چای ماچا چیست و خواص ماچه لاته کدام است؟ حتما شما هم ترند چای ماچا را در کافه‌ها یا اینستاگرام دیده‌اید! جالب است بدانید که این همه هیاهو برای چای ماچا فقط مربوط به ایران نیست و ماچا در سراسر جهان یک چای پرطرفدار و محبوب شده است! در این مقاله فیتامین درباره اینکه ماچا چیست، خواص پودر ماچا چیست و ارتباط ماچا و ورزش باهم می‌خوانیم.
ماچا چیست؟
ماچا یک پودر چای سبز ژاپنی است که از برگهای خشک و پودرشده چای سبز تهیه میشود. طعم کمی تلخ و رنگ سبز بسیار جذابی دارد که ناشی از سطح بالای کلروفیل برگ‌ها است. ماچا قرن‌هاست که در مراسم‌های سنتی ژاپنی سرو میشود اما اکنون تبدیل به یک ترند جهانی شده است!
ماچا در حقیقت همان چای سبز است؛ اما روش پرورش گیاه آن کمی متفاوت بوده و البته روش دم کردن این چای هم کمی متفاوت است.
خواص ماچا نسبت به چای سبز بیشتر است؛ وقتی می‌خواهیم چای سبز (یا دیگر چای‌ها) را درست کنیم، برگ چای را در آب داغ دم می‌کنیم و سپس تفاله را دور می‌ریزیم. اما وقتی ماچا درست می‌کنیم، پودر را در آب داغ یا شیر هم می‌زنیم. در نتیجه، هنگام نوشیدن آن، در واقع کل برگ چای را مصرف می‌کنیم!
اگر علاقه‌مند به دانستن خواص چای سبز هستید حتما مقاله «چای سبز برای لاغری» را هم مطالعه کنید! در این مقاله درباره تاثیر چای سبز و کاهش وزن صحبت کرده‌ایم.
ارزش غذایی ماچا چیست؟
چای ماچا فقط یک نوشیدنی جذاب و ترندی نیست، فوایدی هم دارد که در ادامه برایتان ذکر می‌کنیم. ارزش غذایی یک قاشق پودر چای خوری ماچا را در زیر می‌بینید.
| کالری | چربی | سدیم | کربوهیدرات | فیبر | شکر | پروتئین |
| ۱۰ | ۰ | ۰ | ۱ | ۱ | ۰ | ۰ |
کربوهیدرات موجود در چای ماچا: یک قاشق چایخوری ماچا حاوی ۱ گرم کربوهیدرات است. این یک گرم کربوهیدرات، از فیبر برگ چای حاصل میشود.
چربی: اگر ماچای خود را با آب جوش تهیه کنید، هیچ مقدار چربی ندارد؛ اما اگر ماچا لاته درست کنید (یعنی با شیر) مقدار چربی شیر به نوشیدنی شما اضافه میشود.
پروتئین: در یک فنجان ماچا، هیچ پروتئینی نیست اما اگر با شیر تهیه کنید کمی پروتئین از شیر دریافت خواهید کرد.
ویتامین‌ها و مواد معدنی: ماچا مقدار قابل‌توجهی ریزمغذی ندارد!
کالری: یک قاشق چایخوری ماچا تقریبا حاوی ۱۰ کالری است که تمام آن از کربوهیدرات موجود در نوشیدنی است.
توجه داشته باشید که بسته به نحوه تهیه ماچا، ممکن است کالری، کربوهیدرات و چربی اضافه شود؛ مثلا ماچا لاته مقداری چربی و پروتئین دارد و اگر آن را شیرین کنید قند هم خواهد داشت.
خواص ماچا برای سلامتی چیست؟
از آنجایی که ماچا تنها مقادیر کمی ویتامین و مواد معدنی دارد، فوایدی که دارد فقط از بابت مقدار بالای آنتیاکسیدان آن ناشی میشود. در ادامه فواید چای ماچا را برایتان توضیح می‌دهیم.
عملکرد مغز را تقویت میکند
شاید بتوان گفت یکی از مهم‌ترین خواص ماچا این است که عملکرد مغز را تقویت میکند. مطالعات متعددی به فواید بالقوه ماچا در افزایش عملکرد مغز اشاره دارند. البته نیاز به تحقیقات بیشتری هم وجود دارد اما به صورت کلی پژوهش‌ها نشان داده که توجه، زمان واکنش و حافظه در افرادی که ماچا می‌نوشند بیشتر است.
به پیشگیری از سرطان کمک میکند
ماچا سرشار از کاتچین‌ها است، ترکیباتی که به طور طبیعی در چای یافت می‌شوند و به عنوان آنتی‌اکسیدان‌های قوی عمل می‌کنند. جالب اینکه ماچا ۱۳۷ برابر بیشتر از چای سبز کاتچین دارد و این تفاوت جالب تفاوت ماچا و چای سبز است!
ماچا به‌ویژه سرشار از نوعی کاتچین به نام اپی‌گالوکاتچین-۳-گالات (EGCG) است که دارای خواص ضد سرطانی است. چندین مطالعه، اثربخشی EGCG را در پیشگیری از سرطان‌های پوست، کبد و ریه نشان می‌دهند. البته هنوز هم نیاز به تحقیقات بیشتر وجود دارد.
توصیه می‌کنیم حتما مقاله ما به نام «ورزش و سرطان» که درباره شکست سرطان با ورزش است را حتما مطالعه کنید.
سلامت قلب را بهبود می‌بخشد
مطالعات نشان می‌دهد که نوشیدن ماچا می‌تواند از قلب محافظت کند و از بیماری‌های قلبی جلوگیری کند. بررسی‌ها نشان داده‌اند که نوشیدن ماچا تأثیر مثبتی بر سطح کلسترول دارد و کلسترول بد و تری گلیسیرید را کاهش می‌دهد. اما مهم است به‌خاطر داشته باشید که فقط نوشیدن ماچا برای سلامت قلب کافی نیست؛ بلکه لازم است آن را با تغذیه سالم و ورزش همراه کنید.
از کبد محافظت میکند
از جمله خواص ماچا این است که حتی می‌تواند در حفظ سلامت کبد نقش داشته باشد. کبد یک عضو بسیار مهم در بدن انسان است که مسئول دفع سموم، متابولیزه کردن داروها و پردازش مواد مغذی را به عهده دارد. هر زمان که آنزیم‌های کبدی بالا برود یعنی یک آسیب کبدی به وجود آمده است ولی خوشبختانه چای ماچا می‌تواند تا حدی آنزیم‌ها را پایین بیاورد.
خواص چای ماچا برای لاغری
چای ماچا تاثیر جادویی و شگفت‌انگیزی روی کاهش وزن ندارد؛ اما احتمالا در مقدار بسیار کمی بتواند به کاهش وزن کمک کند! تاثیر ناچیز چای ماچا بر لاغری، ناشی از غلظت بالایی کاتچین‌ها، به ویژه EGCG است که سوخت و ساز بدن را افزایش می‌دهند و در نتیجه چربیسوزی بالا می‌رود.
همچنین ممکن است به کاهش اشتها و کنترل هوس‌های غذایی کمک کند و باعث شود شما کمتر غذا بخورید! خود چای ماچا کالری بسیار بسیار کمی دارد (فقط ۱۰ کالری) و اگر آن را بدون شیرینی و قند بنوشید اصلا شما را چاق نمی‌کند.
خواص ماچا برای ورزشکاران
فواید چای ماچا برای ورزشکاران شامل چندین مورد میشود: افزایش انرژی، استقامت، متابولیسم، ریکاوری و تمرکز بیشتر. در ادامه هرکدام را مفصل توضیح می‌دهیم.
اگر یک ورزشکار هستید می‌توانید قبل از جلسه تمرینی یک فنجان چای ماچا میل کنید تا با انرژی بیشتر در جلسه حاضر شوید! چای ماچا هم کافئین و هم اسید آمینه ال-تیانین قابل‌توجهی دارد که انرژی شما را بالا می‌برند.
آنتی‌اکسیدان‌های ماچا، به ویژه کاتچین‌هایی مانند EGCG، توانایی بدن در اکسیداسیون چربی برای سوخت در طول ورزش را افزایش می‌دهند، استقامت را بهبود می‌بخشند و به ورزشکاران اجازه می‌دهند سخت‌تر و طولانی‌تر تلاش کنند.
علاوه بر این، مصرف منظم ماچا می‌تواند با کاهش خستگی به سازگاری عضلات با تمرینات مقاومتی کمک کند و تا حدی قدرت شما را افزایش دهد. اگر به نوشیدن یک نوشیدنی خاص قبل تمرین عادت دارید، کم کم به تمرکز شما هم کمک میکند.
خواص ماچا برای پوست و مو
احتمالا شما هم درباره ماسک‌های صورت چای سبز برای داشتن پوستی درخشان شنیده‌اید. به نظر می‌رسد نوشیدن ماچا می‌تواند تأثیر مفیدی بر پوست شما داشته باشد. ماچا اثر ضد التهابی بر پوست تحریک شده دارد و تحقیقات نشان می‌دهد که تانن‌های موجود در ماچا به کاهش تولید سبوم در پوست‌های چرب کمک می‌کنند.
مقاله «چگونه پوست شفاف‌تری داشته باشیم» اطلاعات جامع‌تری درباره سلامت پوست به شما می‌دهد.
طرز تهیه چای ماچا
طرز تهیه ماچا ساده است؛ کافی است یک قاشق چایخوری پودر ماچا را در فنجان خود بریزید و آب داغ را به آن اضافه کنید، چای را هم بزنید تا کف کند؛ لذت ببرید!
طرز تهیه ۵ نوشیدنی یا میان وعده خوشمزه با ماچا
غیر از چای می‌توانید با پودر ماچا نوشیدنی یا خوراکی‌های خوشمزه و خوش‌طعم دیگری هم درست کنید! در ادامه دستور ۵ میان وعده بسیار جذاب را برایتان قرار داده‌ایم.
ماچا پنکک
ماچا پنکیک ابسیار جالب است! کافی است پودر ماچا را هم به مایه پنکک اضافه کنید تا یک پنکک سبز خوشمزه داشته باشید.
- آرد، بکینگ پودر، تخم مرغ، وانیل، کمی شکر و یک قاشق روغن را در ظرفی بریزید و خوب مخلوط کنید.
- پس از اینکه مایع یکدستی به دست آمد یک قاشق چایخوری پودر ماچا به آن اضافه کنید و آنقدر هم بزنید تا کاملا مایه پنکک سبز شود.
- تابه را چرب کرده و مایه را در آن بریزید، پس از نمایان شدن یک یا دو حباب، پنکک را پشت و رو کنید تا دو طرف آن طلایی شود.
چای ماچا وانیلی
- برای تهیه کردن ماچا وانیلی کافی است هنگام آماده کردن ماچا، قبل از هم زدن، یک دانه وانیل اضافه کنید تا طعم شیرین و دلپذیری به چای شما اضافه شود.
اوت میل ماچا
در این روش شما باید یک اوتمیل به روش همیشگی درست کنید.
- جودوسر پرک را با شیر مخلوط کنید و بپزید، سپس روی آن یک قاشق چایخوری پودر ماچا بریزید؛
- در نهایت روی آن را میوه یا مغزیجات دلخواه تزئین کنید.
پیشنهاد می‌کنیم حتما مقاله «طرز تهیه اوتمیل رژیمی» را بخوانید!
ماچا چاکلت
این نوشیدنی بسیار خوشمزه است؛ پس از اینکه چای ماچا را درست کردید یک شکلات سفید برش خورده به صورت مربع را در آن بندازید تا آب شود. شیرینی شکلات طعم تلخ ماچا را متعادل میکند. نوش جان!
ماچا لاته
- پس از دم کردن چای ماچا، شیر به آن اضافه کنید! نوش جان!
بهترین زمان مصرف ماچا
بهترین زمان مصرف ماچا، زمانی است که دلتان می‌خواهد نوشیدنی بنوشید! ماچا هم یک چای است و هیچ زمان خاصی برای مصرف آن وجود ندارد. در ادامه چند مورد را برایتان نوشته‌ایم:
- قبل از ورزش: اگر ورزشکار هستید می‌توانید یک ساعت پیش از جلسه تمرین، یک فنجان چای ماچا بنوشید تا با انرژی بیشتری سر تمرین حاضر شوید!
- صبحها به جای قهوه: چای ماچا در اول صبح جایگزین خوبی برای قهوه است چراکه انرژی خوبی به شما می‌دهد و ذهن و بدن‌تان را هوشیار میکند.
- برای آرامش قبل از خواب: ماچا لاته پیش از خواب هم ایده خوبی است اما به این شرط که بسیار رقیق باشد یا نسخه کم‌کافئین باشد چراکه اثرات تحریک کننده دارد و ممکن است که مزاحم خواب شبانه شما میشود.
مضرات ماچا | مصرف ماچا برای چه کسانی ممنوع است؟
چای ماچا خودش مضرات خاصی ندارد و مصرف یک فنجان آن در روز برای بیشتر افراد هیچ عارضه خاصی ایجاد نمی‌کند. البته چون کافئین آن بالاست می‌تواند موجب بروز عوارضی مانند بی‌خوابی، اضطراب، تپش قلب و سرگیجه در افراد حساس شود. از طرفی اگر بیش‌ازحد ماچا بنوشید ممکن است باعث تحریک معده، افزایش ترشح اسید معده و مشکلات گوارشی نظیر سوزش سردل در شما شود.
مورد بعدی که شاید از دید بسیاری از افراد دور بماند، کاهش جذب آهن در اثر مصرف ماچا است. ماچا هم مانند چای سیاه یا چای سبز حاوی ترکیبات تانن و کاتچین است که می‌توانند مانع جذب آهن از غذا شوند. بنابراین توصیه می‌کنیم ماچا را دو ساعت پس از غذا میل کنید.
مصرف چای ماچا برای چه کسانی ممنوع است؟
از آنجاکه ماچا ممکن است جذب آهن را کاهش دهد، اگر باردار هستید، دچار کم‌خونی هستید، مشکلات قلبی و فشار خون بالا دارید بهتر است ماچا ننوشید. در نهایت اگر به کافئین حساسیت دارید توصیه نمی‌شود که ماچا بنوشید، چراکه کافئین آن بالاست و شما را اذیت خواهد کرد.
اگر داروی خاصی مثل داروی ضدانعقاد خون ،داروی سنگ کلیه یا داروی فشارخون مصرف می‌کنید حتما از پزشک‌تان برای نوشیدنی‌های کافئینی غلیظ مثل ماچا اجازه بگیرید.
میزان مجاز مصرف روزانه
مقدار مجاز مصرف چای ماچا روزی حدود یک تا دو گرم (معادل نصف تا یک قاشق چایخوری) است. شما می‌توانید یک یا دو فنجان چای ماچا با این مقدار پودر، بنوشید.
سخن پایانی
در این مقاله فیتامین باهم درباره اینکه ماچا چیست و فواید چای ماچا چیست صحبت کردیم. همچنین به خواص ماچا برای لاغری اشاره کردیم و دستور تهیه ۵ نوشیدنی و خوراکی خوشمزه با آن را آموزش دادیم. اگر سوالی دارید در قسمت نظرات برای ما بنویسید.
چای ماچا چیست؟
ماچا نوعی پودر سبز است که از آسیاب برگ چای سبز به دست میآید و سپس در آب جوش ریخته میشود.
بهترین زمان مصرف ماچا چه زمانی است؟
بهترین زمان مصرف ماچا قبل از ورزش برای افزایش چربیسوزی و صبحها به جای قهوه برای افزایش انرژی است.
فواید چای ماچا چیست؟
ماچا سرشار از آنتیاکسیدان است و در افزایش انرژی، بهبود تمرکز و تقویت سیستم ایمنی موثر است.
ماچا از چه چیزی تهیه میشود؟
ماچا از برگهای گیاه Camellia sinensis که همان گیاه چای سبز است، به دست میآید.
آیا ماچا برای لاغری مفید است؟
مقدار خیلی کمی به لاغری کمک میکند.
مصرف ماچا برای چه کسانی ممنوع است؟
بهتر است زنان باردار، افراد حساس به کافئین، دارای فشار خون بالا و مشکلات قلبی با احتیاط آن را مصرف کنند.
منابع: verywellfit، bbcgoodfood
