کشیدگی تاندون زانو دقیقا چیست و چه علایم و نشانه‌هایی دارد؟ چطور می‌توان کشیدگی یا پارگی تاندون زانو را درمان کرد؟ تاندون زانو استخوان کشکک (پاتلا) را به عضله چهارسرران متصل می‌کند و نقشی خیلی مهمی در عملکرد زانو دارد و در همه حرکات از جمله راه رفتن، دویدن، پریدن یا حتی خم و راست کردن زانو نقش دارد.
کشیدگی تاندون زانو نوعی التهاب دردناک است که به دلایل مختلفی می‌تواند به وجود بیاید. در این مطلب درباره دلایل و علایم کشیدگی تاندون زانو خواهیم گفت و همچنین راهکارهای بهبود و درمان آن را معرفی می‌کنیم.
تاندون چیست؟ تاندون زانو کجاست؟
تاندون یا زردپی، بافت ضخیم و محکمی است که عضله را به استخوان متصل می‌کند. وظیفه تاندون این است که نیروی تولید شده توسط عضله را به استخوان منتقل کند تا مفصل بتواند حرکت کند. اگر تاندون نباشد (یا آسیب دیده و مصدوم باشد) شما نمی‌توانید به طور صحیح حرکت کنید.
اما تاندون زانو دقیقا چیست؟ تاندون زانو (به انگلیسی تاندون پاتلار – Patellar tendon) تاندونی است که در جلوی زانو قرار دارد و استخوان کشکک (پاتلا) را به عضله چهار سر ران متصل می‌کند. این تاندون نقشی کلیدی در عملکرد زانو دارد و در همه حرکات از جمله راه رفتن، دویدن، پریدن یا حتی خم و راست کردن زانو نقش دارد.
درباره کشیدگی یا پارگی تاندون زانو
کشیدگی تاندون زانو یک التهاب دردناک است که جلوی زانو، درست زیر کاسه زانو احساس می‌شود. این التهاب و کشیدگی زمانی رخ می‌دهد که با حرکات مکرر و زیاد، یا حرکات غیر اصولی (مانند پریدن‌های زیاد) به تدریج تاندون کشکک ضعیف می‌شود.
پزشکان گاهی اوقات کشیدگی تاندون زانو را «سندورم زانوی جامپر» می‌نامند؛ زیرا در بین ورزشکارانی که زیاد می‌پرند، رایج است. در موارد وخیم‌تر، تاندون آنقدر ضعیف و کشیده می‌شود که دچار پارگی خواهد شد. علایم رایج آن عبارت است از:
- زانو درد شدید در جلوی زانو؛
- حساسیت حتی به لمس خفیف درست زیر کاسه زانو؛
- سفتی زانو که ممکن است خم شدن یا صاف کردن زانو را سخت کند.
دلایل کشیدگی یا پارگی تاندون زانو چیست؟
کشیدگی (یا پارگی) تاندون زانو، ناشی از یک فشار مکرر و مزمن روی زانو است. هر نوع استفاده غیراصولی یا استفاده بیش از حد از زانو، می‌تواند باعث شود تاندون زانوی شما کشیده شود. ورزشکاران ورزش‌هایی مثل بسکتبال، فوتبال، ژیمناستیک یا بعضی ورزش‌های رزمی (مثل تکواندو) کسانی هستند که بیشتر به این آسیب دچار می‌شوند. این اتفاق معمولا یک آسیب ورزشی است، اما ممکن است غیر از ورزش، در کار یا تفریح هم رخ دهد.
دقت کنید که اگر تاندون زانو دچار ساییدگی شود و شما با وجود درد، به فعالیت بدنی ادامه دهید، این ساییدگی‌ها فرصتی برای بهبودی پیدا نمی‌کنند و این فشار مضاعف در نهایت باعث پاره شدن تاندون می‌شود.
نحوه تشخیص کشیدگی یا پارگی تاندون زانو
تشخص کشیدگی یا پارگی زانو به عهده پزشک است و او با معاینه فیزیکی، این آسیب را تشخیص می‌دهد. اما غیر از معاینه، ممکن است آزمایشات تصویربرداری هم برای گرفتن عکس از زانو و بافت اطراف آن استفاده شود، آزمایشاتی از جمله:
- اشعه ایکس زانو
- MRI (تصویربرداری رزونانس مغناطیسی)
- سونوگرافی
درمان‌های کشیدگی تاندون زانو
برای درمان کشیدگی یا پارگی تاندون زانو باید طبق نظر پزشک عمل کنید. این پزشک است که نحوه درمان را تعیین می‌کند. اما احتمالا توصیه‌های زیر را به شما ارائه می‌دهد.
- استراحت: از حرکات یا فعالیت‌هایی که باعث التهاب تاندون می‌شوند، اجتناب کنید. بسیار مهم است که از فشار بیشتر بر روی تاندون خود جلوگیری کنید.
- یخ: برای کاهش تورم زانو، یخ یا کیسه سرد را روی زانوی خود قرار دهید. می‌توانید چند بار در روز و هر بار ۱۵ دقیقه روی زانوی خود یخ بگذارید. کیسه یخ را داخل یک حوله نازک یا پارچه تمییز بپیچید تا مستقیماً روی پوست قرار نگیرد و باعث سوختگی پوست نشود.
- بالا نگه داشتن پا: تا حد امکان زانوی خود را بالاتر از سطح قلب خود نگه دارید. اگر دراز کشیده‌اید، می‌توانید زانوی خود را روی بالش یا کوسن قرار دهید.
- دارو: بعضی مسکن‌ها التهاب را کاهش می‌دهند و درد را تسکین می‌دهند. استامینوفن درد را تسکین می‌دهد اما التهاب را کنترل نمی‌کند. اگر از یک داروی مسکن بدون نسخه استفاده می‌کنید، حواستان باشد که لازم است به پزشک خبر دهید.
- بستن زانو: زانوبند می‌تواند از زانوی شما در حین بهبودی حمایت کند. پزشک به شما می‌گوید که به چه نوع زانوبندی نیاز دارید و چه مدت باید آن را ببنیدید. پس سرخود چیزی به زانو نبندید چرا که ممکن است فشار به آن را شدیدتر کنید.
- تمرینات فیزیوتراپی: این تمرینات انعطاف پذیری شما را بهبود می‌بخشد و عضلات اطراف زانو را تقویت می‌کند. در نتیجه کم کم زانو می‌تواند مقاومت بیشتری پیدا کرده و بهتر حرکت کند. اما نوع تمرینات باید توسط فیزیوتراپ انتخاب شود.
نکته: توجه داشته باشید که کشیدگی تاندون اگر خفیف باشد، ممکن است با استراحت و گذشت زمان بهتر شود، اما استراحت بسیار ضروری است و اگر فشار همچنان روی زانو باشد، فرصت بهبودی دست نمی‌دهد. پس داشتن استراحت بسیار مهم است.
جراحی تاندون زانو
در صورتی‌که به کشیدگی تاندون زانو دچار شوید، به ندرت نیاز به جراحی پیش می‌آید، مگر اینکه واقعا تاندون پاره شده باشد و درد امان شما را ببرد!
انواع تمرین برای بهبود کشیدگی تاندون زانو
در ادامه یک سری تمرین ساده برای بهبود کشیدگی تاندون زانو برای‌تان قرار می‌دهیم. بهتر است پزشک (یا فیزیوتراپ) به شما تمرین دهد و بدون مشورت او کاری نکنید. اما تمریناتی که در ادامه قرار می‌دهیم کمک می‌کند که عضلات چهارسر ران و همسترینگ و ساق تقویت شوند و در مدتی که مشغول ریکاوری و استراحت هستید هم دچار آتروفی عضلانی (تحلیل رفتن) نشوند.
این تمرینات باید بدون وزنه و بدون اینکه به شما فشار وارد کند، انجام شود و اگر درد داشتید، تمرین را قطع کنید.
- بالا آوردن پا در حالت خوابیده
- اسکات ایستا
- کشش پشت پا خوابیده
- استپ آپ (بالا و پایین رفتن از استپ)
- مینی اسکات (اسکات با نشست کم)
- ساق پا ایستاده
- تمرینات تعادلی (مثل ایستادن روی یک پا)
سخن پایانی
کشیدگی تاندون زانو یک التهاب دردناک است که در اثر یک آسیب در جلوی زانو، درست زیر کاسه زانو به وجود می‌آید و به تدریج تاندون کشکک زانو را ضعیف می‌کند. برای درمان کشیدگی یا پارگی تاندون زانو باید با پزشک مشورت کنید و طبق نطر او عمل کنید. در این مطلب از دلایل و نحوه‌ی تشخیص کشیدگی تاندون زانو گفتیم و راهکارهای رایج درمانی را هم معرفی کردیم.
منابع: clevelandclinic – resilienceorthopedics
دیدگاهتان را بنویسید