی در آزمایشگاه هم می‌سازند. 

برخی از افرادی که دچار مشکلات خواب هستند، سطح ملاتونین در بدنشان پایین‌تر از حد طبیعی است. ممکن است پزشک برایشان قرص ملاتونین تجویز کند تا خواب بهتری داشته باشند. همچنین این قرص برای پرواززدگی، افسردگی، دردهای مزمن و بسیاری از شرایط دیگر استفاده می‌شود.

قرص ملاتونین چه تاثیری روی بدن دارد؟

هورمون ملاتونین یک پیام‌رسان شیمیایی است که به بدن شما می‌گوید وقت استراحت و آماده شدن برای خواب فرا رسیده است. تاریکی، بدن را به ترشح هورمون ملاتونین بیشتر تحریک می‌کند که به بدن سیگنال خواب می‌دهد. نور، تولید ملاتونین را کاهش می‌دهد و به بدن سیگنال بیداری می‌دهد. به گفته مجله پزشکی آمریکایی webmd، گاهی اوقات که مقدار و نحوه ترشح این هورمون در بدن مختل می‌شود، نیاز است از قرص ملاتونین استفاده کنید تا دوباره ریتم شبانه‌روزی بدنتان تنظیم شود.

غده پینه‌آل شما بیشترین مقدار ملاتونین را در تاریکی آزاد می‌کند و وقتی در معرض نور قرار می‌گیرید، تولید ملاتونین را کاهش می‌دهد. به عبارت دیگر، شب‌ها هنگام خواب سطح ملاتونین بالایی دارید و در طول ساعات روز، سطح ملاتونین در خون شما کمتر است.

هرچه شب طولانی‌تر باشد، غده پینه‌آل شما ملاتونین بیشتری ترشح می‌کند. به همین دلیل است که برخی از افراد در ماه‌های زمستان زودتر یا بیشتر احساس خواب‌آلودگی و خستگی می‌کنند. در زمستان، نور خورشید کمتری در روز وجود دارد و هوا تاریک‌تر می‌ماند، بنابراین بدن شما به طور طبیعی ملاتونین بیشتری آزاد می‌کند.

جالب اینکه ترشح طبیعی این هورمون در بدن با افزایش سن کم می‌شود و خیلی از سالمندان با مشکل سخت به خواب رفتن یا خواب خیلی سبک مواجه هستند و پزشک برایشان قرص ملاتونین تجویز می‌کند.

چه زمانی قرص ملاتونین بخوریم؟

بهترین زمان مصرف قرص ملاتونین، کمی قبل از خواب است. البته اگر پزشک دستور دیگری به شما داده حتما به آن عمل کنید اما ملاتونین برای تنظیم چرخه خواب بهتر است حدود یک ساعت قبل از خواب، خورده شود. بهتر است با معده خالی قرص را میل کنید یا اگر شام می‌خورید یک وعده سبک باشد تا جذب بهتری داشته باشد.

نحوه مصرف قرص ملاتونین | بهترین زمان مصرف ملاتونین

نحوه مصرف قرص ملاتونین به هدف شما و تجویز پزشک بستگی دارد. اما برای مشکلات خواب یک ساعت قبل از خواب مصرف می‌شود.

ممکن است پزشک دوز تجویزی را به تدریج زیاد کند که در این صورت باید از نظر او تبعیت کنید.

اگر فراموش کردید ملاتونین را قبل از خواب مصرف کنید، دوز فراموش شده را نادیده بگیرید و شب بعد دوباره شروع کنید.

هرگز دو دوز را همزمان مصرف نکنید. هرگز برای جبران دوز فراموش شده، دوز اضافی مصرف نکنید.

توصیه می‌کنیم حتما مقاله «برای خواب راحت چه بخوریم؟» را هم حتما مطالعه کنید!

ملاتونین چه خواصی دارد؟ | فواید قرص ملاتونین چیست

ملاتونین برای تنظیم چرخه شبانه روزی بدن ضروری است و مهم‌ترین فایده آن هم همین است که خواب و بیداری شما را تنظیم می‌کند. قرص ملاتونین هم به‌عنوان قرصی برای خواب بهتر در جهان شناخته می‌شود، اما اثرات قدرتمندی بر دیگر جنبه‌های سلامت شما نیز دارد.

کاهش علائم افسردگی فصلی

ملال فصلی یا همان افسردگی فصلی، نوعی افسردگی است که در اثر تغییرات فصل‌ها رخ می‌دهد. در این وضعیت فرد در فصل خاصی (مثل پاییز یا زمستان) علائم افسردگی و خلق‌وخوی پایین را تجربه می‌کند درحالی که در دیگر روزهای سال وضعیت عادی و مناسبی دارد.

افسردگی فصلی زمستانی ممکن است منجر به تولید بیش از حد ملاتونین شود، در حالی که افسردگی فصلی تابستانی ممکن است منجر به کاهش سطح ملاتونین شود. دقت کنید که بازهم با نظر پزشک باید این قرص را مصرف کنید چراکه مصرف سرخود، نظم خواب و بیداری شما را بهم می‌زند.

توصیه می‌کنیم به مقاله «بهترین آهنگ برای مراقبه و مدیتیشن» هم سری بزنید!

بهبود سلامت چشم

ملاتونین سرشار از آنتی‌اکسیدان است که می‌تواند به جلوگیری از آسیب سلولی و حفظ سلامت چشمان شما کمک کند. علاوه بر این، خواص ضد التهابی و محافظت عصبی آن به حفظ عملکرد شبکیه، به ویژه در چشم‌های پیر یا افرادی که در معرض نور آبی بیش از حد قرار دارند، کمک می‌کند.

با این حال، تحقیقات محدود است و هنوز مطالعات بیشتری مورد نیاز است.

کمک به درمان رفلاکس معده

بیماری رفلاکس معده به مری (GERD) بیماری است که در اثر بازگشت اسید معده به مری ایجاد می‌شود و علائمی مانند سوزش سر دل، حالت تهوع و آروغ زدن ایجاد می‌شود.

محققان متوجه شده‌اند که ملاتونین ترشح اسیدهای معده را مسدود می‌کند. همچنین تولید اکسید نیتریک را کاهش می‌دهد، ترکیبی که اسفنکتر تحتانی مری شما را شل می‌کند و به اسید معده اجازه ورود به مری را می‌دهد.

به همین دلیل، برخی تحقیقات نشان می‌دهد که ملاتونین ممکن است برای درمان سوزش سر دل و رفلاکس معده استفاده شود.

آیا می‌توان بی خوابی را با ملاتونین درمان کرد؟

هم بله و هم خیر!

بی‌خوابی به دلایل مختلفی رخ می‌دهد و علت همه بی‌خوابی‌ها به ملاتونین برنمی‌گردد. ممکن است دلیل بی‌خوابی شما مشکلات گوارشی یا استرس باشد که باید ابتدا آن را حل کنید.

اگر دلیل بی‌خوابی شما، بهم خوردن ریتم خواب است، مانند کسانی که شغل شیفتی دارند یا کسانی که دچار پرواززدگی (جت لگ) شده‌اند قرص ملاتونین می‌تواند به تنظیم ساعت زیستی بدن کمک کند و باعث شود که سریع‌تر به خواب بروید و کیفیت خواب بهتری داشته باشید. با این حال، تأثیر قرص ملاتونین در همه افراد یکسان نیست و معمولا برای درمان بلندمدت بی‌خوابی مزمن توصیه نمی‌شود مگر با نظر پزشک.

خواندن مقاله «حرکات یوگا قبل از خواب» را هم به شما توصیه می‌کنیم.

مصرف ملاتونین چه تاثیری بر افسردگی دارد؟

خیلی اوقات علت افسردگی این است که فرد خواب ضعیف و بی‌کیفیتی دارد و این موضوع در درازمدت باعث خلق‌وخوی پایین و اضطراب می‌شود. ملاتونین می‌تواند با تنظیم چرخه خواب و بیداری، به بهبود خلق‌وخو کمک کند و در برخی موارد، علائم افسردگی را کاهش دهد. اختلال در ترشح ملاتونین معمولا با افسردگی فصلی و سایر اختلالات خلقی مرتبط است. با این حال، تحقیقات هنوز نتوانسته‌اند تأثیر مستقیم و قطعی ملاتونین در درمان افسردگی را ثابت کنند، و مصرف آن نباید جایگزین داروهای ضدافسردگی یا مشاوره شود.

تاثیر قرص ملاتونین بر پوست چیست؟

ملاتونین خاصیت آنتی‌اکسیدانی قوی دارد و همین موضوع باعث شد پژوهشگران درباره اثر قرص ملاتونین بر پوست تحقیقاتی انجام دهند. اما تا به حال تاثیر مستقیم قرص ملاتونین بر پوست ثابت نشده است. ملاتونین ممکن است به ترمیم سلول‌های پوستی در طول شب کمک کند اما برای مشکلات پوستی تجویز نمی‌شود. البته خواب بهتر ناشی از مصرف ملاتونین به بهبود سلامت و درخشش پوست کمک می‌کند.

قرص ملاتونین چه عوارضی دارد؟

اگر به دستور پزشک و طبق دوز توصیه شده مصرف کنید، معمولا عوارض و خطر خاصی برایتان پیش نمی‌آید. به نقل از مایوکلینیک (دانشکده پزشکی مینه‌سوتا آمریکا) عوارضی که تا به حال ناشی از قرص ملاتونین گزارش شده بیشتر شامل خواب‌آلودگی در روز، سردرد، سرگیجه یا تهوع بوده است.

مصرف ملاتونین در دوز بالا و طولانی‌مدت، احتمال اختلال در هورمون‌های طبیعی بدن را افزایش می‌دهد؛ بنابراین بهتر است ملاتونین را فقط برای مدت کوتاه و طبق دستور پزشک مصرف کرد.

اگر هر یک از عوارض زیر را مشاهده کردید فورا به پزشک خود اطلاع دهید:

• واکنش‌های آلرژی – بثورات پوستی، خارش، کهیر، تورم صورت، لب‌ها، زبان یا گلو
• تغییرات خلقی و رفتاری – اضطراب، عصبی بودن، گیجی، توهم، تحریک‌پذیری، افکار خودکشی یا خودآزاری، بدتر شدن خلق و خو
• شب ادراری در کودکان

چه کسانی نباید قرص ملاتونین را مصرف کنند؟

اگر به بیماری‌های خودایمنی، دیابت، افسردگی شدید، صرع، یا مشکلات کبدی مبتلا هستید باید در مصرف ملاتونین احتیاط کنید یا کلا آن را مصرف نکنید. همچنین زنان باردار یا شیرده و کودکان نباید به هیچ عنوان بدون تجویز پزشک از ملاتونین استفاده کنند. در افراد مسن هم پزشک باید دوز مصرفی را با دقت تنظیم کند تا از عوارض جانبی جلوگیری شود.

ملاتونین با چه داروهایی تداخل دارد؟

ملاتونین با داروهای مختلفی تداخل دارد و مصرف همزمان با این داروها ممکن است حال شما را بسیار بد کند. اگر هر یک از این داروها را مصرف می‌کنید لازم است حتما به پزشک خود اطلاع دهید:

• داروهای آرام‌بخش و ضدافسردگی
• داروهای ضدانعقاد خون و داروهای فشار خون
• قرص‌های ضدبارداری
• داروهای کنترل قند خون

سخن پایانی

قرص ملاتونین اگر به تجویز پزشک و درست مصرف شود می‌تواند شما را از مشکلات خواب نجات دهد. در این مقاله فیتامین درباره اینکه قرص ملاتونین چیست، چگونه باید مصرف شود و عوارض آن، صحبت کردیم. اگر سوالی دارید در قسمت نظرها برای ما بنویسید.

سوالات متداول